Phú Thọ ưu tiên đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Tạo sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt ngày 4/10/2021. Sau hơn 5 năm triển khai, Chương trình đã góp phần làm thay đổi diện mạo các xóm, bản vùng cao trên địa bàn tỉnh khi tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn; giải quyết nhu cầu cấp thiết về đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; tạo sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số; hỗ trợ đào tạo nghề, tạo việc làm; bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể, xây dựng thiết thế văn hóa thôn, xóm...

Hết năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Phú Thọ giảm 2%. Ảnh: TN

Theo báo cáo của Ban Dân tộc tỉnh Phú Thọ, sau 5 năm, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc và miền núi và các chính sách dân tộc trên địa bàn, tỉnh Phú Thọ đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Trong đó, có 16/85 xã thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn; hỗ trợ 1.596 hộ nhà ở; 5.236 hộ chuyển đổi nghề; đào tạo nghề dạy nghề 352 người; 19.899 hộ nước sinh hoạt phân tán; 42 công trình nước sinh hoạt.

Thực hiện hỗ trợ đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng sắp xếp ổn định dân cư tập trung tại 13 điểm; hỗ trợ 360 hộ dân được bố trí trong các dự án sắp xếp, ổn định dân cư tập trung; 31 hộ dân cư được bố trí trong các dự án sắp xếp ổn định dân cư tại chỗ; 93 hộ được hỗ trợ trực tiếp kinh phí di chuyển các hộ từ nơi cũ đến nơi tái định cư; 72 hộ đang cư trú tại các khu vực xã xôi, hẻo lánh nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở được quy hoạch, sắp sếp, di dời bố trí...

Cũng theo báo cáo của Ban Dân tộc tỉnh Phú Thọ, trong hai năm 2022 và 2023, toàn tỉnh đã triển khai đầu tư xây dựng 123 công trình giao thông; 8 công trình thủy lợi; 26 công trình trường học; 4 công trình y tế và một số công trình khác cho các xã, thôn thuộc khu vực miền núi, đặc biệt khó khăn.

Các công trình hạ tầng được đầu tư đã tạo nên diện mạo mới cho vùng nông thôn miền núi, tạo cơ sở quan trọng để hoàn thiện các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Hết năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng dân tộc thiểu số và miền núi giảm 2%.

Nhờ đẩy mạnh đầu tư hạ tầng, hỗ trợ phát triển kinh tế, ưu tiên các vùng khó, đến nay, cơ sở hạ tầng vùng dân tộc thiểu số được đầu tư xây dựng, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Đã tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động trong độ tuổi có việc làm, thu nhập ổn định. Hạ tầng giao thông được quan tâm đầu tư, cứng hóa tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của người dân và hàng hóa được lưu thông. Các công trình phúc lợi khác được cải tạo, làm mới…

Cần sự vào cuộc quyết liệt của các cấp

Giai đoạn 2021 - 2023, Chương trình đã đầu tư và đưa vào khai thác 31 công trình gồm: 19 công trình đường giao thông nông thôn, 9 công trình nhà văn hóa và 2 tràn qua suối, một hệ thống kênh mương nội đồng. Các công trình được đầu tư đồng bộ góp phần phục vụ tốt nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân, tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Ban Dân tộc tỉnh Phú Thọ, giai đoạn 2021 - 2023, sau hơn 3 năm triển khai Chương trình, mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo chưa đạt so với kế hoạch đề ra. Tỷ lệ giải ngân đối với nguồn vốn sự nghiệp còn thấp. Một số dự án, tiểu dự án còn hạn chế ở khâu tổ chức thực hiện, một số quy định về định mức hỗ trợ còn thấp, đối tượng quy định còn hạn chế... Hiện tại, công tác triển khai thực hiện dự án ở một số đơn vị còn chậm dù cơ chế hướng dẫn đã ban hành đầy đủ.

Trong năm 2022 - 2023, toàn tỉnh đã triển khai đầu tư xây dựng 123 công trình giao thông. Ảnh: TN

Công tác tuyên truyền, truyền thông về các nội dung hỗ trợ của dự án còn hạn chế; một bộ phận cán bộ thực thi chính sách ở cấp xã, khu dân cư chưa nắm được cụ thể các nội dung hỗ trợ; một bộ phận người dân chưa nắm vững được quyền lợi của bản thân đối với các nội dung hỗ trợ của dự án. Vẫn còn tình trạng bỏ sót việc rà soát đối tượng thụ hưởng do cách hiểu chưa đúng về đối tượng hỗ trợ, điều kiện hỗ trợ của các nội dung thuộc Dự án... Việc huy động nguồn lực xã hội hóa còn gặp nhiều khó khăn...

Ông Cầm Hà Chung - Trưởng ban Ban Dân tộc tỉnh Phú Thọ cho biết, Chương trình với 10 dự án thành phần giúp giải quyết các vấn đề an sinh xã hội, ổn định dân cư, nâng cao chất lượng cuộc sống đồng bào, hướng đến mục tiêu từng bước chuyển đổi cơ cấu kinh tế, tổ chức sản xuất, góp phần giảm nghèo bền vững ở miền núi, vùng sâu, vùng xa. Với ý nghĩa to lớn đó, ngay từ khi triển khai, Chương trình luôn nhận được sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Các chương trình, dự án, chính sách dân tộc được triển khai đã phát huy hiệu quả, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng mục đích, đối tượng.

Để đạt mục tiêu đã đề ra, ông Cầm Hà Chung cho rằng, trước tiên cần sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự đồng thuận của người dân. Trong đó, Ban Dân tộc tỉnh là cơ quan chủ trì, tham mưu, giúp việc cho Ban Chỉ đạo tham mưu triển khai thực hiện về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình Mặt trận tổ quốc.

Đồng thời rà soát đối tượng thụ hưởng thuộc các dự án, tiểu dự án, xác định kinh phí, đề xuất phương án, tham mưu Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định điều chỉnh; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; trình Chính phủ cho phép tỉnh Phú Thọ điều chỉnh mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số từ 2% xuống còn 1,2% để phù hợp với thực tiễn của tỉnh khi áp dụng theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025./.