Bài 4: Kiểm tra, giám sát để nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả trong ngành Tài chính

Bài 1: Chủ động, quyết liệt, bảo đảm kịp thời quyền lợi cho người lao động

Bài 2: Sắp xếp tài sản công trong ngành Tài chính: Khẩn trương, đồng bộ và hiệu quả

Bài 3: Quyết tâm vượt khó, phấn đấu hoàn thành mục tiêu giải ngân

Đẩy mạnh phân cấp, tăng cường hậu kiểm

Năm 2025, trên cơ sở các kế hoạch, chương trình giám sát của Đảng ủy Bộ Tài chính (Kế hoạch số 17-KH/ĐUBTC ngày 22/5/2025 và Chương trình số 02/CTr-ĐUBTC ngày 2/6/2025), Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản quy định về quyền hạn, trách nhiệm cũng như quy chế kiểm tra, giám sát và kiểm toán nội bộ áp dụng trong toàn ngành.

Đặc biệt, trong tháng 9/2025, Cục Kế hoạch - Tài chính (Bộ Tài chính) đã tổ chức hội nghị phổ biến nội dung phân cấp thẩm quyền quản lý nội ngành trong các lĩnh vực quản lý ngân sách, tài sản công, đầu tư xây dựng, ứng dụng công nghệ thông tin và công tác kiểm tra, giám sát, kiểm toán nội bộ tại TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Quy chế kiểm tra, giám sát nội bộ được ban hành theo Quyết định số 2000/QĐ-BTC là một văn bản định hướng quan trọng, góp phần hoàn thiện hệ thống quản lý của Bộ Tài chính. Ảnh minh họa

Hội nghị tập trung giới thiệu những điểm mới của Thông tư số 66/2025/TT-BTC ngày 1/7/2025 về phân cấp thẩm quyền quản lý của Bộ trưởng Bộ Tài chính trong các lĩnh vực ngân sách, tài sản công, đầu tư xây dựng và ứng dụng công nghệ thông tin; Quyết định số 2000/QĐ-BTC ngày 11/6/2025 về Quy chế kiểm tra, giám sát nội bộ và Quyết định số 1779/QĐ-BTC ngày 15/5/2025 về Quy chế kiểm toán nội bộ của Bộ Tài chính. Với gần 1.000 đại biểu tham dự, hội nghị không chỉ trao đổi, thảo luận, mà còn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thực tiễn, góp phần hoàn thiện cơ chế chính sách.

Đây là bước đi cụ thể của ngành Tài chính nhằm “đẩy mạnh phân cấp, tăng cường hậu kiểm” theo các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, bảo đảm mỗi đơn vị trong ngành Tài chính vừa được giao quyền tự chủ, vừa chịu sự giám sát chặt chẽ, hướng tới xây dựng nền tài chính hiện đại, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả. Trong đó, Cục Kế hoạch - Tài chính được giao vai trò trung tâm trong việc lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và tổng hợp kết quả kiểm tra, phục vụ kịp thời cho công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo Bộ.

Triển khai kiểm tra, giám sát đồng bộ trong nhiều lĩnh vực

Trong quý III/2025, Cục Kế hoạch - Tài chính đã tổ chức các đợt kiểm tra trực tiếp tại 3 đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập trực thuộc Bộ. Mục tiêu là đánh giá toàn diện công tác quản lý tài chính, sử dụng ngân sách, quản lý tài sản công và thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Qua đó, chỉ ra tồn tại, hạn chế và đưa ra kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Cùng với đó, Cục đang triển khai kế hoạch kiểm tra chuyên đề về quản lý, sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng tại Cục Hải quan và các đơn vị trực thuộc. Hoạt động kiểm tra này mang tính chủ động, thường xuyên, phục vụ trực tiếp công tác chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Bộ.

Mục tiêu chính của đợt kiểm tra là đánh giá toàn diện thực trạng quản lý, khai thác và sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng, bảo đảm việc đầu tư và vận hành được thực hiện đúng quy định, phát huy tối đa hiệu quả phục vụ nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ.

Thông qua quá trình làm việc, Cục Kế hoạch - Tài chính cũng tăng cường trao đổi, phối hợp, lắng nghe và cùng các đơn vị tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc thực tế, từ đó đề xuất các giải pháp đồng bộ và khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công, góp phần tiết kiệm nguồn lực, phòng ngừa lãng phí và nâng cao năng lực hoạt động của toàn ngành Hải quan.

Ngoài ra, Cục duy trì thường xuyên công tác giám sát đối với các nhiệm vụ được giao, hoạt động giám sát được tiến hành một cách chủ động, liên tục và có trọng tâm, bảo đảm tuân thủ đúng quy định tại Quyết định số 2000/QĐ-BTC ngày 11/6/2025 của Bộ Tài chính, góp phần nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm và hiệu quả trong quản lý, điều hành nhiệm vụ được giao. Hoạt động giám sát không chỉ dừng ở việc phát hiện vi phạm, mà hướng đến kiểm tra thường xuyên, giám sát liên tục và phòng ngừa rủi ro, bảo đảm mọi quy trình được tuân thủ nghiêm túc.

Bên cạnh đó, Cục Kế hoạch - Tài chính đã chủ động nắm bắt xu thế, nghiên cứu và ứng dụng có hiệu quả các công nghệ tiên tiến như AI, Big Đata… vào các lĩnh vực hoạt động, đẩy mạnh triển khai và khai thác tối đa các kết quả chuyển đổi số của Bộ Tài chính. Từ đó, từng bước hiện đại hóa công tác kiểm tra, kiểm toán và giám sát nội bộ theo hướng chính xác, minh bạch và kịp thời.

Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực giám sát nội bộ

Song song với công tác triển khai năm 2025, Cục Kế hoạch - Tài chính đã hoàn thiện dự thảo Quy trình kiểm toán nội bộ mới, dự kiến trình lãnh đạo Bộ ban hành trong tháng 12/2025.

Dự kiến năm 2026, công tác kiểm tra, giám sát, kiểm toán nội bộ sẽ được đẩy mạnh với trọng tâm đánh giá tính hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả trong quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản công và thực hiện nhiệm vụ được giao. Các hoạt động này sẽ được tổ chức theo hướng chủ động, chuyên nghiệp và gắn với cải tiến quản trị nội bộ, nhằm phòng ngừa rủi ro và đề xuất giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách.

Thông qua đó, Cục hướng tới mục tiêu nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và hiệu quả sử dụng nguồn lực, góp phần củng cố kỷ cương tài chính và phục vụ tốt hơn công tác chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Bộ.

Với sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo Bộ và vai trò điều phối trung tâm của Cục Kế hoạch - Tài chính, công tác kiểm tra, giám sát được triển khai đồng bộ, chặt chẽ đã góp phần quan trọng để ngành Tài chính đạt những kết quả tích cực trong nhiều lĩnh vực. Từ điều hành kinh tế vĩ mô, đảm bảo ngân sách, quản lý tài sản công, giải ngân đầu tư cho đến sắp xếp bộ máy, đảm bảo quyền lợi cho người lao động, những kết quả này là minh chứng cho một hệ thống tài chính được quản trị bài bản, kỷ luật và hiệu quả; thể hiện rõ năng lực tổ chức, điều hành thống nhất của Bộ Tài chính trong giai đoạn phát triển mới.

Từ việc tổ chức các đoàn kiểm tra đến triển khai hệ thống giám sát thông minh, Bộ Tài chính đang từng bước xây dựng cơ chế kiểm tra - giám sát đa tầng, chuyên nghiệp và ứng dụng số hóa toàn diện. Trong đó, Cục Kế hoạch - Tài chính giữ vai trò tham mưu chiến lược, là đầu mối kết nối giữa công tác tài chính, đầu tư, tài sản công và cải cách quản lý nội ngành. Mỗi kế hoạch, mỗi cuộc kiểm tra, mỗi báo cáo tổng hợp của Cục đều góp phần củng cố kỷ cương, nâng cao trách nhiệm giải trình và hiệu quả quản trị tài chính công.