Chứng khoán và vàng "đua sức hút" trong môi trường lãi suất thấp

Mặt bằng lãi suất trong thời gian qua tiếp tục giảm thấp. Ảnh: TL

Bất động sản vẫn còn khó khăn

Mặt bằng lãi suất trong thời gian qua tiếp tục giảm thấp và đã về thấp hơn lãi suất thời kỳ trước dịch Covid-19. Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), lãi suất tiền gửi bằng VND bình quân của ngân hàng thương mại trong nước tháng 1/2024 ở mức 0,2%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 2,5 - 3,4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng.

Lãi suất cho vay bình quân của ngân hàng thương mại trong nước đối với các khoản cho vay mới và cũ còn dư nợ ở mức 7,8 - 10,1%/năm. Lãi suất cho vay ngắn hạn bình quân bằng VND đối với lĩnh vực ưu tiên khoảng 3,7%/năm, thấp hơn mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa theo quy định của NHNN (4%/năm). Trong khi đó, đại diện NHNN cho biết, cơ quan này sẽ tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ.

Diễn biến thị trường tiền tệ cho thấy, mặt bằng lãi suất trên chưa hẳn đã chạm đáy, bởi lãi suất tiếp tục có xu hướng giảm thêm trong tháng 2. Cuối tháng 2, nhiều ngân hàng vẫn tiếp tục điều chỉnh lãi suất tiết kiệm theo xu hướng giảm. Chẳng hạn, MB điều chỉnh giảm đồng loạt lãi suất huy động ở tất cả các kỳ hạn, đối với khách hàng cá nhân gửi tiền tại ngân hàng, mức lãi suất thấp nhất tại kỳ hạn 1 tháng là 2,3%/năm, 2 tháng còn 2,5%/năm, 3 tháng là 2,6%/năm, 4 tháng là 2,9%/ năm, 5 tháng là 3%/năm.

Một số ngân hàng khác như: SeABank, CBBank, BacABank, Techcombank cũng công bố điều chỉnh giảm lãi suất huy động trung bình từ 0,2 - 0,4%/năm. Tuy mức giảm lãi suất huy động nhỏ giọt và không nhiều, nhưng đây là giải pháp nhằm giảm lãi suất cho vay, tạo điều kiện thúc đẩy nền kinh tế trong năm 2024.

Lãi suất giảm thấp, nhưng thị trường bất động sản vẫn còn đối diện với khá nhiều khó khăn. Việc tín dụng tăng trưởng thấp đầu năm 2024 cũng được nhiều ngân hàng phân tích các nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân của thị trường bất động sản còn nhiều khó khăn. Ông Phạm Toàn Vượng - Tổng Giám đốc Agribank cho biết, bất động sản có hai loại dự án là dự án mới và dự án đang đầu tư, việc tháo gỡ những vướng mắc về Luật Đất đai, Luật Nhà ở… của chính quyền địa phương còn rất chậm, nhiều dự án tồn đọng đến 1-2 năm.

Chứng khoán và vàng “đua sức”

Ảnh minh họa

Giai đoạn cuối năm 2023 và đầu năm 2024 cũng là thời kỳ nhiều khoản tiết kiệm đã gửi từ thời điểm lãi suất cao khoảng 1 năm trước đáo hạn, đây cũng là lúc người dân cân nhắc việc rút bớt tiền ra chuyển sang kênh khác thay vì gửi lại tiền chu kỳ mới với lãi suất thấp. Theo đó, chứng khoán và vàng đã trở thành những kênh đầu tư thu hút dòng tiền khá mạnh trong thời gian gần đây.

Tại thị trường chứng khoán, bất chấp trạng thái liên tục bán ròng của các nhà đầu tư ngoại, dòng tiền nội đã khẳng định sức mạnh rõ rệt khi đưa chỉ số VN-Index bùng nổ từ mặt bằng chỉ 1.100 điểm hồi đầu tháng 12/2023, nay đã bật lên mặt bằng 1.250 điểm, tương ứng mức tăng khoảng 13,6%. Trong khi đó tại thị trường vàng, giá vàng miếng SJC 9999 bán ra trong 3 tháng qua đã tăng từ 73,6 triệu đồng/lượng, lên 79,5 triệu đồng/lượng, tương ứng tăng khoảng 8%.

Tốc độ tăng của chỉ số VN-Index nhanh hơn so với tốc độ tăng giá vàng, tuy nhiên, điều này cũng có thể giải thích từ các con số kinh doanh quý IV/2024 của nhiều doanh nghiệp đã phục hồi khá tốt so với giai đoạn trước. Số liệu cập nhật của FiinTrade đến cuối tháng 1/2024 với gần 1.000 doanh nghiệp niêm yết, đại diện 95,6% vốn hóa trên ba sàn công bố báo cáo tài chính quý IV/2023, tổng lợi nhuận sau thuế tăng trưởng 49,4% so với cùng kỳ.

Trong khi đó, giá vàng tuy tăng chậm hơn so với chứng khoán, nhưng hiện tại vấn đề đặt ra với vàng, đây là kênh tài sản không tạo ra giá trị, đặc biệt thời gian gần đây giá vàng trong nước luôn cao hơn giá vàng thế giới, nhất là vàng miếng SJC luôn trong trạng thái “một mình một giá”.

Theo đó, thời gian qua cũng có nhiều quan điểm cho rằng, cần có chính sách hợp lý để ổn định thị trường vàng, đưa giá vàng trong nước về sát giá vàng thế giới để tránh hiện tượng đầu cơ vàng. Theo ông Nguyễn Minh Tuấn - CEO AFA Capital, thực chất câu chuyện giá vàng trong nước chênh lệch so với giá vàng thế giới không phải vấn đề lớn do bối cảnh đặc thù của nền kinh tế. Tuy nhiên, việc có giải pháp quản lý thị trường vàng là cần thiết để tạo sự cân bằng, ổn định ở mức tốt nhất cho thị trường này. Một trong những giải pháp có thể nghĩ đến là tổ chức sàn giao dịch vàng (vật chất) tập trung và xem xét đánh thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch mua bán vàng./.