Tại Thông báo này, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các bộ, ngành ban hành hướng dẫn thực hiện hiệu quả, hiệu lực Nghị định số 232/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng (Nghị định 232) có hiệu lực từ ngày 10/10/2025.
 |
| Thủ tướng yêu cầu có giải pháp cân bằng cung - cầu vàng, chặn trục lợi chính sách. Ảnh minh hoạ. |
Được biết, từ năm 2014 đến tháng 4/2024, Ngân hàng Nhà nước không can thiệp tăng nguồn cung vàng miếng SJC ra thị trường. Nguyên nhân là trong giai đoạn từ năm 2014 - tháng 5/2019, giá vàng miếng SJC nhìn chung có xu hướng giảm, biến động trong biên độ hẹp hơn so với giá vàng thế giới, trong khi nhu cầu vàng miếng của người dân cũng không lớn.
Theo số liệu từ báo cáo của các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh vàng miếng, trong hai năm 2022 và 2023, người dân có xu hướng bán vàng miếng cho hệ thống ngân hàng và doanh nghiệp. Điều này cho thấy thói quen nắm giữ vàng miếng đã giảm đi rõ rệt, một phần vàng trong dân đã được chuyển hóa thành nguồn lực phục vụ sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, những năm gần đây, nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch, cùng với đó là những bất ổn địa chính trị và biến động kinh tế thế giới. Các yếu tố này khiến cho lãi suất quốc tế, đồng USD và giá vàng cùng tăng mạnh.
Trong bối cảnh đó, nhu cầu vàng miếng trong nước cũng tăng trở lại, làm gia tăng chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới. Trong điều kiện nguồn cung hạn chế, các doanh nghiệp thường niêm yết giá mua, giá bán ở mức cao.
Cùng với đó, Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng và sử dụng duy nhất thương hiệu SJC, hình thành tâm lý ưa chuộng nắm giữ vàng miếng SJC. Điều này dẫn đến mỗi khi giá vàng biến động, tình trạng khan hiếm vàng SJC làm cho thị trường biến động mạnh hơn.
| Căn cứ vào mục tiêu chính sách tiền tệ và cung - cầu vàng trong từng thời kỳ, theo quy định tại Nghị định 232, Ngân hàng Nhà nước sẽ cấp hạn mức hàng năm và giấy phép theo từng lần cho các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng và vàng nguyên liệu. |
Để khắc phục tình trạng này, Nghị định 232 chính thức có hiệu lực từ ngày 10/10 tới đây với định hướng đưa thị trường vàng vận hành theo các nguyên tắc thị trường, dưới sự quản lý của Nhà nước.
Theo đó, xóa bỏ cơ chế độc quyền nhà nước về sản xuất vàng miếng một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng. Đồng thời, Nghị định mở rộng quyền nhập khẩu vàng có kiểm soát nhằm tăng nguồn cung cho thị trường.
Trong cuộc họp với các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp do Ngân hàng Nhà nước tổ chức vào đầu tháng 9, có ngân hàng từng tham gia lĩnh vực kinh doanh vàng, nhưng đã tạm dừng hoạt động cho biết, đơn vị đang tích cực chuẩn bị để sẵn sàng quay trở lại thị trường khi có quy định mới. Sau khi Ngân hàng Nhà nước ban hành thông tư hướng dẫn, ngân hàng sẽ nộp hồ sơ xin phép tham gia nhập khẩu vàng nguyên liệu và sản xuất vàng miếng.
Về công tác thanh tra, kiểm tra, theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước các khu vực sẽ phối hợp với cơ quan chức năng để tiến hành kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng. Nội dung kiểm tra tập trung vào việc chấp hành quy định pháp luật trong kinh doanh, thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ, phòng chống rửa tiền, cũng như xử lý các hành vi vi phạm như thao túng giá, găm hàng, buôn lậu, đầu cơ gây bất ổn thị trường.
Hoạt động thanh tra, kiểm tra được triển khai trong tháng 9 và kết quả sẽ được báo cáo về Ngân hàng Nhà nước trong tháng 10 năm 2025. Ngay từ đầu tháng 9, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã tiến hành kiểm tra đột xuất thị trường vàng tại TP. Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Tháp./.
