Áp dụng cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu

Theo tờ trình do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày, Chính phủ kiến nghị Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP.HCM.

Phạm vi dự án có điểm đầu tại ngã tư Tóc Tiên - Châu Pha (khu vực nút giao với cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và Đường tỉnh ĐT.992) và điểm cuối giao với đường trục Bắc - Nam tại khu vực Cảng Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, TP.HCM. Tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 207,26 km.

Tổng chiều dài đầu tư của dự án khoảng 159,31 km, bao gồm: đoạn qua tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có chiều dài khoảng 18,23 km; đoạn qua tỉnh Đồng Nai có chiều dài khoảng 46,08 km; đoạn qua TP.HCM có chiều dài khoảng 20,5 km và đoạn qua tỉnh Long An có chiều dài khoảng 74,5 km.

Đề xuất đầu tư 120.412 tỷ đồng làm đường vành đai 4 TP.Hồ Chí Minh, vốn tư nhân 42%
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh

Chính phủ đề xuất hình thức đầu tư công đối với các dự án thành phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xây dựng đường gom, đường song hành; đầu tư phương thức PPP, loại hợp đồng BOT đối với các dự án thành phần đầu tư xây dựng phần đường cao tốc.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án khoảng 120.412,55 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách nhà nước khoảng 69.780,33 tỷ đồng, bao gồm vốn ngân sách trung ương khoảng 29.687,46 tỷ đồng và vốn ngân sách địa phương khoảng 40.092,87 tỷ đồng. Dự án có vốn nhà đầu tư huy động là 50.632,22 tỷ đồng.

Tiến độ thực hiện từ năm 2025 đến năm 2029, phấn đấu hoàn thành dự án cuối năm 2028.

Theo kế hoạch của Chính phủ, dự án thành phần 1 là nhóm dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xây dựng đường gom, đường song hành sẽsử dụng vốn ngân sách nhà nước, với tổng số khoảng 48.099,09 tỷ đồng (vốn ngân sách trung ương khoảng 18.748,86 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương khoảng 29.350,23 tỷ đồng). TP.HCM và các tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai sử dụng 100% vốn ngân sách địa phương; riêng Dự án trên địa bàn tỉnh Long An sử dụng vốn ngân sách trung ương 75%, vốn ngân sách địa phương 25%.

Ở dự án thành phần 2, nhóm dự án thành phần thực hiện đầu tư xây dựng tuyến cao tốc: sử dụng vốn ngân sách nhà nước và vốn nhà đầu tư với tổng số khoảng 72.313,46 tỷ đồng (vốn ngân sách trung ương khoảng 10.938,60 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương khoảng 10.742,64 tỷ đồng và vốn nhà đầu tư huy động khoảng 50.632,22 tỷ đồng). Đối với phần vốn ngân sách, dự án trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu không sử dụng ngân sách nhà nước, trên địa bàn TP.HCM và tỉnh Đồng Nai sử dụng 100% ngân sách địa phương, riêng Dự án trên địa bàn tỉnh Long An sử dụng vốn ngân sách trung ương 75%, vốn ngân sách địa phương 25%.

Để tăng tính khả thi triển khai theo phương thức PPP, tăng tính hấp dẫn để thu hút nhà đầu tư và huy động vốn, Chính phủ kiến nghị đự án được áp dụng cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu theo quy định tại Điều 82 Luật Đầu tư theo phương thức PPP và khoản 19 Điều 3 Luật số 57/2024/QH15 ngày 29/11/2024. Đồng thời, Chính phủ cũng kiến nghị Quốc hội thông qua 7 cơ chế, chính sách đặc thù áp dụng cho Dự án.

Đề xuất đầu tư 120.412 tỷ đồng làm đường vành đai 4 TP.Hồ Chí Minh, vốn tư nhân 42%

Đề nghị báo cáo về thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn

Thẩm tra dự án, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết đầu tư Dự án. Đối với các chính sách đặc thù Chính phủ đề xuất, cơ quan thẩm tra cho rằng phần lớn các cơ chế, chính sách này tương tự một số cơ chế, chính sách đã được Quốc hội cho phép áp dụng đối với một số dự án quan trọng quốc gia thời gian qua, do đó đề xuât của Chính phủ là có cơ sở.

Chính sách đặc thù thứ 6 Chính phủ đề xuất là trong trường hợp các dự án thành phần theo phương thức PPP không lựa chọn được nhà đầu tư, đề nghị phân cấp thẩm quyền để cho phép chuyển đổi sang hình thức đầu tư công.

Theo cơ quan thẩm tra, dự án có tính chất quan trọng, đã được xác định là một trong những ưu tiên cần sớm đầu tư, hoàn thành theo các Nghị quyết của Đảng. Do đó, việc phân cấp thẩm quyền để cho phép chuyển đổi sang hình thức đầu tư công, trong trường hợp không lựa chọn được nhà đầu tư PPP, nhằm bảo đảm tiến độ hoàn thành dự án là có cơ sở.

Tuy nhiên, đối với chính sách 7 “Dự án không phải thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật PPP”, Uỷ ban lưu ý theo Quy định 189-QĐ/TW ngày 08/10/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý sử dụng tài chính, tài sản công và Hướng dẫn số 63-HD/BCĐTW ngày 28/4/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã xác định những hành vi tham nhũng, tiêu cực trong quản lý, sử dụng tài chính công, gây lãng phí trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công: “Quyết định chủ trương đầu tư hoặc quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư không xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn”.

Do đó, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ căn cứ quy định của Luật Đầu tư công, Luật PPP hiện hành báo cáo bổ sung việc thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho Dự án.