Bắt giữ gần 2.800 vụ về ma túy qua Chiến dịch OMD

Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cho biết, Chiến dịch Con Rồng Mê Kông (Chiến dịch OMD) do Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến được khởi động từ tháng 9/2018, nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật rất lớn từ Văn phòng Cơ quan Phòng chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp quốc (UNODC) và Văn phòng Liên lạc tình báo khu vực châu Á - Thái Bình Dương (RILO AP) của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), cũng như sự đồng thuận tham gia của cơ quan hải quan 6 nước trong tiểu vùng sông Mê Kông.

Đến nay, trải qua 4 giai đoạn, Chiến dịch OMD đã đạt được những thành công lớn về số lượng thành viên tham gia, số vụ bắt giữ và gây dựng được những tiếng vang nhất định về các hoạt động phối hợp trong kiểm soát chống buôn lậu động thực vật hoang dã, ma túy và tội phạm xuyên quốc gia trong khu vực.

Tổng số vụ bắt giữ của Chiến dịch OMD được các thành viên báo cáo là 2.820 vụ ma túy và động thực vật hoang dã CITES, tang vật thu giữ gồm: hơn 39 tấn (39.772,71 kg) ma túy, hơn 108 tấn tiền chất, 161 tấn và hơn 2.000 sản phẩm từ CITES (gỗ và động thực vật).

Trong đó, chỉ tính riêng Chiến dịch OMD 4 (triển khai từ 15/4 đến 15/9/2022) có sự tham gia của 29 cơ quan hải quan quốc gia thành viên đã bắt giữ 1.362 vụ, trong đó có 1.267 vụ bắt giữ ma túy, 17 vụ bắt giữ tiền chất, 78 vụ bắt giữ động vật hoang dã và buôn bán gỗ.

Tang vật bắt giữ trong Chiến dịch Con Rồng Mê Kông 5 được Hải quan Việt Nam giới thiệu tại diễn đàn. Ảnh: CTV
Tang vật bắt giữ trong Chiến dịch Con Rồng Mê Kông 5 được Hải quan Việt Nam giới thiệu tại diễn đàn. Ảnh: CTV

Theo Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) Nguyễn Hùng Anh, những con số trên là minh chứng cho nỗ lực rất lớn của các thành viên, sự phối hợp điều phối tích cực của nhóm điều phối, sự hỗ trợ hiệu quả của Văn phòng UNODC (Cơ quan Phòng chống tội phạm xuyên quốc gia của Liên Hợp quốc) khu vực và RILO AP (Văn phòng Cơ quan tình báo khu vực châu Á - Thái Bình Dương) trong cả 4 giai đoạn thực hiện Chiến dịch OMD.

Khẳng định tầm quan trọng của việc triển khai Chiến dịch OMD, lãnh đạo Cục Điều tra chống buôn lậu phân tích, khi số vụ bắt giữ càng lớn thách thức đặt ra với các cơ quan thi pháp luật các nước ngày càng lớn, nhất là đối với cơ quan hải quan - lực lượng giữ vai trò nòng cốt trong đấu tranh chống buôn lậu và vận chuyển trái phép ma túy cũng như động thực vật hoang dã nơi tuyến đầu biên giới.

Chính vì vậy, hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép các chất ma túy nói riêng và tội phạm xuyên biên giới nói chung luôn được cơ quan hải quan coi trọng và quan tâm.

Trong thời gian tới, Hải quan Việt Nam tiếp tục mở rộng các kênh hợp tác với cơ quan hải quan các nước các tổ chức thực thi pháp luật quốc tế để nâng cao hiệu quả trao đổi thông tin phục vụ công tác kiểm soát chống buôn lậu và đấu tranh phòng chống ma túy.

Đạt nhất trí cao trong việc triển khai Chiến dịch OMD 5

Đề cập đến việc triển khai Chiến dịch OMD 5, theo đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu, Diễn đàn Hải quan cấp cao khu vực về phòng chống ma túy vừa diễn ra tại Hồng Kông (Trung Quốc) từ 12 - 17/2/2023, các đại biểu tham gia diễn đàn đều thống nhất về sự cần thiết tiếp tục triển khai OMD trong năm 2023.

Tổng cục Hải quan Việt Nam cử đoàn công tác do Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu Nguyễn Hùng Anh dẫn đầu tham gia diễn đàn. Tại diễn đàn lãnh đạo cấp cao của hải quan các nước đã có những bài giới thiệu về tình hình ma túy, công tác kiểm soát ma tuý tại các quốc gia và hoạt động phối hợp trong các chiến dịch kiểm soát khu vực.

Điểm đáng lưu ý, Chiến dịch OMD do Hải quan Việt Nam, Trung Quốc đồng sáng kiến dưới sự hỗ trợ kỹ thuật của Văn phòng tình báo khu vực RILO AP và UNODC đã được Văn phòng RILO AP trình bày chi tiết như một chiến dịch nổi bật, điển hình của khu vực trong hợp tác phòng chống ma túy.

Sáng kiến Con Rồng Mê Kông được đưa vào Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc

Trong chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng (diễn ra từ ngày 30/10 - 1/11/2022), Chiến dịch Con Rồng Mê Kông đã được đưa vào Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc về tiếp tục đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác giữa hai bên. Điều này cho thấy tầm quan trọng của chiến dịch trong cả hợp tác kiểm soát song và đa phương của Việt Nam.

Bên cạnh đó trong bài phát biểu, lãnh đạo Cục Hải quan Trung Quốc đánh giá cao chiến dịch và đề nghị các nước trong khu vực tích cực tham gia vào Chiến dịch OMD5.

Trong chuyến làm việc, đoàn công tác Hải quan Việt Nam tổ chức họp bàn kế hoạch triển khai Chiến dịch OMD5 trong năm 2023 với Cục Chống buôn lậu Hải quan Trung Quốc, Văn phòng tình báo khu vực RILO AP và UNODC. Các bên thống nhất thời gian triển khai, phương án mở rộng phạm vi liên khu vực, nâng cao các hoạt động hỗ trợ kỹ thuật cho các thành viên tham gia, tăng cường các hoạt động phối hợp phân tích nhóm trên từng vụ việc.

Tại phiên làm việc toàn thể, đoàn Hải quan Việt Nam có ý kiến phát biểu về tầm quan trọng trong hợp tác quốc tế và chia sẻ thông tin tình báo trong đấu tranh phòng chống ma túy thông qua việc chia sẻ các vụ việc đã hợp tác thành công với hải quan các nước; đồng thời đề nghị hải quan các nước và các tổ chức quốc tế tiếp tục ủng hộ Chiến dịch OMD 5 trong năm 2023.

Bên cạnh đó, đoàn Hải quan Việt Nam có cuộc họp song phương với Cục Chống buôn lậu Hải quan Trung Quốc do Cục trưởng Tôn Chí Kiệt dẫn đầu.

Tại cuộc họp, hai bên thống nhất các phương hướng phối hợp trong tăng cường đấu tranh phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua các tuyến giữa hai nước trong thời gian tới; trong đó tăng cường các cơ chế chia sẻ thông tin thông qua các kênh liên lạc đã thiết lập; tăng cường xây dựng các kế hoạch kiểm soát chung, phối hợp chặt chẽ trong triển khai Chiến dịch OMD 5.

Chiến công nối tiếp chiến công

Với vai trò nước đồng sáng kiến Chiến dịch OMD, Hải quan Việt Nam đã có những đóng góp tích cực vào thành công chung.

Qua 4 lần triển khai chiến dịch, Hải quan Việt Nam đã tiến hành bắt giữ nhiều vụ việc có liên quan đến ma túy và động thực vật hoang dã trên cơ chế chia sẻ thông tin của chiến dịch, một số vụ việc điển hình như: Thông qua trao đổi thông tin nghiệp vụ, Hải quan Việt Nam đã chuyển thông tin hỗ trợ Ban Chuyên án phá án thành công, thu giữ hơn 500 kg ketamine và bắt giữ 4 đối tượng có quốc tịch Đài Loan và Trung Quốc có liên quan.

Điển hình, năm 2021, Hải quan Việt Nam phối hợp với Hải quan Trung Quốc, Hải quan Hồng Kông, Thái Lan phát hiện đường dây xuyên quốc gia với thủ đoạn sử dụng giấy phép tái xuất của Việt Nam để buôn bán trái phép mặt hàng gỗ trắc Dalbergia thuộc danh mục CITES vào Thái Lan, Hồng Kông và Trung Quốc.

Trong đó, Hải quan Thái Lan bắt giữ 2 lô hàng, Hải quan Hoàng Phố - Trung Quốc bắt giữ 29 tấn gỗ Dalbergia và 4 đối tượng. Qua phân tích, đánh giá thông tin, Tổng cục Hải quan đã chuyển thông tin cho Bộ Công an (C03) tiếp tục điều tra các doanh nghiệp Việt Nam có liên quan và có văn bản trao đổi thông tin cảnh báo tới Tổng cục Lâm nghiệp về các phương thức thủ đoạn. Với kết quả nổi bật của hoạt động hợp tác nêu trên, ngày 30/11/2021, Hải quan Việt Nam (Cục Điều tra chống buôn lậu), Hải quan Thái Lan (Cục Kiểm soát) và Hải quan Trung Quốc (Cục Chống buôn lậu, Hải quan Hoàng Phố) được lựa chọn đồng chiến thắng giải thưởng Kiểm soát môi trường châu Á trong hạng mục Hợp tác do 5 tổ chức môi trường quốc tế lựa chọn.

Năm 2022, với hoạt động chia sẻ thông tin tình báo quốc tế trên cơ chế của Chiến dịch và công tác xác định trọng điểm, Hải quan Việt Nam đã thực hiện 3 vụ việc bắt giữ vận chuyển trái phép các chất ma túy và tiền chất trên đường chuyển phát nhanh từ châu Âu – qua Thẩm Quyến (Trung Quốc) về Việt Nam, thu giữ 500 tem giấy có tẩm chất ma túy LSD (Lysergic acid diethylamide), bắt giữ 1,6 kg Methamphetamine và Ectasy; đồng thời bắt giữ 1 đối tượng người ngoại quốc (tháng 2/2022).