Việc công khai, minh bạch ngân sách của Việt Nam ngày càng được mở rộng

Việc công khai, minh bạch ngân sách của Việt Nam ngày càng được mở rộng và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Công khai báo cáo này là thực hiện theo chuẩn mực chung của quốc tế, lấy ý kiến đóng góp của người dân trước khi Quốc hội quyết định.

PV: Được biết, Bộ Tài chính mới đây đã phát hành bản Báo cáo ngân sách dành cho công dân về dự toán NSNN năm 2019, sớm hơn so với mọi năm. Ông có thể cho biết việc công khai báo cáo ngân sách cho người dân được Bộ Tài chính thực hiện ra sao và bản báo cáo này có gì khác biệt so với các báo cáo ngân sách khác?

- Ông Võ Thành Hưng

Ông Võ Thành Hưng

- Ông Võ Thành Hưng: Đây là năm thứ 5 liên tiếp Bộ Tài chính xuất bản Báo cáo ngân sách dành cho công dân. Luật NSNN không yêu cầu chúng tôi phải xuất bản ấn phẩm này nhưng theo chuẩn mực quốc tế về công khai ngân sách, chúng tôi đã thực hiện từ năm ngân sách 2015. Báo cáo ngân sách dành cho công dân năm nay so với năm trước đã được cải tiến hơn để người dân có thể tiếp cận thông tin về ngân sách một cách dễ hiểu nhất, đơn giản nhất.

Những năm trước chúng tôi chỉ thực hiện sau khi Quốc hội thông qua nghị quyết dự toán NSNN hàng năm, nhưng năm 2018 là năm đầu tiên bản báo cáo được xuất bản sớm, trước khi Quốc hội quyết định, dựa trên dự toán Bộ Tài chính trình Chính phủ, trình Quốc hội.

PV: Ông có thể nói rõ hơn về bản báo cáo này và mục tiêu của Bộ Tài chính khi công khai ngân sách cho người dân?

- Ông Võ Thành Hưng: Đây là những nội dung thông tin cơ bản nhất về ngân sách như thu, chi, cân đối ngân sách, nợ công, nợ nước ngoài của quốc gia và các thông tin dưới hình thức biểu đồ cho người dân dễ hiểu nhất, kể cả những người nắm ít thông tin, kiến thức về tài chính - ngân sách khi tiếp cận cũng có thể nắm được.

Mục tiêu cơ bản của việc ban hành bản báo cáo này là để người dân có thể tiếp cận các thông tin cơ bản về chỉ tiêu ngân sách của năm. Chúng tôi phát hành ấn phẩm và công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên Cổng thông tin Bộ Tài chính và nhiều phương tiện khác.

Việc công khai ngân sách của Việt Nam được Bộ Tài chính thực hiện thông qua nhiều hình thức, trong đó có Báo cáo ngân sách dành cho công dân đã góp phần nâng cao tính minh bạch của ngân sách Việt Nam. Tổ chức Minh bạch ngân sách (OBI) đã đánh giá rất cao Việt Nam, nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Dự toán
Dự toán thu - chi NSNN năm 2019 được Bộ Tài chính công khai trong Báo cáo

PV: Tại sao Bộ Tài chính lại quyết định xuất bản sớm và nếu trường hợp Quốc hội quyết định “vênh” với số liệu Bộ Tài chính dự toán thì sao, thưa ông?

- Ông Võ Thành Hưng: Nếu nghị quyết về dự toán NSNN được Quốc hội thông qua có thay đổi, chúng tôi sẽ chỉnh sửa tương ứng. Mục đích của việc xuất bản sớm là để người dân, đại biểu Quốc hội có tiếng nói đóng góp trước khi Quốc hội thông qua. Đây cũng là thực hiện theo chuẩn mực chung của quốc tế, tức là công khai lấy ý kiến trước khi Quốc hội quyết định.

PV: Ông có cho rằng, các địa phương hướng tới cũng cần công khai ngân sách như Bộ Tài chính đang thực hiện hay không?

- Ông Võ Thành Hưng: Chúng tôi đã công khai ngân sách 5 năm và sẽ tiếp tục thực hiện trong thời gian tới. Chúng tôi cũng khuyến khích các địa phương thực hiện. Đây không phải là việc bắt buộc theo quy định của Luật NSNN, nhưng là một thông lệ tốt, địa phương nên triển khai để người dân có thể nắm thông tin cơ bản của ngân sách địa phương mình.

PV: Xin cảm ơn ông!

Luật NSNN năm 2015 quy định, dự toán NSNN khi trình Quốc hội, HĐND các cấp phải được công khai để cho mọi tổ chức, cá nhân có thể tham gia vào quá trình xây dựng NSNN. Ngoài việc công khai dự toán/quyết toán đã được cấp có thẩm quyền quyết định, phê chuẩn, còn phải công khai tình hình thực hiện NSNN trong năm (quý, 6 tháng, năm) để giúp cho việc theo dõi, giám sát toàn bộ quy trình ngân sách. Kết quả kiểm toán ngân sách, cũng như việc giải quyết các kiến nghị của kiểm toán cũng phải được công khai. Luật NSNN không bắt buộc phải công khai ấn phẩm như Báo cáo ngân sách dành cho công dân mà Bộ Tài chính thực hiện.

Minh Anh (ghi)