Gia Lai kỳ vọng Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh thành nơi “đất lành chim đậu”

Nút thắt hạ tầng

Đồ án Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, tỉnh Gia Lai đến năm 2045 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 6/2025. UBND tỉnh Gia Lai đã quy hoạch nơi đây thành 2 khu. Trong đó, khu trung tâm có diện tích 155,12 ha, diện tích đã chuyển đổi mục đích là 87,18 ha; khu công nghiệp có diện tích 210,1 ha, diện tích đã chuyển đổi mục đích và giao Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh là 37,2 ha.

Khu trung tâm đã được đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật.

Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh được đánh giá là điểm kết nối quan trọng giữa Gia Lai với các tỉnh của Campuchia, đồng thời là một trong những cửa ngõ giao thương của khu vực tam giác phát triển Việt Nam - Lào - Campuchia, song kết quả thu hút đầu tư vào đây còn khá khiêm tốn.

Theo ông Nguyễn Như Trình - Phó trưởng ban Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Gia Lai, đến nay, Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đã thu hút được 37 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký 643,9 tỷ đồng, vốn thực hiện đạt khoảng 319,1 tỷ đồng (hơn 49% tổng vốn đăng ký).

Trong đó, khu trung tâm thu hút được 33 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký 530,5 tỷ đồng, vốn thực hiện ước đạt 285,9 tỷ đồng (53,9% tổng vốn đầu tư đăng ký).

Các dự án chủ yếu hoạt động thương mại, dịch vụ, kinh doanh kho bãi, trong đó có 5 dự án là địa điểm kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu tập trung được Hải quan cấp phép; 1 dự án cửa hàng miễn thuế và 3 dự án kho dịch vụ.

Khu công nghiệp thu hút 4 dự án đầu tư (gồm 2 dự án chế biến, sản xuất gỗ, hàng nội thất xuất khẩu và 2 dự án chế biến nấm), tổng vốn đăng ký 113,4 tỷ đồng, sử dụng diện tích 8,22 ha, vốn thực hiện đạt 33,2 tỷ đồng.

Đại diện Sở Tài chính tỉnh Gia Lai cho biết, những năm qua, tỉnh đã tổ chức nhiều hội nghị xúc tiến đầu tư, hợp tác quốc tế, nâng cấp hạ tầng cửa khẩu, cải cách thủ tục hành chính. Tuy nhiên, số lượng dự án chế biến nông, lâm sản còn hạn chế, quy mô nhỏ, công nghệ chưa hiện đại, nông sản vẫn xuất khẩu thô là chủ yếu, hệ thống logistics chưa đáp ứng nhu cầu.

Nguyên nhân được chỉ ra là khu công nghiệp thuộc Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh chưa được đầu tư hạ tầng đồng bộ, làm hạn chế việc kêu gọi thu hút đầu tư. Được biết, vốn ngân sách đầu tư vào khu công nghiệp từ năm 2012 cho các công trình hạ tầng kỹ thuật với tổng mức đầu tư chỉ 28,33 tỷ đồng.

Hạ tầng giao thông chưa đồng bộ ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư vào Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh.

UBND tỉnh Gia Lai cũng nhận diện những hạn chế của Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh. Về hạ tầng, giao thông, một số tuyến đường nội khu chưa hoàn thiện, thiếu hệ thống kho bãi, khu phi thuế quan để hỗ trợ phát triển logistics và các hạ tầng thiết yếu khác, như nhà máy xử lý nước thải, công trình xử lý môi trường, bãi tập kết rác thải tập trung…; chợ cửa khẩu đã được đầu tư, song hoạt động thiếu hiệu quả.

Về thu hút đầu tư, do địa hình đồi núi phức tạp, chi phí san lấp mặt bằng lớn, nên khó khăn trong việc xã hội hóa và huy động các nguồn lực khác để đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng và thu hút các dự án; vốn ngân sách phân bổ của địa phương còn ít, khó thu hút tư nhân vào các dự án quy mô lớn như trung tâm logistics, trung tâm thương mại, kho ngoại quan…

Để trở thành nơi “đất lành chim đậu”

Tại Hội nghị gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh Gia Lai với các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu tại Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh vừa qua, đại diện nhiều doanh nghiệp phản ánh, hệ thống kho bãi, hạ tầng logistics tại đây còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu.

Ông Nguyễn Trọng Điểm, Giám đốc Công ty TNHH MTV Quang Sáng cho biết, doanh nghiệp rất cần mặt bằng, kho bãi, vì hiện tại cửa khẩu không có.

Tương tự, bà Lê Thị Hiện, Giám đốc Công ty TNHH MTV Gia Trọng Tín bày tỏ mong muốn, tỉnh Gia Lai tập trung đầu tư quy hoạch hạ tầng, kho bãi, đường giao thông, hệ thống logistics một cách đồng bộ, quy mô. Khi đó, chắc chắn các doanh nghiệp sẽ đổ về đầu tư, vì nơi đây có tiềm năng rất lớn.

Bên cạnh vấn đề đầu tư nâng cấp hạ tầng, bà Nguyễn Thị Sen, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Gia Lai cho biết, doanh nghiệp rất mong các thủ tục hành chính sẽ được đơn giản hóa; tỉnh tăng cường giải quyết thủ tục qua kênh trực tuyến, giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Trước những ý kiến của doanh nghiệp, ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai khẳng định, lãnh đạo tỉnh Gia Lai xác định Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh là trụ cột tăng trưởng mới sau sáp nhập tỉnh, vì vậy, phải tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu qua đây.

Đặc biệt, ông Tuấn nhấn mạnh yêu cầu về đạo đức công vụ. “Phải làm sao để doanh nghiệp thấy cửa khẩu này là tốt nhất, “đất lành chim đậu”, thì doanh nghiệp mới đến. Nhà đầu tư đến đây hoạt động, mở doanh nghiệp ở đây, kinh doanh ở đây, thì mới tạo việc làm cho người dân, đóng thuế cho tỉnh”, ông Tuấn nói.

Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cũng cho biết, tỉnh đang hoàn thiện Đề án phát triển Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh trong 5 năm tới để trình Chính phủ thông qua, sẵn sáng đón sóng đầu tư mới.