Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Thông tư số 43/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 08/2022/TT-NHNN quy định về trình tự, thủ tục giám sát ngân hàng (Thông tư 43).
Thông tư 43 điều chỉnh hàng loạt quy định về giám sát an toàn vi mô và vĩ mô đối với tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, trừ ngân hàng chính sách và có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Trong thời gian chờ ban hành Sổ tay giám sát an toàn vi mô, Sổ tay giám sát an toàn vĩ mô theo quy định tại Thông tư này, các đơn vị tiếp tục sử dụng mẫu báo cáo của Thông tư số 08/2022/TT-NHNN (Thông tư 08).
 |
| Chuẩn hóa giám sát vi mô và vĩ mô, mở rộng công cụ xử lý tổ chức tín dụng rủi ro. Ảnh minh hoạ. |
Thông tư 43 tập trung hoàn thiện khung lý luận về công tác giám sát, làm rõ phạm vi, nguyên tắc và bổ sung các định nghĩa quan trọng. Theo đó, giám sát an toàn vi mô được hiểu là việc giám sát từng tổ chức tín dụng, trong khi giám sát an toàn vĩ mô là giám sát toàn bộ hệ thống tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Bên cạnh đó, Thông tư cũng bổ sung định nghĩa về ngân hàng thương mại quan trọng hệ thống, được xác định dựa trên mức độ ảnh hưởng và nguy cơ gây rủi ro lan truyền. Đồng thời, khái niệm rủi ro hệ thống được điều chỉnh theo hướng nhấn mạnh khả năng đổ vỡ lan truyền trong toàn bộ hệ thống tài chính - ngân hàng.
| Theo Thông tư 43, Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng và Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực chịu trách nhiệm giám sát vi mô; Cục An toàn hệ thống các tổ chức tín dụng phụ trách giám sát vĩ mô. Thông tư đề ra quy trình lập và phê duyệt báo cáo giám sát vi mô/vĩ mô định kỳ và đột xuất. Báo cáo 6 tháng và báo cáo năm phải hoàn thành trong thời hạn mới. Riêng tổ chức tín dụng thuộc diện giám sát tăng cường phải nộp bổ sung báo cáo quý I và quý III. |
Thông tư 43 bãi bỏ các nội dung không còn phù hợp, đồng thời thống nhất quy định liên quan đến Sổ tay giám sát an toàn vi mô/vĩ mô, đây là tài liệu quan trọng hướng dẫn nghiệp vụ, thu thập và xử lý dữ liệu, lập báo cáo giám sát.
Đáng chú ý, Điều 12 Thông tư 43 sửa đổi, bổ sung Điều 21 Thông tư 08 về các biện pháp xử lý trong giám sát ngân hàng mở rộng và chi tiết hóa đáng kể các biện pháp trong giám sát ngân hàng so với quy định cũ.
Quy định mới tách bạch rõ giám sát vi mô và giám sát vĩ mô, đồng thời bổ sung nhiều công cụ can thiệp mới, bên cạnh biện pháp kiến nghị tiến hành thanh tra, kiểm tra đối tượng giám sát ngân hàng khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, dấu hiệu rủi ro, không an toàn trong hoạt động như quy định cũ.
Theo đó, sẽ áp dụng can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt, quyết định thành lập tổ giám sát để theo dõi, giám sát đối tượng giám sát ngân hàng; áp dụng các biện pháp kiểm soát giao dịch tiềm ẩn rủi ro của đối tượng giám sát ngân hàng theo quy định của pháp luật.
Đối với ngân hàng quan trọng hệ thống, cơ quan giám sát có thể áp dụng phương pháp phân tích rủi ro chuyên sâu theo từng thời kỳ. Thông tư 43 bổ sung cơ chế giám sát tăng cường đối với tổ chức tín dụng có dấu hiệu mất an toàn, thuộc diện can thiệp sớm hoặc đang trong vùng cảnh báo.
Thẩm quyền can thiệp được phân định rõ giữa Thống đốc Ngân hàng Nhà nước và Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, phù hợp với từng nhóm đối tượng giám sát./.
