Đơn giản hóa thủ tục, tháo gỡ cho doanh nghiệp

Để nắm bắt và xử lý nhanh các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp (DN), ngành Hải quan thường xuyên tổ chức các hội nghị đối thoại, để DN có điều kiện phản ánh những vướng mắc về cơ chế, chính sách quản lý xuất nhập khẩu (XNK), thủ tục, tinh thần thái độ phục vụ của cán bộ, công chức hải quan khi thi hành công vụ.

Bằng biện pháp này, ngành Hải quan đã kịp thời tháo gỡ nhiều vướng mắc của các DN và nắm thêm được những thông tin bổ ích phục vụ công tác cải cách hành chính về hải quan; đồng thời kịp thời chấn chỉnh, xử lý những biểu hiện tiêu cực của cán bộ, công chức các cấp.

Tổng cục Hải quan đã tích cực hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật hải quan. Trong 2 năm 2020 và 2021, Tổng cục Hải quan đã nghiên cứu, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa 5% số quy định và 5% chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh, theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 12/5/2020 của Chính phủ; đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa 19/29 điều kiện kinh doanh, cắt giảm 22/52 thành phần hồ sơ của các thủ tục công nhận kho, bãi, cảng, cửa hàng miễn thuế. Năm 2022, Tổng cục Hải quan đã đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa 54 thủ tục hành chính và nhiều quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh lĩnh vực hải quan.

Công chức Hải quan Đà Nẵng hỗ trợ, giải đáp vướng mắc của doanh nghiệp. Ảnh: Linh Nguyễn
Công chức Hải quan Đà Nẵng hỗ trợ, giải đáp vướng mắc của doanh nghiệp. Ảnh: Linh Nguyễn

Đến nay, các thủ tục hải quan cốt lõi được thực hiện hoàn toàn bằng phương thức tự động thông qua hệ thống VNACCS/VCIS, với 100% đơn vị hải quan trên toàn quốc thực hiện, hơn 99% DN tham gia, xử lý hơn 99,8% tờ khai hải quan và thời gian thông quan đối với hàng luồng xanh chỉ từ 1 - 3 giây.

Ghi nhận từ địa phương cũng thấy rõ hiệu quả của các giải pháp nêu trên. Bà Trần Thị Vân - Công ty XNK Quang Minh cho hay, mỗi ngày doanh nghiệp này mở hàng chục tờ khai hải quan. Nếu là trước đây, thời gian giải phóng hàng lâu, có khi kéo sang ngày hôm sau. Song hiện nay, nhờ những cải cách của ngành Hải quan và đặc biệt là sự tận tình của cán bộ trong hỗ trợ DN, thời gian thông quan đã giảm đi rõ rệt, các vướng mắc của DN được cán bộ phụ trách tháo gỡ ngay trong ngày. Có những bộ tờ khai chỉ nộp vào buổi sáng mà chiều đã thông quan hàng hóa xong.

Giảm 50% số vụ khiếu nại

Mặc dù vậy, thực tế cho thấy thủ tục hải quan đa dạng với nhiều loại hình, nên không tránh khỏi những vướng mắc phát sinh có thể ảnh hưởng đến thời gian thông quan của DN. Nhưng các vấn đề vướng mắc này đều được giải quyết theo nguyên tắc minh bạch, công khai và thống nhất cùng cách hiểu.

Để quá trình trao đổi thông tin giữa cơ quan hải quan với cộng đồng DN được diễn ra thuận lợi, trước, trong và sau mỗi hội nghị đối thoại, thông qua các kênh, cơ quan hải quan luôn giải đáp các vướng mắc phát sinh, qua đó giúp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện thủ tục hải quan, bảo đảm việc tuân thủ chính sách, pháp luật của DN.

Đặc biệt, từ hoạt động đối thoại, cũng như giải đáp thắc mắc của DN hàng ngày, định kỳ cơ quan hải quan có căn cứ để tiếp tục đổi mới toàn diện về phương thức quản lý và chính sách thuế XNK phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế theo hướng ổn định, công khai, minh bạch, tạo môi trường kinh tế lành mạnh; phù hợp với các điều ước quốc tế và hiệp định thương mại tự do, Luật Hải quan, Luật Thuế XK, thuế NK và các luật khác có liên quan.

Chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật công vụ

Để hỗ trợ doanh nghiệp, một trong những điều quan trọng được cơ quan hải quan các cấp lưu ý là chấn chỉnh kỷ cương, kỷ luật trong thực thi công vụ, cũng như không ngừng đào tạo, bồi dưỡng trình độ nghiệp vụ cho cán bộ, công chức. Đặc biệt, ngành Hải quan luôn luôn đề cao việc phát huy hiệu quả của tổ giải quyết vướng mắc, cũng như tổ tiếp công dân tại mỗi đơn vị, mỗi chi cục.

Năm 2023, Tổng cục Hải quan đặt ra 10 nhóm chỉ tiêu cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại. Trong đó, việc nâng cao chất lượng đối thoại, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho DN cũng được định lượng bằng những con số cụ thể. Theo đó, năm 2023, ngành Hải quan sẽ hoàn thành việc giải đáp các vướng mắc trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan tại cấp chi cục trong thời gian 2 giờ làm việc; tăng cường đối thoại với doanh nghiệp theo hình thức trực tuyến tối thiểu 1 lần/quý tại cấp chi cục hải quan và 2 lần/năm tại cấp cục hải quan tỉnh, thành phố; giảm 50% số vụ khiếu nại các quyết định hành chính sai của cơ quan hải quan, công chức hải quan.

Là một trong những đơn vị tích cực triển khai nhiệm vụ ngay sau khi các chỉ tiêu được ban hành, ông Nguyễn Anh Tài - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn cho biết, đơn vị đã ngay lập tức thay đổi cách thức làm việc. Từ đầu năm, Cục Hải quan Lạng Sơn đã chỉ đạo các chi cục tổ chức đối thoại với DN thay vì định kỳ như trước đây. Ngay trong tháng 2/2023, cấp cục cũng sẽ tổ chức hội nghị đối thoại giữa cơ quan hải quan với tất cả DN XNK đang làm thủ tục tại các cửa khẩu trên địa bàn.

Để chỉ tiêu này được triển khai thuận lợi, theo Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Tổng cục Hải quan Đào Thịnh Vinh, cơ quan hải quan mong muốn DN chủ động hơn nữa trong việc phản hồi những khó khăn, vướng mắc trong việc thực thi pháp luật. Đồng thời, các DN cần tích cực đóng góp, đề xuất giải pháp cho cơ quan quản lý trong việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung các luật liên quan tới thuế, hải quan nhằm đảm bảo tính khả thi, sự công bằng, minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện của các văn bản pháp luật; từ đó giải quyết kịp thời các vướng mắc và kiến nghị cấp trên giải quyết các vướng mắc phát sinh theo thẩm quyền được phân cấp.