Toàn cảnh Diễn đàn. Ảnh: T.U
Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã phát biểu như vậy tại Diễn dàn Xúc tiến xuất khẩu Việt Nam 2018, do Cục Xúc tiến thương mại tổ chức ngày 24/4.
Tập trung 3 ngành mũi nhọn
Trình bày tại diễn đàn, ông Hải cho biết, thời gian qua xuất khẩu đạt được những kỷ lục mới, phần lớn là nhờ vào sự tăng trưởng khá nhanh của một số ngành mũi nhọn. Trong đó không thể không nhắc đến ngành với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao; tiếp đến là mặt hàng da giày và thép.
"Do đó, trong thời gian tới Bộ Công Thương tập trung khuyến khích xúc tiến xuất khẩu một số mặt hàng tiềm năng, đó là dệt may, da giày và thép" - ông Hải nhấn mạnh.
Diễn đàn Xúc tiến xuất khẩu năm 2018 với chủ đề “Hướng tới một nền xuất khẩu nhanh và bền vững” với hai chủ đề thảo luận: Phát triển sản phẩm xuất khẩu mới – nâng cao giá trị xuất khẩu và Xây dựng thương hiệu sản phẩm xuất khẩu, giải pháp xuất khẩu sản phẩm thương hiệu Việt với ngành nông sản.
Theo đó, đánh giá về tiềm năng phát triển các ngành, đại diện Bộ Công thương phân tích, cả ba ngành nêu trên đều đang có dư địa phát triển lớn. Bên cạnh sản xuất gia công cho các thương hiệu lớn, sản phẩm dệt may và da giày Việt Nam hiện đang dần chiếm lĩnh thị trường nội địa cũng như có mặt ở một số thị trường lớn như Mỹ, EU.
"Còn sản phẩm thép đã "có tiếng" tại một số thị trường và hiện công nghệ sản xuất thép được đầu tư hiện đại, có thể cạn tranh với đối thủ, có tỷ lệ nội địa hoá cao và hưởng các ưu đãi từ FTA" - ông Hải nói.
Về vấn đề này, ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cũng khẳng định: "Thời gian tới, công tác xúc tiến thương mại sẽ thực hiện có trọng tâm trọng điểm hơn. Chúng tôi sẽ phân nhóm ngành, doanh nghiệp và sản phẩm để hỗ trợ chứ không để xảy ra tình trạng hỗ trợ tràn lan, vừa tốn kém vừa không hiệu quả".
Theo đó, phân tích về việc phân nhóm ngành, doanh nghiệp để hỗ trợ xức tiến thương mại, ông Phú nói: Đối với nhóm ngành, doanh nghiệp đã trưởng thành, chúng tôi sẽ hỗ trợ phát triển công tác truyền thông, phát triển thương hiệu. Đối với đối tượng cần tìm kiếm, mở rộng thị trường sẽ hỗ trợ tham gia các hội chợ triển lãm, giao thương...
Cần phối hợp nhịp nhàng nhà nước – doanh nghiệp
Theo ông Trần Thanh Hải, xuất khẩu năm 2018 được dự báo sẽ tiếp đà tăng trưởng của năm 2017. Bên cạnh đó, còn rất nhiều điều kiện thuận lợi mở ra như một loạt các FTA có hiệu lực, doanh nghiệp xuất khẩu được tự chứng nhận xuất xứ...
Bên cạnh những điều kiện thuận lợi nêu trên, theo các chuyên gia để phát triển xuất khẩu rất cần chất "xúc tác" từ các chính sách và các giải pháp hỗ trợ của nhà nước. "Các bộ, ngành liên quan cần hỗ trợ doanh nghiệp từ vốn, công nghệ, hệ thống chuẩn, quy chuẩn đến cung cấp thông tin hàng hóa, thị trường, xúc tiến thương mại..." - bà Lê Hoàng Oanh - Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công thương) nhấn mạnh.
Cũng theo bà Oanh, thị trường càng mở của thì các nước càng chăm chăm vào việc sử dụng đủ mọi công cụ để bảo hộ nền sản xuất trong nước. Bởi vậy, chúng ta cần đặc biệt chú ý về các biện pháp phòng vệ thương mại để vừa tự vệ vừa xuất khẩu bền vững.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo, muốn cạnh tranh thành công và chiếm lĩnh được thị trường xuất khẩu, sản phẩm Việt buộc phải có sự cải tiến từ chất lượng đến mẫu mã, thương hiệu. Đặc biệt, doanh nghiệp Việt cần tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị sản xuất toàn cầu, tăng hàm lượng giá trị cho hàng xuất khẩu, tiến tới giảm bớt khâu gia công.
"Bản thân doanh nghiệp và sản phẩm thương hiệu Việt phải có sự nỗ lực vươn lên, nắm bắt tận dụng cơ hội. Với sự hỗ trợ của nhà nước, doanh nghiệp cần tiếp tục cải tiến công nghệ, chất lượng hàng hoá, nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm" - ông Hải nhấn mạnh.
Trong khi đó, ý kiến các địa phương lại cho rằng, trong hoạt động xúc tiến thương mại cần thêm kinh phí và độ linh hoạt, độ “mở” của chính sách trong việc thực hiện các hoạt động cũng như phân bổ chi phí thực hiện. Đồng thời, theo các địa phương, Nhà nước cần có cơ chế để thực hiện hỗ trợ về hạ tầng logistics cho thương mại ngoại thương, cần sớm có quy hoạch trung tâm logistics vùng.
Về phía doanh nghiệp, các ý kiến phát biểu kiến nghị, Nhà nước cần tiếp tục hỗ trợ đẩy mạnh chỉ dẫn địa lý đối với các sản phẩm xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu cho sản phẩm hàng hóa và hỗ trợ về nguồn nhân lực chất lượng cao. “Các doanh nghiệp mong muốn có sự điều chỉnh về chính sách, giảm chi phí lãi suất, chi phí vận tải nhằm giảm chi phí sản suất, tăng tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu”, .
Với rất nhiều ý kiến thảo luận, đóng góp tại diễn đàn, ông Hải nhấn mạnh: Nếu có những hướng đi đúng đắn và sự thực hiện quyết liệt của các bộ ngành, sự nỗ lực của các ngành hàng, doanh nghiệp thì chắc chắn thời gian tới, kim ngạch xuất khẩu sẽ đạt được những con số kỷ lục./.
Tố Uyên
