Đa dạng kênh phân phối chứng chỉ quỹ: Cơ hội vàng kết nối nhà đầu tư và quỹ

PV: Một trong những nhiệm vụ nêu ra tại Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán (Đề án) là đa dạng các kênh phân phối chứng chỉ quỹ (CCQ). Theo ông, giải pháp này sẽ mang lại thay đổi gì cho ngành quỹ?

Ông Nghiêm Xuân Huy

Ông Nghiêm Xuân Huy: Đúng là thời điểm này ngành quỹ đang ở giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Đa dạng hóa kênh phân phối chính là mảnh ghép quan trọng để thúc đẩy quá trình đó.

Tôi cho rằng, việc mở rộng đa kênh là hoàn toàn đúng hướng, giúp tăng độ phủ và mức độ tiếp cận cho nhà đầu tư. Trước đây, để đầu tư vào quỹ, nhà đầu tư phải đến quầy giao dịch hoặc tải từng ứng dụng riêng của các công ty quản lý quỹ. Giờ đây, CCQ có thể “đến với họ” trên các nền tảng quen thuộc như VNSC by Finhay, ngân hàng số hay ví điện tử.

Điều này sẽ thay đổi cục diện ngành quỹ theo 3 khía cạnh.

Đầu tiên, khi kênh phân phối mở rộng, lượng nhà đầu tư tiếp cận được sẽ tăng lên, kéo theo dòng vốn và thanh khoản cho thị trường quỹ mở, qua đó tăng quy mô thị trường.

Thứ hai, các quỹ sẽ không còn là “ẩn số” trong mắt nhà đầu tư trẻ mà sẽ tăng hiện diện và nhận diện thương hiệu quỹ, trở thành một lựa chọn hiển nhiên khi họ cân nhắc đầu tư dài hạn.

Cuối cùng, khi đầu tư trở nên dễ dàng, người dùng, đặc biệt là nhóm không chuyên, sẽ sẵn sàng ủy thác cho chuyên gia quản lý quỹ. Đây là bước chuyển trong hành vi đầu tư, phù hợp với xu hướng tài chính cá nhân hiện đại.

Từ góc nhìn của tổ chức đang ứng dụng công nghệ hướng đến đơn giản hóa việc đầu tư, chúng tôi xem đây là cơ hội vàng để kết nối nhà đầu tư Việt Nam với các quỹ chuyên nghiệp thông qua công nghệ.

Chứng chỉ quỹ, kênh phân phối đang ngày càng mở rộng. Ảnh tư liệu

PV: Các nhà đầu tư những năm gần đây lựa chọn nắm giữ CCQ nhiều hơn trong danh mục. Điều này đến từ động lực nào, thưa ông?

Ông Nghiêm Xuân Huy: Trong vài năm trở lại đây, tôi cho rằng, động lực chính khiến nhà đầu tư Việt Nam lựa chọn nắm giữ CCQ xuất phát từ ba yếu tố rõ nét.

Đầu tiên là khả năng tiếp cận đã dễ dàng hơn. Nếu trước đây việc đầu tư vào quỹ chỉ dành cho “dân chuyên”, nhưng nay việc tiếp cận đã tốt hơn đáng kể với sự tham gia của các nền tảng công nghệ.

Thứ hai, nhà đầu tư dần nhận ra giá trị của việc “ủy thác cho chuyên gia”. Trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động, CCQ giúp họ tránh được những quyết định cảm tính, đồng thời hưởng lợi từ chiến lược đầu tư bài bản của các nhà quản lý quỹ. Đây là bước chuyển từ đầu tư ngắn hạn sang tư duy tích luỹ tài chính dài hạn.

Thứ ba, các quỹ và nền tảng phân phối đã năng động hơn. Các hoạt động truyền thông, sự kiện, chương trình giáo dục tài chính được tổ chức nhiều hơn, giúp nhà đầu tư hiểu rõ sản phẩm, hiểu rõ rủi ro và tự tin hơn khi nắm giữ CCQ trong danh mục.

PV: Về mặt pháp lý, liệu còn “nút thắt” nào đối với kênh phân phối CCQ trực tuyến hiện nay, thưa ông?

Ông Nghiêm Xuân Huy: Theo tôi, nói “nút thắt” có phần hơi nặng. Thực tế, chúng ta đang trong giai đoạn hoàn thiện và thích nghi với tốc độ phát triển rất nhanh của kênh phân phối trực tuyến.

Trong bức tranh chung đó, điểm cần được quan tâm nhiều hơn chính là mô hình Đại lý ký danh. Hiện nay, mô hình này chưa được khai thác mạnh mẽ, trong khi đây lại là “mắt xích” có thể giúp việc phân phối CCQ tới nhà đầu tư trở nên nhanh, gọn và liền mạch hơn. Nếu khuôn khổ pháp lý về cơ chế quản lý, lưu ký, chia sẻ dữ liệu và trách nhiệm giữa các bên được làm rõ, các nền tảng công nghệ có thể phát huy tối đa vai trò trung gian phân phối minh bạch, hiệu quả và tuân thủ.

Điều đáng mừng là cơ quan quản lý hiện rất cởi mở, chủ động lắng nghe để cùng doanh nghiệp tìm hướng tháo gỡ. Thị trường quỹ đầu tư Việt Nam mới ở “chặng đầu” của cuộc hành trình dài, nên việc hoàn thiện pháp lý là quá trình song hành cùng đổi mới.

Theo tôi, pháp lý cũng như hệ điều hành, phải ổn định nhưng cũng cần cập nhật thường xuyên để tương thích với những ứng dụng mới. Với đà phát triển hiện nay, tôi tin rằng “hệ điều hành” của thị trường phân phối CCQ trực tuyến tại Việt Nam sẽ sớm được nâng cấp để bắt kịp tốc độ của công nghệ.

PV: Có ý kiến lo ngại đại lý phân phối có thể ưu tiên quỹ “hoa hồng cao” thay vì sản phẩm tốt. Làm sao để tránh xung đột lợi ích này?

Ông Nghiêm Xuân Huy: Đây là vấn đề thực tế mà bất kỳ thị trường nào cũng sẽ trải qua trong quá trình trưởng thành. Giai đoạn đầu, các đại lý phân phối thường ưu tiên quỹ có hoa hồng cao để bù chi phí vận hành. Tuy nhiên, khi thị trường phát triển hơn, trọng tâm sẽ chuyển từ “bán sản phẩm” sang “phục vụ nhà đầu tư”. Đó mới là hướng đi bền vững.

Ở Australia - nơi chúng tôi cũng đang học hỏi rất nhiều, các nền tảng đầu tư từng nhận tiền hoa hồng từ quỹ. Theo thời gian, chính sách đã yêu cầu công khai toàn bộ khoản chi trả và tiến tới cấm nhận hoa hồng để tránh xung đột lợi ích. Thay vào đó, các nền tảng đầu tư thu phí dịch vụ minh bạch từ chính người dùng, vừa đảm bảo tính công bằng, vừa tăng niềm tin.

Với Việt Nam, chúng tôi cho rằng, có thể áp dụng cơ chế công khai phí phân phối tương tự, giúp nhà đầu tư đủ thông tin ra quyết định. Khi dữ liệu minh bạch, rủi ro xung đột lợi ích sẽ sẽ tự nhiên giảm xuống, hệ sinh thái phân phối CCQ sẽ trở nên lành mạnh hơn.

Tôi cho rằng, đây không phải “vấn đề cần né tránh”, mà là bước tiến cần thiết để thị trường trưởng thành. với sự hỗ trợ của công nghệ, minh bạch không còn là khẩu hiệu, mà trở thành cách thị trường vận hành mỗi ngày.

PV: Bên cạnh minh bạch thông tin, yếu tố bảo mật và an toàn dữ liệu cũng rất quan trọng. VNSC làm gì để đảm bảo hệ thống trực tuyến không tạo rủi ro công nghệ cho nhà đầu tư?

Ông Nghiêm Xuân Huy: Trước hết, chúng tôi tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về an toàn thông tin. Thứ hai, chúng tôi đầu tư liên tục vào công tác huấn luyện và đào tạo nhân sự. Tôi cho rằng, con người luôn là “tường lửa đầu tiên” trong mọi hệ thống bảo mật. Toàn bộ đội ngũ kỹ thuật và vận hành được cập nhật định kỳ về các hình thức tấn công mới, quy trình xử lý sự cố và chính sách quản lý dữ liệu.

Ngoài ra, VNSC cũng chủ động hợp tác với các đơn vị kiểm toán và đối tác công nghệ độc lập để rà soát định kỳ nhằm phát hiện và phòng ngừa rủi ro sớm trước khi xảy ra.

PV: Xin cảm ơn ông!