JICA đặt trọng tâm hỗ trợ Việt Nam thực hiện 4 trụ cột cải cách

Ngày 8/10, tại Hà Nội, Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam họp báo giữa kỳ năm tài khóa 2025.

Nhiều kết quả nổi bật hỗ trợ sự phát triển kinh tế - xã hội

Thông tin về những thành tựu nổi bật của năm tài khóa 2024 và nửa đầu tài khóa 2025, ông Koba Yashi Yosuke- Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam cho biết, tính đến ngày 1/10, có 46 chuyên gia dài hạn và 42 tình nguyện viên của JICA đang làm việc tại nhiều địa phương trên khắp Việt Nam.

Không chỉ các cá nhân, mà còn có nhiều tổ chức, đoàn thể của Nhật Bản như: doanh nghiệp, trường đại học, chính quyền địa phương, tổ chức phi chính phủ… cũng đã và đang hợp tác chặt chẽ với các đối tác Việt Nam trong nhiều lĩnh vực vì sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Đại diện JICA chia sẻ tại buổi họp báo giữa kỳ năm tài khóa 2025.

Xét về hợp tác về tài chính và đầu tư, JICA cho biết, tính từ tháng 10/2024 đến tháng 9/2025, hợp tác vốn vay ODA có 15 dự án đang triển khai, 5 dự án mới là chương trình tài trợ đầu tư cho khu vực tư nhân.

Về hợp tác kỹ thuật, có 33 dự án đang triển khai, với tổng chi phí 4,8 tỷ Yên (tương đương khoảng 32,4 triệu USD).

Hiện JICA có 5 dự án viện trợ không hoàn lại đang triển khai tại Việt Nam, với số vốn cam kết 2,55 tỷ Yên (khoảng 17,2 triệu USD). Ngoài ra, còn có 28 dự án thuộc chương trình do các doanh nghiệp tư nhân Nhật Bản đề xuất đang triển khai (trong đó có 9 dự án mới). Chương trình Đối tác phát triển có 18 dự án đang triển khai (trong đó có 3 dự án mới).

Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam nhấn mạnh tới một số dự án tiêu biểu đã được thực hiện tại Việt Nam. Một trong số đó là việc khánh thành nhà máy xử lý nước thải Yên Xá - một trong những nhà máy xử lý nước thải lớn nhất Đông Nam Á vào tháng 8/2025, sẽ góp phần giảm thiểu thiệt hại do ngập úng tại Hà Nội.

Dưới tác động của biến đổi khí hậu, khu vực miền núi phía Bắc thường xuyên phải hứng chịu sạt lở đất do mưa lớn. JICA đã phối hợp với doanh nghiệp Nhật Bản chuyển giao công nghệ xây dựng đập SABO1 nhằm giảm thiểu thiệt hại do sạt lở. Trong khuôn khổ dự án, tháng 4 năm nay, đập SABO đầu tiên tại Việt Nam đã được xây dựng tại tỉnh Sơn La.

Thêm vào đó, JICA đã và đang liên kết với các chính quyền địa phương, trường đại học, các cơ sở y tế… của Việt Nam và Nhật Bản để triển khai các dự án hỗ trợ xây dựng chương trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, thực hiện các chương trình đào tạo điều dưỡng lão khoa và xây dựng sách giáo trình cũng như chương trình giảng dạy về điều dưỡng lão khoa. Mối quan hệ hợp tác trong lĩnh vực này được kỳ vọng sẽ phát triển hơn nữa nhờ sự liên kết chặt chẽ giữa các bên liên quan của Nhật Bản và Việt Nam.

Ưu tiên phát triển nguồn nhân lực phù hợp với 4 trụ cột cải cách trọng tâm

Chia sẻ về định hướng hợp tác trong thời gian tới, ông Koba Yashi Yosuke cho biết, JICA sẽ tập trung hơn nữa vào nhu cầu thực tiễn tại Việt Nam. JICA đặc biệt chú trọng đến 4 trụ cột cải cách mà Việt Nam đang hướng tới để trở thành quốc gia nhập cao vào năm 2045, bao gồm: Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Thúc đẩy hội nhập quốc tế; Xây dựng và thi hành pháp luật; Phát triển kinh tế tư nhân.

Ông Koba Yashi Yosuke- Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam phát biểu tại họp báo.

“JICA sẽ tiếp tục đóng góp vào quá trình thực hiện cải cách dựa trên nền tảng của mối quan hệ tin cậy lâu dài giữa hai quốc gia và sự hợp tác chặt chẽ với các đối tác Nhật Bản. Trên nền tảng của mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa hai nước, JICA ưu tiên việc phối hợp với các đối tác Nhật Bản tận dụng công nghệ, kiến thức và kinh nghiệm của Nhật Bản để hỗ trợ Việt Nam thực hiện các cải cách kể trên”- Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam khẳng định.

Thông tin rõ hơn về lĩnh vực hợp tác trọng tâm, ông Hiraoka Hisakazu - Phó trưởng đại diện JICA Việt Nam cho biết, trong nửa cuối năm tài khóa 2025, JICA sẽ ưu tiên phát triển nguồn nhân lực trong khuôn khổ hợp tác ODA với Việt Nam, phù hợp với 4 trụ cột cải cách trọng tâm của Việt Nam.

Cụ thể, về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, JICA hỗ trợ đào tạo về lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) thông qua hợp tác với Trường Đại học Việt–Nhật và Trường Đại học Bách khoa Hà Nội.

Về hội nhập quốc tế, JICA thúc đẩy kết nối thông qua các dự án hạ tầng như đường sắt đô thị và hệ thống hải quan.

Về xây dựng và thực thi pháp luật, JICA đang xem xét khả năng giới thiệu các kết quả đạt được từ những dự án cải cách pháp luật và tư pháp lâu năm, đồng thời tiếp tục triển khai các chương trình đào tạo lãnh đạo phù hợp với mô hình quản trị mới của Việt Nam.

Về phát triển khu vực tư nhân, JICA thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) thông qua các chương trình đào tạo doanh nhân và hỗ trợ tiếp cận tài chính, đặc biệt đối với các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ.

“Những nỗ lực này thể hiện cam kết của JICA trong việc đồng hành cùng Việt Nam trên hành trình hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, phát triển theo hướng bền vững và bao trùm”- ông Hiraoka Hisakazu nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ông Koba Yashi Yosuke cho biết, biến đổi khí hậu là một trong những lĩnh vực mà JICA ưu tiên hàng đầu. Trả lời câu hỏi về định hướng hỗ trợ Việt Nam trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu, ông Kubo Yoshitomo - Phó trưởng đại diện JICA Việt Nam cho biết, để hỗ trợ Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hậu, ô nhiễm và quá trình chuyển dịch năng lượng, JICA kết hợp các biện pháp can thiệp ngắn hạn với hợp tác dài hạn.

Trong thời gian tới, JICA đang chuẩn bị các dự án vay vốn ODA nhằm cải thiện hạ tầng tại các tỉnh miền núi phía Bắc dễ bị tổn thương, đồng thời hỗ trợ triển khai các chính sách ứng phó với biến đổi khí hậu.

Song song đó, JICA thúc đẩy đổi mới sáng tạo và công nghệ bền vững thông qua hợp tác với các trường đại học như Trường Đại học Cần Thơ, không chỉ để phát triển các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu mà còn để đào tạo nguồn nhân lực cho tương lai.

Những nỗ lực này thể hiện cam kết của JICA trong việc đồng hành cùng Việt Nam ứng phó với các thách thức môi trường, thông qua cả hành động khẩn cấp và chiến lược phát triển năng lực dài hạn.