Tháo gỡ “điểm nghẽn” do quy định pháp luật về đầu tư
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho biết, Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả thu hút nguồn lực đầu tư trong nước và nước ngoài.
 |
| Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho rằng, việc xây dựng dự án Luật Đầu tư (thay thế) nhằm hướng tới tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Ảnh: Đức Minh |
Tuy nhiên, trong thời gian qua, Luật đã bộc lộ một số hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện liên quan đến quy trình, thủ tục đầu tư, kinh doanh; quy định về quyền tự do kinh doanh, ngành, nghề đầu tư k, kinh doanh có điều kiện; các chính sách về ưu đãi, hỗ trợ đầu tư…
Các nội dung trên cần tiếp tục hoàn thiện, để tháo gỡ các “điểm nghẽn”, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, đẩy nhanh quá trình thực hiện dự án đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho rằng, thực tế, Luật Đầu tư đã được sửa đổi, bổ sung qua nhiều lần từ khi ban hành cho đến nay, như: sửa đổi, bổ sung tại Luật số 03/2022/QH14, Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15 ngày 26/5/2025 và sửa đổi, bổ sung tại một số luật chuyên ngành khác như Luật Bảo vệ môi trường năm 2022, Luật Điện ảnh năm 2022…
| Mục tiêu của dự án Luật Đầu tư (thay thế) nhằm đơn giải trình tự, thủ tục đầu tư; rà soát, cắt giảm các yêu cầu, điều kiện đầu tư không cần thiết để tạo thuận lợi nhất cho nhà đầu tư, doanh nghiệp (trong nước và nước ngoài), khơi thông và thu hút các nguồn lực đầu tư phát triển; hoàn thiện chính sách ưu đãi, hỗ trợ và đảm bảo đầu tư để tạo cơ sở pháp lý thu hút đầu tư trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên; các dự án lớn, trọng điểm… |
Nhằm thực hiện mục tiêu “năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ đề nghị sửa đổi tổng thể Luật Đầu tư.
Mục tiêu hướng tới của dự án Luật Đầu tư (thay thế) nhằm thể chế hóa các Nghị quyết của Đảng về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế tư nhân; kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật, khơi thông và phát huy nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội; cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục trong đầu tư, kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, hoàn thiện các quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện đầu tư kinh doanh, đồng thời cắt giảm một số ngành, nghề không cần thiết, bất hợp lý nhằm tiếp tục bảo đảm thực hiện đầy đủ, nhất quán quyền tự do kinh doanh của người dân, doanh nghiệp trong những ngành, nghề mà Luật không cấm hoặc quy định phải có điều kiện.
Đồng thời, hoàn thiện cơ chế phân cấp quản lý giữa các cơ quan trung ương và cơ quan địa phương trên cơ sở đảm bảo hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh, tạo hành lang pháp lý, kịp thời xử lý những vấn đề thực tiễn, tháo gỡ “điểm nghẽn” về thể chế.
Cũng theo Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng, Chính phủ đã có Báo cáo số 618/BC-CP trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội về danh mục các luật, nghị quyết của Quốc hội cần sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới ngày trong năm 2025, trong đó có dự án Luật Đầu tư (thay thế), dự kiến trình quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ hợp thứ X (tháng 10/2025). Bộ Tài chính cũng đã xây dựng hồ sơ đề nghị chính sách và gửi lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương, đối tượng chịu tác động của Luật.
 |
| Toàn cảnh hội nghị. |
Đề xuất 5 nhóm chính sách
Tại hội nghị, ông Hoàng Mạnh Phương – Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Tài chính) cho biết, trên cơ sở thực tiễn thi hành, xác định các nội dung cần thiết cần sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư, Bộ Tài chính xác định 5 nhóm chính sách lớn. Cụ thể:
Một là, hoàn thiện, đơn giản hóa thủ tục đầu tư kinh doanh, tiếp tục tăng cường phân cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư.
| Chính sách 1 nhằm tạo bước chuyển biến mới về cải cách thủ tục hành chính trong thực hiện hoạt động đầu tư gắn liền với việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu qủa công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư; hoàn thiện cơ chế phân cấp quản lý đầu tư, góp phần tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện để các nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư với thủ tục đơn giản hơn và chi phí thấp hơn. |
Hai là, hoàn thiện quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.
Ba là, hoàn thiện quy định về ngành, nghề ưu đãi đầu tư, địa bàn ưu đãi đầu tư, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt.
Bốn là, quản lý hoạt động đầu tư ra nước ngoài phù hợp với mục tiêu, nhu cầu quản lý của nhà nước và quyền tự do đầu tư kinh doanh của nhà đầu tư.
Năm là, hoàn thiện quy định về triển khai thực hiện dự án đầu tư, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh từ thực tiễn liên quan đến việc triển khai, thực hiện dự án đầu tư.
Tại hội nghị, các ý kiến đều đồng tình với việc sửa đổi, bổ sung toàn diện Luật Đầu tư, trên tinh thần bảo đảm thi hành đầy đủ, nhất quán những cải cách của Luật gắn với việc thực hiện các Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hỗ trợ phát triển và cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp; bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, khả thi của Luật này với hệ thống pháp luật, phù hợp với các cam kết quốc tế./.
| Theo đánh giá của cộng đồng doanh nghiệp, so với nhiều nước ASEAN thì hệ thống pháp luật và thủ tục hành chính của Việt Nam vẫn chưa thật sự đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư. Bên cạnh đó, quá trình tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng chất lượng, hiệu quả và hội nhập sâu rộng hơn với khu vực và thế giới đã và đang đặt ra yêu cầu cấp bách phải tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách, trong đó có Luật Đầu tư để thích ứng với đòi hỏi cao hơn của quá trình phát triển kinh tế - xã hội cũng như thực hiện cam kết quốc tế về tự do hóa đầu tư. |
