Kiến nghị điều chỉnh các chỉ tiêu về ngân sách nhà nước khi có biến động lớn

Trong phiên bế mạc chiều 11/12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV.

Thách thức lớn trong điều hành tài chính, ngân sách

Tại Nghị quyết này, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra, Quốc hội yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai có hiệu quả một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Trong đó, liên quan đến mục tiêu tăng trưởng hai con số, Quốc hội đánh giá việc dự kiến tăng các chỉ tiêu thu, chi, bội chi, nợ công như các báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội là thách thức lớn trong cân đối nguồn lực, điều hành tài chính, ngân sách nhà nước trong giai đoạn tới.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Đỗ Văn Chiến điều hành phiên họp.

Do đó, Quốc hội giao Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, có các giải pháp phù hợp, linh hoạt, chủ động kiến nghị điều chỉnh các chỉ tiêu về ngân sách nhà nước khi có biến động lớn để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Chính phủ biện pháp dự phòng rủi ro để bảo đảm an ninh, an toàn tài chính quốc gia; rà soát, tính toán lại cân đối trên cơ sở định hướng của Đảng về đổi mới mô hình phát triển với trọng tâm là xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính, nâng cao năng suất lao động và giảm sự phụ thuộc vào vốn.

Quốc hội đề nghị Chính phủ xác định tỷ lệ bội chi ngân sách nhà nước hằng năm phù hợp với khả năng huy động vốn và giải ngân đầu tư công. Chính phủ rà soát, đánh giá kỹ khả năng vay, khả năng trả nợ; nhận diện đầy đủ các rủi ro về vay nợ, rủi ro về tỷ giá, rủi ro cân đối nguồn trả nợ lãi và gốc khi đến hạn để có các giải pháp dự phòng phù hợp, đảm bảo an toàn nợ công.

Mục tiêu đề ra là phấn đấu bảo đảm nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ không vượt quá ngưỡng 25% tổng thu ngân sách nhà nước. Cùng với đó điều hành linh hoạt kỳ hạn, thời điểm phát hành trái phiếu Chính phủ để góp phần giảm chi phí huy động vốn.

Đối với lĩnh vực đầu tư, Chính phủ bố trí vốn đầu tư công giai đoạn 2026 - 2030 bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và đầu tư công, phù hợp với Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và các Chiến lược, Kế hoạch đề ra trong giai đoạn. Quốc hội cũng yêu cầu khắc phục triệt để bất cập, hạn chế về quản lý vốn đầu tư trong giai đoạn 2021 - 2025.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các đại biểu tham dự phiên họp.

Cũng tại Nghị quyết Kỳ họp, Quốc hội đã quyết định một số nội dung quan trọng.

Theo đó, cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Giai đoạn 2 của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua.

Các nội dung khác tiếp tục thực hiện theo Nghị quyết số 94/2015/QH13 về chủ trương đầu tu Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành và Nghị quyết số 174/2024/QH15 về Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Quốc hội cũng cho phép tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam thành các dự án độc lập, nguồn vốn được bố trí từ ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Các địa phương, các chủ thể cơ quan liên quan, cấp có thẩm quyền, tổ chức lập, quyết định đầu tư, thực hiện các dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn và việc đầu tư các hạng mục liên quan đến nội dung này không phải lập chủ trương đầu tư. Căn cứ vào tình hình thực tế, giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết quy định này.

Bổ sung 17.640 tỷ đồng cho dự phòng ngân sách trung ương năm 2025

Liên quan đến lĩnh vực tài chính, ngân sách, Quốc hội nhất trí với các nội dung theo Tờ trình số 68/TTr-CP ngày 7/12/2025 của Chính phủ.

Cụ thể, bổ sung dự phòng ngân sách trung ương năm 2025 để thực hiện các nhiệm vụ, dự án khắc phục hậu quả, phòng, chống thiên tai, bảo đảm an ninh, quốc phòng và các nhiệm vụ chi cần thiết khác khoảng 17.640,678 tỷ đồng.

Đây là số từ nguồn dự toán chi ngân sách trung ương năm 2025 đã được Quốc hội quyết định nhưng chưa phân bổ chi tiết còn lại (khoảng 6.500 tỷ đồng) và từ nguồn điều chỉnh dự toán chi đầu tư phát triển năm 2025 đã phân bổ cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương (11.140,678 tỷ đồng). Quốc hội cho phép chuyển nguồn số vốn dự phòng ngân sách trung ương được bổ sung nêu trên sang năm 2026 để thực hiện phân bổ, giải ngân theo quy định.

Nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các đại biểu tham dự phiên họp.

Quốc hội cho phép điều chuyển nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2024 đã giao cho Bộ Xây dựng là 196,596 tỷ đồng để bổ sung có mục tiêu tương ứng cho tỉnh Phú Thọ để thực hiện dự án mở rộng đường kết nối cầu Phong Châu;

Cùng với đó, cho phép điều chỉnh giảm tối đa 1.182,414 tỷ đồng dự toán chi đầu tư phát triển năm 2025 đã bố trí từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 để tăng tương ứng dự toán chi thường xuyên bổ sung cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện các nhiệm vụ, dự án khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; điều chỉnh giảm 670 tỷ đồng dự toán chi sự nghiệp kinh tế năm 2025 của Bộ Xây dựng để bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho UBND các tỉnh, thành phố theo Tờ trình số 68/TTr-CP.

Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, số liệu, tính đầy đủ, tuân thủ tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi, điều kiện phân bổ, giao dự toán, danh mục dự án và mức bố trí cho từng nhiệm vụ, dự án theo quy định của pháp luật, Nghị quyết nêu rõ./.