Nơi tăng tốc, nơi trì trệ

Theo Bộ Tài chính, mặc dù trong bối cảnh chuyển giao mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và ảnh hưởng của điều kiện thời tiết diễn biến đặc biệt bất thường trong các tháng gần đây tại khu vực Bắc Trung bộ và miền núi phía Bắc, nhưng một số địa phương đã có tỷ lệ giải ngân rất cao tính đến đầu tháng 10/2025. Cụ thể, tỉnh Thanh Hóa đạt 92%, Ninh Bình đạt 91%, Lào Cai đạt 81%, Thái Nguyên đạt 74%...

Kết quả này cho thấy sự nỗ lực, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành để sớm hoàn thiện công tác kiện toàn, chuyển giao bộ máy tổ chức tại các địa phương. Đặc biệt, nhiều địa phương bị ảnh hưởng do bão lũ nhưng đã nhanh chóng khắc phục khó khăn, nỗ lực duy trì tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án.

Giải ngân vốn đầu tư công - mệnh lệnh hành động để đồng vốn chảy vào dự án
Việc giải ngân vốn đầu tư công đúng tiến độ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh: Đức Thanh

Đơn cử, tỉnh Ninh Bình đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ các giải pháp ngay từ đầu năm, thành lập các Ban chỉ đạo để đôn đốc tiến độ, sáp nhập các dự án từ cấp huyện cũ về cấp tỉnh để không bị gián đoạn. Tỉnh cũng linh hoạt điều chuyển vốn từ các dự án chậm sang dự án nhanh, kiểm soát chất lượng tư vấn, lựa chọn nhà thầu có năng lực, giao trách nhiệm cụ thể cho lãnh đạo UBND tỉnh và báo cáo tiến độ hàng tuần.

Ngoài ra, tỉnh Ninh Bình cũng đã đẩy nhanh thủ tục đầu tư và giải phóng mặt bằng, kiểm soát chặt chẽ chất lượng tư vấn và lựa chọn nhà thầu có năng lực, linh hoạt điều chuyển vốn từ các dự án chậm sang dự án nhanh và chủ động tháo gỡ khó khăn về nguồn cung vật liệu. Đối với từng dự án lớn, trọng điểm, tỉnh đã giao cho các đồng chí lãnh đạo UBND tỉnh chịu trách nhiệm theo lĩnh vực được phân công phụ trách, có báo cáo hàng tuần, họp hàng tháng để thông báo kết quả, tháo gỡ khó khăn, tích cực trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm giữa các đơn vị.

Tại Lào Cai, các chủ đầu tư và đơn vị liên quan đã tập trung giải phóng mặt bằng, ưu tiên khu tái định cư và đoạn đầu tuyến công trình giao thông. Đồng thời tăng cường giám sát nhà thầu, gắn trách nhiệm cụ thể cho Giám đốc Ban quản lý dự án, lãnh đạo chủ đầu tư và chính quyền địa phương, đảm bảo tiến độ thi công và báo cáo hàng tuần.

Tuy nhiên, bên cạnh những địa phương có tỷ lệ giải ngân tốt thì vẫn còn nhiều nơi đạt dưới mức trung bình cả nước như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hưng Yên, An Giang, Cà Mau, Đồng Nai…

Thực tế này cho thấy, nơi nào chỉ đạo sát sao, theo dõi thường xuyên và linh hoạt điều phối vốn, nơi đó tiến độ giải ngân tốt hơn, trong khi các nơi chậm trễ vẫn đối mặt với “nút thắt” thủ tục và năng lực chủ đầu tư.

Nỗ lực và quyết liệt trong khoảng thời gian ngắn

Việc giải ngân vốn đầu tư công không chỉ là nhiệm vụ hành chính mà còn là trụ cột thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, quyết định tiến độ hoàn thành các dự án giao thông, hạ tầng dân sinh và hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước. Khi vốn chưa được giải ngân đúng thời hạn, nhiều dự án trọng điểm bị đình trệ, chi phí đội lên, đời sống người dân bị ảnh hưởng trực tiếp. Chính vì vậy, giải ngân vốn đầu tư công đã trở thành mệnh lệnh hành động, đòi hỏi các bộ, ngành, địa phương phải vào cuộc quyết liệt ngay từ bây giờ.

Giải ngân hiệu quả giúp nâng cao niềm tin của xã hội vào quản lý công

Việc giải ngân vốn đầu tư công đúng tiến độ không chỉ giúp các dự án hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, cấp nước… được triển khai nhanh chóng, mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn diện. Khi vốn chảy vào dự án kịp thời, người dân được hưởng lợi trực tiếp từ các công trình thiết yếu, doanh nghiệp có điều kiện hoạt động, việc làm được tạo ra, đời sống được cải thiện. Đồng thời, hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước cũng tăng lên, góp phần nâng cao niềm tin của xã hội vào quản lý công.

Tại tỉnh Đồng Nai, các cơ quan, đơn vị ký cam kết tiến độ giải ngân trước UBND tỉnh. Nếu để tình trạng kéo dài hoặc nghiêm trọng, người đứng đầu sẽ phải chịu kỷ luật, điều chuyển, cách chức hoặc cho thôi việc theo quy định. Đồng thời, các đơn vị chậm trễ sẽ bị hạ bậc thi đua, cán bộ lãnh đạo không được đưa vào quy hoạch, bổ nhiệm chức vụ.

Tương tự, tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Lào Cai cũng triển khai các giải pháp mạnh mẽ như: kiện toàn Ban chỉ đạo, đôn đốc chủ đầu tư, linh hoạt điều chuyển vốn từ dự án chậm sang dự án nhanh, giải phóng mặt bằng, giám sát nhà thầu và gắn trách nhiệm cụ thể cho từng cá nhân, tạo sức ép thực thi liên tục.

Để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% vốn được giao, TP. Hồ Chí Minh cũng đang khẩn trương tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ tại các dự án trọng điểm như Vành đai 3 và cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài. Đồng thời, thành phố cũng yêu cầu các sở, ngành và các đơn vị liên quan phải họp giao ban hàng tuần, rà soát tiến độ, tháo gỡ kịp thời vướng mắc về thủ tục, giải phóng mặt bằng, vật tư và nhân lực…

Với những giải pháp mạnh được đưa ra đã cho thấy, các địa phương coi việc giải ngân vốn đầu tư công đúng hạn là nhiệm vụ bắt buộc, quan trọng từ nay đến cuối năm để đảm bảo 100% kế hoạch vốn được giải ngân nhưu mục tiêu của Chính phủ đề ra.

Tính theo năm tài chính thì còn đúng 3 tháng nữa để thực hiện các dự án và giải ngân, vì thế các địa phương đang rất quyết liệt hành động và triển khai hiệu quả các giải pháp đề ra để dòng vốn không chỉ chảy vào dự án mà còn phải chảy vào đời sống người dân. Theo đó, mệnh lệnh hành động không chỉ còn là khẩu hiệu, nó đang được các địa phương cụ thể hóa bằng những kết quả thực tế, thúc đẩy hạ tầng phát triển và phục hồi kinh tế bền vững.