Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Xây dựng lực lượng Hải quan tinh nhuệ, hiện đại

Không ngừng trưởng thành, phát triển

Tại Lễ kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống Hải quan Việt Nam, thay mặt Ban Thường vụ Đảng ủy, lãnh đạo Bộ Tài chính, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng gửi tới các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các cấp và toàn thể công chức, người lao động Hải quan Việt Nam qua các thời kỳ lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, 80 năm qua, Hải quan Việt Nam đã không ngừng trưởng thành, phát triển và khẳng định là lực lượng nòng cốt trong thực hiện sứ mệnh “gác cửa” nền kinh tế quốc gia. Với đơn vị tiền thân là Sở Thuế quan và Thuế gián thu theo sắc lệnh thành lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 10/9/1945, trải qua các giai đoạn lịch sử, đến nay ngành Hải quan đã có những bước phát triển vượt bậc với một số thành tựu nổi bật.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Đức Minh

Hải quan Việt Nam là một trong các đơn vị tiên phong của ngành Tài chính có tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược trong mỗi giai đoạn phát triển. Trong đó, tiêu biểu phải kể đến sự chuyển đổi thành công từ mô hình quản lý thủ công sang hiện đại hóa toàn diện, áp dụng hải quan điện tử, kết nối Một cửa quốc gia, Một cửa ASEAN và từng bước tiến tới Hải quan số, Hải quan thông minh.

Cơ quan hải quan là đơn vị đi đầu của ngành Tài chính trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính, luôn là đơn vị đứng đầu về chỉ số cải cách hành chính với trên 99% thủ tục hải quan được thực hiện bằng phương thức điện tử thông qua Hệ thống VNACCS/VCIS và các hệ thống công nghệ thông tin vệ tinh; triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ toàn trình đạt khoảng 62,14% tổng số dịch vụ công. Đồng thời, đã triển khai có hiệu quả nhiều giải pháp tạo thuận lợi thương mại, từ đó, góp phần đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài và phát triển thương mại quốc tế của Việt Nam.

Đặc biệt, năm 2022, lần đầu tiên kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam vượt mốc 700 tỷ USD và đến năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 786,29 tỷ USD; đưa Việt Nam đứng thứ 17 trong 20 nền kinh tế có quy mô thương mại lớn nhất thế giới trong năm 2024. Dự kiến xuất nhập khẩu năm 2025 sẽ cán mốc hơn 800 tỷ USD.

Ngành Hải quan luôn duy trì việc thực hiện hiệu quả công tác thu ngân sách đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu (XNK). Nhờ vậy, số thu ngân sách nhà nước từ hoạt động XNK gia tăng qua các năm và ngày càng khẳng định là nguồn thu quan trọng của ngân sách quốc gia. Nếu như ngày đầu thành lập, đóng góp của hoạt động XNK vào ngân khố quốc gia là con số hạn chế thì đến năm 2024, tổng thu NSNN từ hoạt động XNK đạt 427.577 tỷ đồng, chiếm 21,02% tổng thu ngân sách nhà nước.

Lực lượng Hải quan ngày càng phát huy được tính chủ động và trách nhiệm trong đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ, ma túy qua biên giới.

Công tác phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng trong nước đã từng bước được đẩy mạnh; hoạt động hợp tác quốc tế về hải quan nói chung và trong lĩnh vực phòng, chống buôn lậu, phòng, chống hàng giả, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, kiểm soát ma túy nói riêng ngày càng được nâng tầm thông qua việc ký kết và triển khai có hiệu quả nhiều quy chế phối hợp, thỏa thuận hợp tác, sáng kiến và kế hoạch tăng cường đấu tranh chung.

Trong bối cảnh tình hình buôn lậu, hàng giả và tội phạm ma túy ngày càng diễn biến gia tăng, phức tạp, Hải quan Việt Nam đã phối hợp hiệu quả với cơ quan trong và ngoài nước triệt phá thành công nhiều chuyên án lớn, bắt giữ được khối lượng lớn tang vật vi phạm, đối tượng phạm tội hoạt động theo đường dây xuyên quốc gia có phương thức thủ đoạn tinh vi, manh động, đặc biệt là tội phạm liên quan đến ma túy.

Điển hình như Chiến dịch Con rồng Mê Kông do cơ quan Hải quan Việt Nam và cơ quan Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến và đồng điều phối, bắt đầu triển khai từ năm 2018 đến nay và đang ở giai đoạn VII. Với những kết quả ấn tượng đã đạt được, chiến dịch đã được đưa vào Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc nhân cuộc gặp của Tổng Bí thư hai nhà nước, đồng thời được các đối tác trong khu vực và quốc tế đánh giá tích cực.

Triển khai đồng bộ 5 giải pháp để thực hiện các định hướng phát triển

Chỉ đạo tại sự kiện, Bộ trưởng lưu ý, ngành Hải quan cũng cần sẵn sàng tâm thế đối mặt với không ít khó khăn, thách thức trong nước và từ quốc tế, đặt ra những yêu cầu cao và nhiệm vụ cấp thiết đối với ngành Tài chính nói chung và Hải quan nói riêng trong thời gian tới.

Thừa uỷ quyền, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trao Huân chương Chiến công hạng Nhất cho Hải quan Việt Nam. Ảnh: Đức Minh

Để hoàn thành được trọng trách của Hải quan Việt Nam, góp phần hoàn thành sứ mệnh chính trị của ngành Tài chính, Bộ trưởng đề nghị, ngành Hải quan tập trung, đoàn kết, quyết tâm phát huy mọi nguồn lực và triển khai đồng bộ 5 giải pháp để thực hiện có chất lượng các định hướng phát triển.

Một là, cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện pháp luật về hải quan đảm bảo phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật hải quan; coi đây là bước là đột phá và động lực phát triển.

Hai là, khẩn trương hoàn thành việc xây dựng Hải quan số, Hải quan thông minh trên nền tảng ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đáp ứng nhu cầu xử lý tự động tất cả các khâu nghiệp vụ hải quan, thực hiện thủ tục hải quan mọi lúc - mọi nơi - trên mọi phương tiện.

Ba là, cần bám sát và đánh giá kịp thời, toàn diện tình hình kinh tế trong nước, khu vực và thế giới để chủ động dự báo, kịp thời tham mưu Bộ và chủ động triển khai hiệu quả các giải pháp phù hợp, khả thi nhằm hoàn thành các chỉ tiêu thu ngân sách nhà nước, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển của đất nước.

Bốn là, tiếp tục phát huy vai trò cơ quan tham mưu, giúp việc Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, Ban Chỉ đạo tạo thuận lợi thương mại.

Năm là, tăng cường xây dựng lực lượng hải quan tinh nhuệ, hiện đại, có tư duy sáng tạo và đổi mới, chuyên môn nghiệp vụ sắc bén, nghiêm túc chấp hành kỷ cương, kỷ luật công vụ, liêm chính hải quan; phát triển bộ máy tổ chức của Hải quan Việt Nam theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp.