Vì sao nhiều doanh nghiệp khó đăng ký xuất khẩu gạo sang Trung Quốc?
Xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đang đối mặt nhiều khó khăn do sự thay đổi các điều kiện về an toàn thực phẩm cũng như đăng ký doanh nghiệp . Ảnh: TL

Giải thích rõ vấn đề này, ông Huỳnh Tấn Đạt - Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, đối với mặt hàng gạo và cám gạo, Việt Nam và Trung Quốc đã ký Nghị định thư chính thức để xuất khẩu chính ngạch từ năm 2016. Theo phụ lục, có 22 doanh nghiệp được phép xuất khẩu chính thức.

Tuy nhiên trong suốt thời gian vừa qua, do sự thay đổi các điều kiện về an toàn thực phẩm cũng như đăng ký doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc theo Lệnh 248 và 249 nên Cục Bảo vệ thực vật đã có hướng dẫn các doanh nghiệp để đăng ký theo các bước, trên cơ sở đó sẽ nộp hồ sơ để Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét, phê duyệt.

Phía Trung Quốc cũng đã và đang nỗ lực để phê duyệt nhiều loại hồ sơ về các sản phẩm của Việt Nam. Cục Bảo vệ thực vật cũng đang phối hợp với Văn phòng SPS để thống kê, tổng kết số liệu các doanh nghiệp có hồ sơ mà Bộ NN&PTNT đã gửi cho phía Hải quan Trung Quốc để thúc đẩy họ phê duyệt các hồ sơ này.

Ông Huỳnh Tấn Đạt khuyến cáo, để được chấp thuận xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, doanh nghiệp phải đảm bảo đầy đủ thông tin theo quy định, chứng minh đầy đủ thành phần hồ sơ liên quan đến công đoạn sản xuất ngoài đồng ruộng đến thu hoạch, sơ chế, chế biến đảm bảo an toàn thực phẩm HACCP.

"Do vậy, trong quá trình thực hiện, cần phải hoàn thiện hết các hồ sơ này cũng như gửi cho Cục Bảo vệ thực vật để Cục tiếp tục giới thiệu sang phía bạn. Theo thông lệ, từ 2-3 tháng/lần, tùy từng nhóm mặt hàng, chúng tôi sẽ gửi các danh sách này cho phía bạn" - ông Đạt nói.

Thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ chủ động hơn nữa để phối hợp với Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc để tiếp tục đầu mối tiếp nhận, xử lý nhanh chóng và hiệu quả các hồ sơ đã phê duyệt.

Được biết, từ 1/1/2022, Lệnh 248 và Lệnh 249 về quản lý giám sát an toàn thực phẩm của Trung Quốc sẽ có hiệu lực và dự kiến sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất thực phẩm của Việt Nam xuất khẩu đi thị trường Trung Quốc.

Lệnh 248 và Lệnh 249 về quản lý giám sát an toàn thực phẩm của Trung Quốc ban hành có hiệu lực từ 1/1/2022 với những điểm mới: Đối với hệ thống quản lý, giám sát an toàn thực phẩm, Trung Quốc sẽ thiết lập chế độ kiểm tra, đánh giá tình hình quản lý an toàn thực phẩm ở nước ngoài; bổ sung phương thức kiểm tra đánh giá, quản lý đăng ký doanh nghiệp nước ngoài, đảm bảo truy xuất nguồn gốc và truy hồi sản phẩm theo yêu cầu giám sát, yêu cầu trách nhiệm đôn đốc của các cơ quan có thẩm quyền quản lý của quốc gia xuất khẩu.

Với những yêu cầu ngày càng cao, Trung Quốc không còn là thị trường xuất khẩu dễ tính với Việt Nam. Họ đòi hỏi các doanh nghiệp, nhà sản xuất Việt Nam cần phải thay đổi tư duy, cách tiếp cận để có thể giữ vững thị phần xuất khẩu sang thị trường hơn 1,3 tỷ dân này.

Gạo là một trong những mặt hàng nông sản hưởng lợi từ sự kiện Trung Quốc mở cửa kinh tế bởi Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ hai của Việt Nam trong năm 2022, chỉ sau Philippines.