Gỡ khó, đưa dòng vốn vào sản xuất, kinh doanh

Phải có phương án cân bằng trong giải quyết bài toán vốn

Chia sẻ tại buổi tọa đàm, TS. Cấn Văn Lực - thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia nêu 3 phương án cân bằng cần phải có để giải quyết bài toán vốn cho DN. Đó là phương án cân bằng giữa ngân sách và việc hỗ trợ. Trong bối cảnh chính sách tiền tệ vẫn đang thu hẹp như hiện nay, nhưng tỷ giá tương đối cao, lãi suất cao, dự trữ ngoại hối tương đối nhiều… cần phải nhận diện thêm về chính sách tài khóa. Bởi năm tới, chính sách tài khoá có thể có thêm chính sách hỗ trợ người dân như thuế, phí, có thể giãn, hoãn, hoặc giảm, kể cả chuyện trợ giá xăng dầu, năng lượng…

Kế đến là cân bằng giữa lãi suất và tỷ giá, muốn kiểm soát tốt tỷ giá như Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã làm thời gian qua thì phải tăng lãi suất. Nhưng vấn đề là tăng tới mức độ nào? DN có chịu được không? Theo mô hình tính toán sơ lược với một yếu tố tích cực là áp lực lãi suất, tỷ giá năm tới sẽ nhẹ hơn rất nhiều (do Mỹ tăng lãi suất trong quý I, II sau đó dừng lại và nếu đến quý IV năm sau, kinh tế Mỹ suy thoái có thể sẽ giảm lãi suất) thì Việt Nam có thể tính toán việc cân bằng lãi suất và tỷ giá cho phù hợp.

Gỡ khó về vốn cho doanh nghiệp sẽ góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

Tiếp nữa là cân bằng tài chính. Số liệu thống kê cho thấy, tổng tín dụng cả năm 2021 chiếm khoảng 50% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, nhưng 11 tháng của năm nay nền kinh tế lại dựa hơi nhiều vào vốn tín dụng, riêng bất động sản (BĐS) chiếm gần 70%, trong khi kênh trái phiếu hạn hẹp, còn các kênh khác thì hạn chế. Do đó, cần cân bằng hơn giữa các kênh trái phiếu trong nước và quốc tế với kênh vốn tín dụng ngân hàng…

Còn theo chuyên gia kinh tế - TS. Vũ Đình Ánh, vấn đề lớn nhất hiện nay là phối hợp đồng bộ các chính sách; cần chính sách chung và lựa chọn nới lỏng chính sách tiền tệ thông qua tăng tín dụng cho nền kinh tế hoặc lãi suất cho vay không quá cao, nhưng khi nới lỏng tiền tệ thì phải đối phó với nguy cơ lạm phát. Khi thông tin lạm phát lõi đang gia tăng, thì nguy cơ lạm phát tiền tệ trong năm 2023 rất cần lưu ý, do đó các yếu tố liên quan cần được chú ý để tiếp tục kiểm soát lạm phát vì sẽ ảnh hưởng đến chính sách tài khóa, chính sách thuế…

Lấy lại niềm tin cho thị trường trái phiếu

Về bài toán vốn cho DN trong ngắn hạn, ông Lực kiến nghị 2 giải pháp. Một là đề xuất Chính phủ chỉ đạo sớm giải quyết, xử lý nhanh những vụ việc vừa qua để bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư.

Trong đó, hết sức chú ý câu chuyện trái phiếu đáo hạn trong thời gian tới, nhất là lĩnh vực BĐS. ‘‘Không thể dùng tiền ngân sách để can thiệp nhưng phải tạo cơ chế, chính sách cho phù hợp, có tham khảo kinh nghiệm quốc tế như giãn, hoãn nợ, giãn, hoãn thuế, tăng tiếp cận vốn cho DN… là những giải pháp hoàn toàn nằm trong khả năng để tháo gỡ khó khăn cho DN BĐS’’ – ông Lực nói.

Còn với điều hành tín dụng, ông Lực cho rằng cần sớm tiếp cận và có phương pháp gián tiếp nhiều hơn, theo hướng khả thi và lâu dài. Riêng đối với BĐS, nên yêu cầu Bộ Xây dựng phân nhóm DN BĐS theo 4 phân khúc và giám sát, cho vay theo 4 nhóm này. Các nước cũng đang làm tương tự như vậy.

Nói về khó khăn vốn của DN, TS. Vũ Đình Ánh cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã gửi công điện cho NHNN về tăng tín dụng và đặc biệt sử dụng tích cực hơn cho việc hỗ trợ lãi suất 2% từ gói 348.000 tỷ đồng. Bên cạnh chỉ đạo của NHNN và Chính phủ thì bản thân các tổ chức tín dụng cũng phải ứng xử phù hợp với các rủi ro về kỳ hạn, lãi suất, tính thanh khoản… Các biện pháp can thiệp cần tuân thủ quy luật thị trường, tránh can thiệp bằng biện pháp hành chính cho hệ thống ngân hàng và cả nền kinh tế…

Đồng thời, cũng cần có đánh giá thực chất vấn đề của thị trường chứng khoán, trái phiếu DN, trên cơ sở củng cố niềm tin đối với các thị trường này. Khi tìm đúng nguyên nhân, thì những khó khăn của hiện tại mới được giải quyết đồng bộ, phù hợp.