Chia sẻ tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam (VWAS) lần thứ ba - năm 2025, TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội từ năm động lực lớn hỗ trợ nhưng cùng đó còn đi kèm những rủi ro tiềm ẩn.
Động lực và rủi ro song hành
| Môi trường toàn cầu có nhiều yếu tố thuận lợi cho những nền kinh tế mở như Việt Nam. Tuy nhiên, xung đột địa chính trị và tăng trưởng toàn cầu chậm lại là hai rủi ro mà doanh nghiệp Việt Nam quan tâm nhất. Với độ mở thương mại cao, Việt Nam khó tránh khỏi tác động nếu nhu cầu suy yếu ở các quốc gia lớn. |
Động lực đầu tiên đến từ môi trường bên ngoài khi chính sách tiền tệ toàn cầu đang dịch chuyển theo hướng nới lỏng. Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất và nhiều khả năng sẽ có còn giảm thêm vào cuối năm. Đồng thời, dòng vốn toàn cầu tiếp tục ưu tiên cho đầu tư hạ tầng, chuyển đổi xanh và công nghệ số.
Động lực thứ hai xuất phát từ nội tại nền kinh tế. Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng trên 8% vào năm 2025, lạm phát tăng trong tầm kiểm soát, tạo dư địa để chính sách tài khóa, tiền tệ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng. Đặc biệt, đầu tư công là động lực quan trọng, có thể đóng góp vào GDP.
Một động lực nữa đến từ quyết tâm cải cách thể chế với loạt nghị quyết trọng điểm về khoa học công nghệ, pháp luật, hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế tư nhân, tạo nền tảng chiến lược cho một giai đoạn tăng trưởng mới.
Động lực thứ tư đến từ kỳ vọng nâng hạng thị trường và triển vọng cải thiện tín nhiệm quốc gia. Khi các bước cải cách được triển khai đồng bộ, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ thu hút mạnh mẽ hơn dòng vốn ngoại.
Cuối cùng là câu chuyện nội lực của doanh nghiệp và thị trường. Lợi nhuận nhiều ngành đang phục hồi, trong khi bất động sản và chứng khoán dần cải thiện, góp phần củng cố niềm tin nhà đầu tư.
Năm động lực quan trọng trên được kỳ vọng củng cố niềm tin và tâm lý tích cực. Dù vậy, thị trường chứng khoán vẫn phải đối diện với năm yếu tố rủi ro, thách thức. Giá cổ phiếu đã ở mức cao, hệ số P/E quanh 15 lần, cao hơn bình quân khu vực. Nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính nhiều, dư nợ margin tăng mạnh từ 125.000 tỷ đồng cuối quý I/2023 lên gần 300.000 tỷ đồng cuối quý II/2025, tiềm ẩn nguy cơ lớn nếu thị trường đảo chiều.
Thêm vào đó, TS. Cấn Văn Lực cho rằng nguồn cung cổ phiếu còn hạn chế, cùng rủi ro an ninh mạng, an toàn thông tin và tội phạm tài chính ngày càng gia tăng. Bên cạnh đó, trường hợp thị trường chứng khoán Việt Nam chưa được nâng hạng trong năm 2025 cũng cần tính đến.
Chiến lược thời biến động
Trong bối cảnh các biến động diễn ra rất nhanh chóng và khó dự báo, phát biểu tại VWAS lần thứ ba, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh biến động ngày nay "đã trở thành điều bình thường". Các quốc gia đều phải chủ động có chính sách thích ứng và tìm hướng đi. Trong đó, với Việt Nam, năm 2025 được coi là bước chuyển mình mạnh mẽ, khi nền kinh tế phục hồi, nhiều cải cách chiến lược được triển khai, tạo nền tảng cho mục tiêu phát triển.
Để thích ứng trên thị trường chứng khoán, hành động của các nhà đầu tư cũng cần được “tìm hướng đi” trong bối cảnh thị trường chứng khoán - hàn thử biểu của nền kinh tế. Tại Diễn đàn VWAS 2025, các chuyên gia “mách nước” những chiến lược để nhà đầu tư thích ứng trong thời biến động.
TS. Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán VPS, đặc biệt lưu ý thói quen mua nhanh bán nhanh, tâm lý muốn có lãi trong ngắn hạn và việc sử dụng đòn bẩy quá mức thường là nguyên nhân khiến nhà đầu tư cá nhân dễ hoảng loạn khi thị trường điều chỉnh.
 |
| TS. Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán VPS - Ảnh: Chí Cường |
“Lực lượng nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lớn tại thị trường Việt Nam. Nhiều chuyên gia đã lên tiếng khuyến nghị về thói quen đầu tư của nhà đầu tư cá nhân là mua nhanh - bán nhanh, tâm lý mong chóng muốn có lãi. Chính thói quen này ảnh hưởng tới hiệu quả của hoạt động đầu tư. Nếu muốn lợi nhuận nhanh, đồng nghĩa với việc phải mạo hiểm hơn. Không ít nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy, margin quá đà, dẫn tới tâm lý hoảng sợ khi thị trường điều chỉnh”, ông Khánh cho biết.
Vị chuyên gia từ Chứng khoán VPS cho rằng hoạt động đầu tư cần được nhìn lại. Nhà đầu tư cần phân tích kỹ lưỡng doanh nghiệp, xác định thời gian nắm giữ cổ phiếu hay mức sinh lời như thế nào là phù hợp, thỏa đáng.
Từ góc độ nhà đầu tư cá nhân lâu năm và hiện là nhà quản lý quỹ, ông Trần Vinh Quang, Tổng giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Thiên Việt, thẳng thắn thừa nhận chưa bao giờ thấy việc đầu tư là dễ dàng. Tổng giám đốc TVAM chỉ ra ba nguyên tắc chiến lược cốt lõi. Trong đó, với bối cảnh hiện tại, ông Quang cho rằng cần giữ niềm tin đúng vào xu hướng tăng trưởng dài hạn của thị trường chứng khoán Việt Nam.
 |
| Ông Trần Vinh Quang, Tổng giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Thiên Việt - Ảnh: Chí Cường |
| Trường hợp một chuyên gia đưa ra khuyến nghị về cổ phiếu tốt, ngành tiềm năng. Nếu giá cổ phiếu không tăng thì đồng nghĩa với việc thị trường đang nói rằng điều này không đúng. Bạn phải tôn trọng ý kiến của thị trường. |
Thứ hai, tuyệt đối tôn trọng thị trường. Nghĩa là khi thị trường tăng có thể tham gia mạnh mẽ, còn khi điều chỉnh thì dừng lại quan sát và không chống lại xu hướng. Như trong 4 tháng qua, thị trường chứng khoán tăng mạnh, ông Quang cho rằng nhà đầu tư có thể đầu tư một cách mạnh mẽ. Còn khi thị trường đi vào điều chỉnh trong tháng 9, cần tôn trọng diễn biến này và dừng lại quan sát, điều chỉnh góc độ đầu tư.
Thứ ba, để tồn tại và kiếm được tiền từ thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cho dù là cá nhân hay tổ chức đều phải xây dựng được một bộ nguyên tắc đầu tư rõ ràng và kiên định thực hiện. Hãy xây dựng bộ nguyên tắc cho riêng mình và không ngừng hoàn thiện. Ba yếu tố niềm tin đúng, thái độ đúng và tư duy đúng sẽ là nền tảng để hình thành bất kỳ chiến lược đầu tư nào.
