Sáng 1/11, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị về thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam. Hội nghị được kết nối trực tuyến với các điểm cầu tại Anh, CH Czech, Hong Kong (Trung Quốc), Indonesia.
Cùng dự có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình; Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc; Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng và lãnh đạo các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng; lãnh đạo các tổ chức tài chính, tập đoàn, ngân hàng, doanh nghiệp, quỹ đầu tư, công ty luật, kiểm toán trong nước và quốc tế.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu mở đầu hội nghị. Ảnh: Đức Minh |
Tạo động lực cho tăng trưởng hai con số
Phát biểu mở đầu hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong kỷ nguyên số và hội nhập sâu rộng, sự lưu chuyển các dòng vốn, công nghệ và tri thức giữa các quốc gia, khu vực và trên quy mô toàn cầu ngày càng được thúc đẩy với tốc độ chưa từng có. Các trung tâm tài chính quốc tế có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình này, là nơi kết nối các thị trường, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuẩn mực quản trị và tiêu chuẩn minh bạch.
Đối với Việt Nam, việc xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế không chỉ để thu hút các nguồn lực đầu tư, bắt nhịp và kết nối với thế giới, mà còn để xây dựng những cơ chế, chính sách và mô hình quản trị mới, hiệu quả; góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt là tăng trưởng kinh tế 8% trở lên trong năm 2025 và 2 con số từ năm 2026 trở đi.
Do đó, thông qua việc đẩy nhanh xây dựng, sớm vận hành Trung tâm Tài chính quốc tế sẽ góp phần định vị rõ vị thế và kết nối Việt Nam với mạng lưới tài chính toàn cầu; thúc đẩy các mô hình tài chính tương lai như tài sản số, tín chỉ carbon, hàng hóa - phái sinh, tài chính xanh, tài chính bền vững. Đồng thời, góp phần thực hiện tốt các đột phá chiến lược về thể chế, nguồn nhân lực, kết cấu hạ tầng cũng như các quyết sách mới đây của Bộ Chính trị.
Với tinh thần đó, Thủ tướng bày tỏ mong muốn lắng nghe tất cả các ý kiến của các doanh nghiệp, các nhà đầu tư. Trên cơ sở đó, tiếp tục hoàn chỉnh cái thể chế, thúc đẩy sự phát triển chung của đất nước.
“Chúng tôi rất mong được các bạn quốc tế quan tâm hỗ trợ giúp đỡ với tinh thần cùng chia sẻ tầm nhìn, cùng làm, cùng hưởng, cùng chiến thắng và cùng phát triển; luôn luôn bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp chính đáng của người dân, doanh nghiệp, các nhà đầu tư” - Thủ tướng khẳng định.
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Đức Minh |
Nền tảng pháp lý quyết định thành công của Trung tâm tài chính
Báo cáo một số nội dung trọng tâm cốt lõi về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc hình thành Trung tâm Tài chính quốc tế chính là bước chuyển quan trọng để Việt Nam nâng cao năng lực kết nối với thị trường tài chính khu vực và toàn cầu, từng bước tham gia vào các chuỗi giá trị tài chính, dịch vụ có giá trị gia tăng cao, qua đó khẳng định vị thế mới của nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn phát triển tiếp theo.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của nhiệm vụ này, Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã có những quyết sách mạnh mẽ. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 222 về việc hình thành Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, đặt nền tảng pháp lý ban đầu.
Triển khai nghị quyết này, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về Trung tâm Tài chính quốc tế và giao nhiệm vụ xây dựng một loạt văn bản pháp quy. Trọng tâm trước mắt là nghị định của Chính phủ về thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế, văn bản có tính nền tảng bản lề cho toàn bộ quá trình triển khai sau này.
“Chúng ta xác định nghị định này không chỉ mang tính hướng dẫn mà phải có tầm vóc như một đạo luật khung. Nghị định sẽ quy định cụ thể cơ cấu bộ máy quản lý, điều hành, giám sát Trung tâm Tài chính quốc tế, chức năng quyền hạn của các cơ quan trong trung tâm cũng như các cơ chế chính sách đặc thù để Trung tâm tài chính quốc tế vận hành theo thông lệ quốc tế. Đây sẽ là nền tảng pháp lý quyết định thành công của dự án trong dài hạn” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định.
Với tầm quan trọng như vậy, Bộ Tài chính với vai trò cơ quan chủ trì soạn thảo xác định phải huy động tối đa trí tuệ tập thể, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương và các chuyên gia để xây dựng nghị định một cách công phu, thận trọng và toàn diện. Theo Bộ trưởng, mục tiêu là tạo ra khung khổ pháp lý vừa đột phá, cạnh tranh, vừa ổn định và nhất quán, đủ sức thiết lập và vận hành trung tâm tài chính quốc tế thành công, bền vững.
Trong quá trình xây dựng nghị định, ngay từ đầu Bộ Tài chính đã chủ động tham vấn rộng rãi, lấy ý kiến các cơ quan hữu quan, đồng thời gửi dự thảo tới Bộ Tư pháp để thẩm định theo quy định. Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng chú trọng tham khảo kinh nghiệm quốc tế, mời chuyên gia tổ chức tài chính từ các trung tâm tài chính hàng đầu như là Singapore, Dubai, Astana, London hay là Frankfurt để học hỏi mô hình về thể chế, cơ chế pháp lý và phương thức vận hành phù hợp với chuẩn mực toàn cầu.
 |
| Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Đức Minh |
Lựa chọn mô hình cơ quan điều hành, giám sát phải đặt trong tầm nhìn chiến lược dài hạn
Hiện nay, theo Bộ trưởng, Bộ Tài chính đang nghiên cứu đề xuất bốn phương án.
Phương án thứ nhất là thành lập hai cơ quan điều hành, hai cơ quan giám sát thuộc UBND hai thành phố là TP. Hồ Chí Minh và TP. Đà Nẵng.
Phương án hai là thành lập một cơ quan điều hành, một cơ quan giám sát thuộc trung ương.
Phương án ba là thành lập hai cơ quan điều hành, hai cơ quan giám sát thuộc địa phương dưới sự điều phối của Ban chỉ đạo quốc gia trong giai đoạn 2025-2030, từng bước hoàn thiện thể chế, nhân lực, thử nghiệm cơ chế vận hành.
Sau năm 2030, khi Trung tâm Tài chính quốc tế đã vận hành ổn định thì chuyển dần sang phương án hai, tức là thành lập cơ quan tài chính quốc tế, quốc gia độc lập, có thẩm quyền thống nhất và vị thế pháp lý đủ mạnh để quản lý toàn diện, bảo đảm tính minh bạch, chuyên nghiệp và hội nhập quốc tế. Quá trình chuyển đổi sẽ được luật hóa bằng Luật Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam, đồng thời hợp nhất hai cơ quan điều hành địa phương thành các văn phòng đại diện thuộc cơ quan trung tâm tài chính quốc gia.
Và phương án bốn được đề xuất là thành lập hai cơ quan điều hành thuộc hai địa phương và một cơ quan giám sát thuộc trung ương.
Bộ trưởng nêu rõ, mỗi phương án đều có ưu điểm và hạn chế cần được cân nhắc trong tổng thể phát triển Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam. Việc quyết định mô hình cơ quan điều hành, cơ quan giám sát phải đặt trong tầm nhìn chiến lược dài hạn.
Sau phần trình bày của Bộ trưởng, dưới sự điều hành của Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình, các đại diện tổ chức, định chế tài chính, quỹ đầu tư, doanh nghiệp và chuyên gia tài chính quốc tế từ nhiều nơi trên thế giới đã đóng góp, đề xuất nhiều ý kiến cho mô hình tổ chức của cơ quan điều hành, cơ quan giám sát Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Các ý kiến đã đưa ra nhiều gợi ý, kinh nghiệm về thông lệ về mô hình cơ quan điều hành, cơ quan giám sát tại các trung tâm tài chính quốc tế trên thế giới, bài học thành công, thật bại; có ý kiến cụ thể về 4 phương án nêu trên và khuyến nghị phương án phù hợp với Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam./.
