Cơ hội mới và xu hướng tái cấu trúc doanh nghiệp

220 thương vụ M&A với tổng giá trị giao dịch đạt 2,3 tỷ USD

Phát biểu tại Diễn đàn M&A Việt Nam 2025, ông Phạm Văn Hoành - Tổng Biên tập Báo Tài chính - Đầu tư cho biết, năm 2025 đánh dấu một thời điểm đặc biệt của kinh tế Việt Nam, khi vị thế quốc gia, môi trường đầu tư, sức hấp dẫn của thị trường vốn và doanh nghiệp đã được nâng lên một tầm cao mới.

Nền tảng tăng trưởng GDP có nhiều điểm đột phá, chính trị ổn định, cùng tiến trình hoàn thiện thể chế, từ Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, đến lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán, đổi mới quy định IPO và mở rộng không gian đầu tư quốc tế… Tất cả đang giúp Việt Nam trở thành một trong những điểm sáng của dòng vốn M&A trong khu vực.

Trong 10 tháng năm 2025, Việt Nam ghi nhận khoảng 220 thương vụ M&A, với tổng giá trị giao dịch đạt 2,3 tỷ USD, giá trị trung bình mỗi thương vụ đạt 29,4 triệu USD, giảm so với mức đỉnh 50,7 triệu USD vào năm 2024. Điều này cho thấy, nhà đầu tư có xu hướng thận trọng hơn trong việc đánh giá rủi ro và thẩm định giao dịch, đưa ra mức định giá khắt khe hơn, đặc biệt với các ngành có áp lực về biên lợi nhuận hoặc nhu cầu tăng chậm trong ngắn hạn; đồng thời cũng phản ánh xu hướng tập trung vào tài sản chiến lược và bền vững, thay vì quy mô đơn thuần.

Tổng Biên tập Báo Tài chính - Đầu tư Phạm Văn Hoành phát biểu khai mạc Diễn đàn M&A Việt Nam năm 2025. Ảnh: Lê Toàn.

Giá trị giao dịch năm nay chủ yếu đến từ các thương vụ lớn, với tổng giá trị khoảng 1 tỷ USD, gồm thương vụ Birch mua lại Bất động sản Phương Đông (365 triệu USD); thương vụ tái cấu trúc của Hyosung trị giá 277 triệu USD; AEON mua lại Công ty TNHH MTV Tài chính Bưu điện (PTF) với trị giá 162 triệu USD…

Đáng chú ý, các thương vụ này đều do các nhà đầu tư trong khu vực và nước ngoài dẫn dắt, cho thấy sức hút bền vững của các tài sản chất lượng và mang tính chiến lược tại thị trường Việt Nam. Sau mức bình quân thương vụ cao kỷ lục được thiết lập năm 2024, quy mô giao dịch trung bình giảm về 29,4 triệu USD trong 10 tháng của năm 2025, phản ánh sự trở lại của mặt bằng giao dịch quen thuộc hơn và hoạt động sôi nổi ở phân khúc thị trường trung cấp.

Thống kê từ KPMG cho thấy, nhà đầu tư Việt Nam tiếp tục dẫn đầu thị trường M&A, chiếm hơn 30% tổng giá trị giao dịch công bố (tổng trị giá 712 triệu USD). Các vị trí tiếp theo lần lượt là Singapore với 613 triệu USD; Nhật Bản với 214 triệu USD; Mỹ và Hàn Quốc lần lượt là 150 và 122 triệu USD.

Nếu như nhà đầu tư nội đóng vai trò trụ cột, thì các nhà đầu tư nước ngoài truyền thống như Singapore, Mỹ và Hàn Quốc vẫn tiếp tục nằm trong nhóm 5 nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất thị trường M&A Việt Nam. Đây là minh chứng cho thấy niềm tin bền vững của nhà đầu tư đối với triển vọng tăng trưởng trung và dài hạn của Việt Nam.

Xu hướng thị trường M&A năm 2026

KPMG nhận định, điểm nổi bật của thị trường M&A Việt Nam năm 2026 là dòng vốn dần dịch chuyển sang các lĩnh vực có nhu cầu rõ ràng, hiệu quả kinh doanh bền vững và lộ trình tăng trưởng minh bạch. 3 lĩnh vực được KPMG đánh giá có nhiều tiềm năng M&A gồm y tế; giáo dục - đào tạo; dịch vụ B2B (doanh nghiệp với doanh nghiệp) và dịch vụ thiết yếu.

Cụ thể, với dân số hơn 100 triệu người và tầng lớp trung lưu ngày càng đông đảo, cơ sở vật chất lĩnh vực y tế vẫn tiếp tục cần hoàn thiện, chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn. Bên cạnh đó, chất lượng nhân lực và dịch vụ y tế của Việt Nam ngày càng được khẳng định, thu hút đáng kể lượng khách từ một số quốc gia lân cận… cho thấy đây là lĩnh vực còn rất nhiều tiềm năng.

Tương tự, với lượng dân số trẻ và nhu cầu nâng cao kỹ năng để thích ứng với sự thay đổi, lĩnh vực giáo dục và đào tạo có rất nhiều tiềm năng. Các dịch vụ B2B và dịch vụ thiết yếu như logistics, xử lý chất thải, năng lượng ESG, tài chính tiêu dùng… cũng có nhiều dư địa phát triển

Điểm chung của thị trường M&A 2026 là xu hướng “tìm đến chất lượng”. Theo đó, nhà đầu tư ưu tiên lựa chọn những doanh nghiệp có chính sách quản trị minh bạch, tài chính rõ ràng, lợi nhuận bền vững, dù quy mô không lớn. Đồng thời, các thương vụ sẽ gia tăng sử dụng cơ chế chia sẻ rủi ro, như khoản trả thêm phụ thuộc vào kết quả kinh doanh; yêu cầu tài trợ từ bên bán và nhiều cấu trúc tài chính có tính phòng vệ cao. Yêu cầu thẩm định sâu hơn về tính bền vững của dòng tiền và các nghĩa vụ tài chính ngoài bảng cân đối khi thương lượng cũng là yếu tố được các chuyên gia KPMG nhận định sẽ gia tăng trong năm 2026.

KPMG nhấn mạnh, thị trường M&A năm 2026 được kỳ vọng tăng tốc nhờ các yếu tố hỗ trợ chính sách như Luật Đất đai (sửa đổi) mở đường cho nhiều giao dịch bất động sản lớn; cơ chế mua bán điện trực tiếp thúc đẩy đầu tư năng lượng tái tạo; các lĩnh vực y tế, giáo dục, hạ tầng và sản xuất, xuất khẩu thu hút đầu tư nhờ nhu cầu nội địa và lộ trình phát triển quốc gia.

Đặc biệt, khi khung pháp lý minh bạch hơn và thanh khoản thị trường được cải thiện, Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những điểm đến M&A hấp dẫn nhất khu vực Đông Nam Á, cả trung và dài hạn.

Thị trường M&A tại Việt Nam có thể giảm về số lượng thương vụ, nhưng tăng trưởng về chất lượng và giá trị giao dịch, cho thấy các nhà đầu tư đang ưu tiên tài sản có tính chiến lược, mang lại giá trị dài hạn. Dòng vốn sẽ tập trung vào bất động sản chất lượng, y tế tư nhân, sản xuất nguyên vật liệu và các mô hình kinh doanh có nền tảng bền vững. Đây là xu hướng không thể đảo ngược.

Từ các thương vụ triệu đô trong năm 2025 đến các kế hoạch M&A dự kiến trong năm 2026, Việt Nam đang thiết lập một “chu kỳ M&A mới”: lựa chọn khắt khe hơn, nhưng mở ra cơ hội lớn hơn, đặc biệt cho các nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn và chiến lược rõ ràng.