Sở Giao dịch Chứng khoán TP.Hồ Chí Minh (HOSE) vừa ban hành Quy tắc xây dựng và quản lý Vietnam Shareholder Interest Enhanced Index (VNSHINE), đánh dấu sự xuất hiện của một bộ chỉ số mới tập trung phản ánh chất lượng quản trị và mức độ ưu tiên lợi ích cổ đông của doanh nghiệp niêm yết. Đây là bước tiếp nối nỗ lực mở rộng hệ thống chỉ số theo hướng chuyên sâu hơn, cung cấp cho nhà đầu tư một công cụ đánh giá các doanh nghiệp duy trì chính sách cổ tức bền vững, cấu trúc tài chính an toàn và hạn chế pha loãng cổ phiếu.
 |
| Ảnh minh hoạ. |
Theo đó, VNSHINE là chỉ số đầu tư với quy mô từ 15 đến 30 cổ phiếu, được lựa chọn từ rổ VNAllshare thông qua bộ tiêu chí sàng lọc nghiêm ngặt. Điều kiện tiên quyết để cổ phiếu được đưa vào danh mục là doanh nghiệp phải chi trả cổ tức tiền mặt liên tục trong ba năm liền kề, đồng thời đáp ứng yêu cầu đã niêm yết tối thiểu ba năm và duy trì giá trị giao dịch khớp lệnh bình quân từ 10 tỷ đồng mỗi ngày.
Sau bước sàng lọc ban đầu, các cổ phiếu tiếp tục được đánh giá thông qua hệ thống “điểm lợi suất cổ đông”, gồm ba cấu phần: tỷ suất cổ tức tiền mặt, mức thay đổi nợ ròng và mức độ pha loãng cổ phiếu. Mỗi yếu tố được quy đổi về thang điểm 100 và áp dụng trọng số khác nhau tùy theo đặc thù ngành, trước khi tổng hợp để hình thành điểm xếp hạng cuối cùng.
Những cổ phiếu có điểm lợi suất cao hơn sẽ được ưu tiên lựa chọn vào rổ chỉ số, tạo nên bộ tiêu chí mang tính định lượng rõ ràng và giúp chỉ số phản ánh đúng nhóm doanh nghiệp duy trì khả năng tạo giá trị bền vững cho cổ đông.
Từ thời điểm chốt dữ liệu đến khi danh mục có hiệu lực, HOSE tiếp tục rà soát tình trạng giao dịch của từng cổ phiếu và loại bỏ các mã rơi vào diện cảnh báo, kiểm soát, hạn chế giao dịch, tạm ngừng hoặc đình chỉ giao dịch, cũng như các trường hợp bị hủy niêm yết. Quy tắc cũng quy định cơ chế thay thế cổ phiếu trong kỳ nhằm duy trì tính ổn định và liên tục của chỉ số, góp phần nâng cao độ tin cậy khi sử dụng làm tham chiếu đầu tư.
VNSHINE được tính toán trên cơ sở vốn hóa điều chỉnh theo tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free-float) và áp dụng mức giới hạn tỷ trọng cho từng cổ phiếu nhằm tránh rủi ro tập trung. Chỉ số được cập nhật 5 giây/lần trong toàn bộ phiên giao dịch, sử dụng điểm cơ sở 1.000 điểm và được rà soát danh mục định kỳ hằng năm vào tháng 4. Các thông số liên quan như tỷ lệ free-float, số lượng cổ phiếu lưu hành hay giới hạn tỷ trọng được cập nhật theo chu kỳ quý vào các tháng 1, 4, 7 và 10.
Việc bổ sung thêm VNSHINE giúp hoàn thiện hệ thống chỉ số theo hướng nhấn mạnh lợi ích cổ đông, đồng thời mang đến cho nhà đầu tư một thước đo mới để sàng lọc các doanh nghiệp có dòng tiền lành mạnh, cấu trúc tài chính bền vững và cam kết rõ ràng trong việc tối ưu hóa giá trị cổ đông./.
