Tăng quyền chủ động cho hai thành phố
Theo các Nghị quyết này, hai thành phố được bổ sung một số chính sách tương tự nhau. HĐND của 2 thành phố được chủ động ngân sách địa phương để thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư khu vực nhà ga đường sắt và vùng phụ cận nhằm thu hồi đất, chỉnh trang đô thị, tạo quỹ đất đấu giá hoặc thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện đường sắt theo hợp đồng BT.
UBND của 2 thành phố được phân cấp quyết định các nội dung: xây dựng kết hợp với xây dựng nhà ở, xây dựng công trình thương mại dịch vụ, công trình sự nghiệp, công trình công cộng; các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch; việc bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua, cho thuê lại theo thời hạn hoạt động dự án đối với nhà ở, một số công trình nhà ga đường sắt, khu tập kết, bảo dưỡng, sửa chữa tàu và vùng phụ cận các nút giao thông
 |
| Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. |
| Cả 2 Nghị quyết đều được sửa đổi, bổ sung theo hướng tăng quyền chủ động cho UBND thành phố trong tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch hoặc triển khai song song các thủ tục liên quan đến quy hoạch chi tiết, tạo thuận lợi cho triển khai đầu tư. |
Đồng thời, Nghị quyết cho phép 2 thành phố được sử dụng khoản thu 100% từ quỹ đất phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) để thực hiện tiếp cho đầu tư dự án đường sắt địa phương và các dự án giao thông thuộc tuyến TOD đối với TP. Hồ Chí Minh và cho dự án trọng điểm trên địa bàn đối với Đà Nẵng.
TP. Hồ Chí Minh được mở rộng phạm vi áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt cho dự án trong các khu chức năng như khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao…; cho phép thành phố và các địa phương tự thỏa thuận cơ quan đầu mối đối với các dự án hạ tầng giao thông thuộc thẩm quyền của địa phương đi qua thành phố và các tỉnh khác.
Đối với Đà Nẵng, Nghị quyết sửa đổi chính sách đối với cụm công nghiệp đã được thực hiện bằng nguồn vốn đầu tư công và giao đơn vị sự nghiệp công lập quản lý, vận hành, khai thác.
Về quản lý đô thị tài nguyên và môi trường, 2 thành phố được mở rộng thẩm quyền thu hồi đất để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. HĐND của 2 thành phố quyết định danh mục các dự án được triển khai trước các bước điều tra, khảo sát, kiểm đếm và đơn giản hóa quy trình quy hoạch, rút ngắn thời gian chuẩn bị dự án.
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tóm tắt nội dung tiếp thu, giải trình của hai dự thảo Nghị quyết. |
Bổ sung chính sách cho khu thương mại tự do
Ngoài ra, có một số điểm khác giữa các đề xuất của từng thành phố.
Cụ thể, đối với TP. Hồ Chí Minh là sửa đổi các quy định đối với dự án BT chuyển tiếp theo hướng cập nhật các quy định mới, bổ sung căn cứ pháp lý để áp dụng chuyển tiếp đối với các dự án BT chưa hoàn thành công tác bàn giao đất. Các trường hợp thu hồi đất được bổ sung bao gồm dự án khu thương mại tự do, dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược tại Côn Đảo. UBND TP. Hồ Chí Minh được phân cấp lập điều chỉnh phê duyệt quy hoạch chung của thành phố.
Đối với Đà Nẵng, bổ sung quy định về xây dựng nhiệm vụ và lập quy hoạch chi tiết đồng thời để đẩy nhanh tiến độ lập dự án, bổ sung các trường hợp thu hồi đất, bao gồm dự án dịch vụ logistic, trung tâm hỗ trợ triển lãm, dự án trong khu thương mại tự do, bổ sung các dự án trọng điểm được thực hiện chuẩn bị thu hồi đất trước khi tiến hành điều tra đo đạc, kiểm đếm.
Về thành lập khu thương mại tự do, các nghị quyết quy định khung pháp lý đầy đủ cho mô hình khu thương mại tự do tại TP. Hồ Chí Minh; sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách cho Khu thương mại tự do TP. Đà Nẵng nhằm bảo đảm vượt trội, đột phá và tương đồng về chính sách với Khu thương mại tự do của TP. Hải Phòng đã được Quốc hội thông qua.
Về ngành nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, Nghị quyết mở rộng danh mục ngành nghề và loại hình dự án ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, đi kèm với các điều kiện chặt chẽ hơn về năng lực tài chính, quy định cơ chế lựa chọn nhà đầu tư cho phép chỉ định nhà đầu tư trong một số trường hợp đặc biệt...
 |
| Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Đà Nẵng |
Riêng với TP. Hồ Chí Minh, Chính phủ đề xuất bổ sung chính sách ưu đãi đủ hấp dẫn để khuyến khích thu hút đầu tư tại Côn Đảo và hoàn thiện đồng bộ hệ thống hạ tầng kết nối Côn Đảo với đất liền, bảo tồn, tôn tạo di tích, bảo tồn đa dạng sinh học cùng với việc phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, nâng cao tiềm lực quốc phòng, an ninh.
Về các chính sách khác, TP. Đà Nẵng được sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách về quản lý tài chính ngân sách nhà nước, đầu tư phát triển, kinh tế, quản lý trí tuệ nhân tạo, thông tin và truyền thông, quản lý khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân, thị thực, tiền lương, thu nhập, hỗ trợ nhà ở để thu hút các chuyên gia, nhà khoa học và tạo điều kiện phát triển công nghệ chiến lược.
Ngoài ra, những chính sách quy định tại Nghị quyết số 98/2023/QH15 và Nghị quyết số 136/2024/QH15 không còn tính ưu đãi vượt trội, đã được luật hóa hoặc trùng lặp với các quy định hiện hành của pháp luật, nghị quyết đang trình Quốc hội đã lược bỏ để bảo đảm thống nhất.
Hai Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 12/12/2025. Các Nghị quyết đã quy định các điều khoản chuyển tiếp, hiệu lực thi hành để bảo đảm chặt chẽ và triển khai thực hiện được ngay sau khi Quốc hội thông qua./.
