Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ: Đồng hành hỗ trợ hộ cá nhân kinh doanh tuân thủ tự nguyện pháp luật thuế

PV: Cục Thuế vừa phát hành 4 Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ hộ, cá nhân và tổ chức kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử thực hiện nghĩa vụ thuế, bà có thể cho biết rõ hơn về những nội dung trong các sổ tay nêu trên?

Bà Lý Thị Hoài Hương: Triển khai Nghị định số 117/2025/NĐ-CP của Chính phủ, Cục Thuế đã xây dựng và công bố 4 Sổ tay hướng dẫn nhằm cụ thể hóa các nội dung của Nghị định, hỗ trợ người nộp thuế thuộc các nhóm đối tượng là: Tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số trong và ngoài nước có chức năng thanh toán; các tổ chức có hoạt động kinh tế số khác; Hộ kinh doanh, cá nhân cư trú; Cá nhân không cư trú tại Việt Nam.

Bà Lý Thị Hoài Hương

Nội dung mỗi Sổ tay đều trình bày rõ nội dung, phạm vi điều chỉnh, phương pháp xác định nghĩa vụ thuế, cách thức và thời hạn kê khai, khấu trừ, nộp thuế đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong thi hành pháp luật thuộc lĩnh vực thuế.

Cụ thể, Sổ tay thứ nhất, chúng tôi tập trung hướng dẫn các tổ chức là nhà quản lý sàn thương mại điện tử, nền tảng số trong nước có chức năng thanh toán và các tổ chức có hoạt động kinh tế số khác thực hiện khấu trừ, nộp thay thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử. Sổ tay hướng dẫn trình tự thực hiện các bước công việc từ chuẩn hóa thông tin hộ, cá nhân kinh doanh qua sàn, nền tảng theo mã định danh, xác định doanh thu đơn hàng được thanh toán, thuế suất, đến thời điểm khấu trừ để hoàn thành nghĩa vụ kê khai, nộp thuế thay đúng quy định.

Sổ tay thứ hai, chúng tôi tập trung hướng dẫn tổ chức quản lý sàn thương mại điện tử, nền tảng số ở nước ngoài. Trong đó, hướng dẫn những nội dung bao gồm quản lý sàn thương mại điện tử, nền tảng số ngoài nước có chức năng thanh toán thực hiện khấu trừ, nộp thay thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử từ việc xác định doanh thu, thuế suất, đến thời điểm khấu trừ, nộp số thuế đã khấu trừ, sử dụng mã SWIF nộp thuế để hoàn thành nghĩa vụ kê khai, nộp thuế thay đúng quy định.

Sổ tay thứ ba, chúng tôi tập trung hướng dẫn hộ, cá nhân cư trú kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, nền tảng số không có chức năng thanh toán kê khai, nộp thuế. Trong đó, hướng dẫn đối với hộ, cá nhân cư trú tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử không có chức năng thanh toán trực tiếp đăng ký thuế theo các mẫu biểu được quy định tại Thông tư 86/2024/TT-BTC của Bộ Tài chính và kê khai, nộp thuế theo Nghị định số 117/2025/NĐ-CP của Chính phủ qua Cổng thông tin tiếp nhận và xử lý thủ tục hành chính của Cục Thuế, với tiêu chí đơn giản hóa thủ tục hành chính và nâng cao tính chủ động cho người nộp thuế.

Sổ tay thứ tư, chúng tôi tập trung hướng dẫn hộ, cá nhân cư trú kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, nền tảng số không có chức năng thanh toán kê khai, nộp thuế. Trong đó, hướng dẫn nguyên tắc kê khai, nộp thuế chung áp dụng với cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử không có chức năng thanh toán, cá nhân không cư trú tại Việt Nam có phát sinh doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ được tiêu dùng tại Việt Nam. Sổ tay quy định chi tiết nghĩa vụ khai, nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ, đảm bảo điện tử hóa toàn trình từ bước đăng ký mã số thuế, kê khai thuế và nộp thuế điện tử cho người nộp thuế dễ dàng thao tác, thực hiện.

PV: Cách xác định doanh thu khấu trừ thuế được thực hiện ra sao, thưa bà? Bà có thể cho một ví dụ cụ thể?

Bà Lý Thị Hoài Hương: Đối với sàn trong nước và nước ngoài, doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ là số tiền bán hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh được hưởng mà tổ chức quản lý nền tảng thương mại điện tử thu hộ.

Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ không chỉ là công cụ hỗ trợ thực thi chính sách pháp luật một cách hiệu quả, mà còn góp phần tăng cường tính minh bạch, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Ảnh: TN

Ví dụ: Người bán hàng hóa bán trên Sàn thương mại điện tử X có thông tin như sau (đơn vị tính: đồng): Giá bán hàng hóa (niêm yết trên sàn): 1.000; Sàn giảm giá cho người mua (Voucher giảm giá của sàn): 40; Người bán giảm giá cho người mua (Voucher giảm giá của người bán): 20; Sàn giảm giá phí vận chuyển cho người mua: 10; Phí vận chuyển người mua chịu: 30; Phí sàn người bán chịu: 50.

Theo đó, công thức được tính như sau: Tổng tiền hàng người mua phải thanh toán = Giá bán hàng hóa + Phí vận chuyển người mua chịu - Sàn giảm giá cho người mua - Người bán giảm giá cho người mua - Sàn giảm giá phí vận chuyển cho người mua (960 = 1.000 + 30 - 40 - 20 - 10).

Tổng tiền hàng người bán nhận được = Giá bán hàng hóa - Người bán giảm giá cho người mua - Phí sàn người bán chịu (930 = 1.000 - 20 - 50).

Như vậy, xác định doanh thu để sàn khấu trừ thuế = Giá bán hàng hóa - Người bán giảm giá cho người mua (980 = 1.000 - 20).

PV: Vậy tỷ lệ % tính thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử được thực hiện theo những tỷ lệ nào, thưa bà?

Bà Lý Thị Hoài Hương: Số thuế giá trị gia tăng, số thuế thu nhập cá nhân phải thực hiện khấu trừ được xác định theo tỷ lệ phần trăm (%) trên doanh thu của từng giao dịch khi đơn hàng thành công và được chấp nhận thanh toán.

Cụ thể, tỷ lệ % tính thuế giá trị gia tăng thực hiện theo quy định của Luật Thuế giá trị gia tăng như sau: Hàng hóa là 1%; Dịch vụ là 5%; Vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa là 3%.

Nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân được xác định theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ như sau: Đối với cá nhân cư trú: Hàng hóa 0,5%; Dịch vụ 2%; Vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa là 1,5%.

Đối với cá nhân không cư trú: Hàng hóa là 1%; Dịch vụ là 5%; Vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa là 2%.

Nếu các sàn không xác định được loại giao dịch, nhóm ngành nghề thì áp dụng mức thuế suất cao nhất cả thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng để thực hiện khấu trừ thuế thay cho hộ, cá nhân kinh doanh.

PV: Xin cảm ơn bà!