Doanh nghiệp đánh giá cao cải cách thủ tục hành chính hải quan

Tạo thông thoáng về thủ tục xuất khẩu tại chỗ

Trao đổi với phóng viên về cải cách mang tính đột phá của hải quan, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, gần đây chính sách về thủ tục hải quan đã có nhiều thay đổi mạnh mẽ, theo hướng lấy doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.

Ông Đậu Anh Tuấn dẫn chứng, việc sửa đổi, bổ sung Luật Hải quan có hiệu lực từ 1/7/2025 là một bước tiến đáng ghi nhận, thể hiện rõ quyết tâm của ngành Hải quan trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp.

Đơn cử như, việc bổ sung quy định về thủ tục xuất, nhập khẩu tại chỗ vào luật là một trong những điểm sáng trong cải cách pháp lý. Thực tiễn cho thấy, nhiều doanh nghiệp sản xuất trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp chế xuất, thường gặp vướng mắc khi phải thực hiện thủ tục xuất - nhập khẩu truyền thống cho hàng hóa luân chuyển nội địa theo chuỗi cung ứng. Việc luật hóa hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ, đồng thời đơn giản hóa quy trình kiểm tra, giám sát không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn phản ánh sự linh hoạt, thích ứng của cơ quan hải quan với nhu cầu thực tiễn của thị trường.

Cán bộ hải quan thông quan hàng hoá cho doanh nghiệp. Ảnh: CTV

Ở góc độ doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, ông Hsu Chao Chi - Giám đốc xuất nhập khẩu Công ty TNHH Wistron Technology Việt Nam (Khu công nghiệp Đồng Văn III, phường Duy Hà, Binh Bình) cũng đánh giá cao cải cách tại Luật Hải quan (sửa đổi bổ sung, có hiệu lực từ 1/7/2025).

Ông Hsu Chao Chi phân tích, Luật bổ sung thêm điều 47a về kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ. Theo đó, không còn khái niệm thương nhân nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam như quy định trước đây, điều này đã mang lại rất nhiều thuận lợi cho hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.

Doanh nghiệp đang cần rất nhiều nguồn cung cấp để sản xuất các sản phẩm xuất khẩu của doanh nghiệp, trong đó có cả nguồn cung cấp từ nội địa. Trước đây, nhiều nhà cung cấp nội địa không thể đăng ký mở tờ khai bán hàng trực tiếp cho Wistron Technology Việt Nam vì lý do thương nhân nước ngoài có đầu tư, có hiện diện tại Việt Nam. Để thực hiện việc xuất khẩu và giao hàng cho Wistron Technology Việt Nam các doanh nghiệp nội địa đã phải mở tờ khai xuất khẩu cho doanh nghiệp mẹ và gửi hàng vào kho ngoại quan sau đó Wistron Technology Việt Nam mở tờ khai nhập khẩu từ kho ngoại quan về doanh nghiệp phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu. Điều này đã làm tăng chi phí gửi kho ngoại quan, tăng thời gian thông quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ.

Thực hiện theo quy định mới, các doanh nghiệp nội địa có thể xuất bán trực tiếp hàng hóa cho Wistron Technology Việt Nam, tạo thuận lợi cho việc thông quan hàng hóa được nhanh chóng, thuận tiện, cũng tiết kiệm được rất nhiều chi phí như phí thuê kho, phí vận chuyển hàng hóa và các chi phí khác.

“Việc thuận tiện trong xuất nhập khẩu tại chỗ theo quy định mới, sẽ giúp thu hút các nhà cung cấp nước ngoài, các nhà đầu tư đến Việt Nam đầu tư dựa trên yếu tố cạnh tranh về nhân lực, nguyên vật liệu giá rẻ và nhiều ưu đãi khác của Chính phủ Việt Nam” - ông Hsu Chao Chi, khẳng định.

Tiếp tục cải cách tạo thuận lợi thương mại

Chia sẻ với phóng viên về những cải cách thủ tục hải quan theo Luật Hải quan sửa đổi bổ sung, ông Trần Đức Hùng - Phó cục trưởng Cục Hải quan cho hay, Nghị định 167/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 08/2015 quy định chi tiết biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan, có nhiều điểm mới cắt giảm, đơn giản thủ tục hành chính, nhằm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, Nghị quyết 142/2024/QH15.

Nghị định 167/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung một số thủ tục hành chính theo hướng đảm bảo đơn giản hóa thành phần hồ sơ hải quan, đẩy mạnh số hóa hồ sơ, thực hiện các thủ tục hành chính theo phương thức điện tử, qua đó rút ngắn thời gian thông quan, giải phóng hàng.

Cụ thể, doanh nghiệp hưởng lợi khi bỏ nội dung về hồ sơ hải quan đối với hàng hóa trung chuyển tại Điều 44 gồm chứng từ vận tải, bảng kê chi tiết hàng hóa trung chuyển, văn bản cho phép của cơ quan có thẩm quyền, thông báo kết quả kiểm tra chuyên ngành. Đặc biệt, một số nội dung sửa đổi theo hướng đơn giản hóa thành phần hồ sơ hải quan, đẩy mạnh việc thực hiện thủ tục hành chính trên hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan.

Ông Trần Đức Hùng cho biết thêm, trong thời gian tới, cơ quan hải quan tiếp tục tích cực tham mưu Bộ Tài chính, Chính phủ đẩy mạnh công tác cải cách công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Giải quyết các bất cập, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực thi, đặc biệt là tình trạng chồng chéo trong kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu. Cắt giảm danh mục hàng hóa phải quản lý, kiểm tra, tăng đối tượng miễn, giảm kiểm tra; đơn giản hóa, điện tử hóa thủ tục kiểm tra chuyên ngành.

Đồng thời, cơ quan hải quan cũng tập trung vào việc triển khai các nhiệm vụ cải cách hiện đại hóa theo Chiến lược Phát triển Hải quan Việt Nam đến năm 2030 và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 245/TTg-KTTH (ngày 17/4/2024) về việc đẩy mạnh chuyển đối số trong lĩnh vực hải quan.