Buông lỏng từ khâu thẩm định Theo Kết luận của Thanh tra Chính phủ, từ năm 2008 đến nay, tỉnh Cao Bằng đã có nhiều sai sót trong công tác quản lý khai thác tài nguyên, khoáng sản. Cụ thể, trong công tác lập, thấm định, phê duyệt thăm dò, khai thác và cấp phép khoáng sản còn hạn chế, chủ yếu sử dụng tài liệu địa chất ở mức độ dự báo, chưa có độ tin cậy cao làm cơ sở lập dự án, dẫn đến khi triển khai nhiều đề án, sản xuất kém hiệu quả, sản lượng khai thác thấp ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động chế biến của nhiều đơn vị. Còn có tình trạng cấp phép tràn lan nhất là trong giai đoạn 2008-2010. Bên cạnh đó, việc cấp giấy chứng nhận đầu tư chưa tính toán tổng thể về tính chính xác trữ lượng, hàm lượng trên địa bàn để cân đối, điều tiết vùng nguyên liệu cho hợp lý, dẫn đến nhiều nhà máy chế biến được chấp thuận đầu tư với số vốn đăng ký khá lớn, khi triển khai đi vào hoạt động thiếu nguyên liệu, có nhà máy ngưng hoạt động, hoặc hoạt động cầm chừng hiệu quả đầu tư thấp. Nhiều dự án thực hiện chậm do phải thăm dò, đánh giá lại trữ lượng, thậm chí phải ngưng đầu tư hoặc do công tác giải phóng mặt bằng gặp khó khăn. Ảnh: Minh họa Tỉnh đã buông lỏng kiểm tra, kiểm soát tổng thể hoạt động của các dự án để có đánh giá về năng lực đầu tư của các đơn vị, nhất là đối với các dự án triển khai chậm, hoặc hiệu quả không cao, để kịp thời điều chỉnh, hoặc thu hồi giấy chứng nhận đầu tư. Ngoài ra việc chấp hành giấy phép khai thác mỏ còn có những thiếu sót về giao đất mỏ không đúng diện tích giấy phép được cấp, không thống nhất thời hạn thuê đất với thời hạn cấp phép khai thác, cấp giấy chứng nhận đầu tư. Một số đơn vị sử dụng đất nhưng chưa có quyết định giao đất, chưa ký hợp đồng thuê đất, do vậy không chấp hành nghĩa vụ tài chính về thuê đất gây thất thu ngân sách nhà nước. Thất thoát lớn về tài chính Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng cho thấy, công tác ban hành bảng giá tính thuế tài nguyên của UBND tỉnh Cao Bằng chưa thể hiện rõ ràng là giá tối thiểu để tính thuế (giai đoạn 2008-2010), chưa kịp thời điều chỉnh giá khi thị trường có biến động trên dưới 20% giá quy định là không thực hiện đúng, đầy đủ theo quy định. Tỉnh Cao Bằng cũng chưa thực hiện công tác kiểm tra việc kê khai thuế tài nguyên đối với các doanh nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản dẫn đến việc kê khai thiếu, không chính xác về giá bán quặng của các doanh nghiệp trong một thời gian dài (2008-2012). Đáng chú ý là tỉnh Cao Bằng đã để các doanh nghiệp nợ đọng nghĩa vụ tài chính với với tổng số tiền là gần 47 tỷ đồng, cá biệt có đơn vị nợ đọng thuế thời gian dài mà chưa có các biện pháp thu dứt điểm. Từ tình hình thực tế của hoạt động khoáng sản tỉnh Cao Bằng, cũng như kết quả thanh tra nêu trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Cao Bằng và các bộ, ngành giao các sở, ngành thực hiện kiểm tra, tính toán lại giá tính thuế thực tế của các đơn vị khai thác tài nguyên để có cơ sở truy thu số thuế tài nguyên kê khai thiếu, nộp thiếu. Tiếp tục kiếm tra làm rõ những sai phạm của doanh nghiệp trong việc hạch toán những phần thu nhập không được miễn thuế thu nhập vào thu nhập được hưởng ưu đãi theo giấy chứng nhận đầu tư. Đồng thời phải kiểm tra, rà soát kết quả thu số tiền gần 47 tỷ đồng trong năm 2013, trong đó có phần nợ đọng nghĩa vụ tài chính của 13 doanh nghiệp được kiểm tra với tổng số tiền là hơn 11 tỷ đồng, trên cơ sở đó sớm tổ chức thu dứt điếm phần còn chậm nộp của các doanh nghiệp./.

Trung Ninh