Khai thác tiềm năng
Theo kết quả công bố hiện trạng rừng toàn quốc năm 2024 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (tại Quyết định số 561/QĐ-BNNMT, ngày 31/3/2025), tổng diện tích đất có rừng tỉnh Gia Lai (cũ) và tỉnh Bình Định (cũ) là 1.034.215 ha. Trong đó, diện tích rừng tự nhiên là 692.722 ha, diện tích rừng trồng là 341.493 ha cùng với tài nguyên đa dạng từ rừng nhiệt đới Tây Nguyên đến rừng ngập mặn ven biển. Đây là tiền đề quan trọng để hấp thụ và lưu giữ carbon rừng.
 |
| Với diện tích rừng lớn, tỉnh Gia Lai có tiềm năng lớn về tín chỉ carbon rừng. Ảnh: Dũng Nhân. |
Ông Nguyễn Văn Hoan, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai khẳng định, lợi thế nổi bật của tỉnh là diện tích rừng tự nhiên lên tới 692.722 ha, được đánh giá có tiềm năng lớn nhất trong phát triển tín chỉ carbon từ rừng tự nhiên.
Đây là loại hình mang lại giá trị cao và bền vững, phù hợp với định hướng quốc gia về REDD+ (Chương trình Giảm phát thải khí nhà kính từ mất rừng và suy thoái rừng) và cam kết giảm “phát thải ròng bằng 0” (Net-Zero).
| “Với diện tích rừng lớn, tỉnh Gia Lai sau sắp xếp sáp nhập là tỉnh có tiềm năng lớn về tín chỉ carbon rừng, Do đó, nếu được tham gia thị trường kinh doanh tín chỉ carbon, tỉnh Gia Lai sẽ huy động được nguồn tài chính rất lớn”, ông Nguyễn Văn Hoan, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai. |
Các loại hình khác như tín chỉ carbon từ trồng rừng, nông nghiệp tái sinh hay năng lượng tái tạo cũng có tiềm năng, nhưng xét về quy mô và lợi thế so sánh, tín chỉ carbon rừng tự nhiên là trọng tâm và ưu tiên hàng đầu của tỉnh Gia Lai.
Chặng đường dài
Dù hiện nay, tỉnh Gia Lai chưa chính thức có dự án nào liên quan đến tín chỉ carbon; song tỉnh đã và đang thu hút nhiều doanh nghiệp, tổ chức quốc tế quan tâm đến các dự án năng lượng tái tạo, nông nghiệp bền vững, giúp đa dạng hóa cơ hội phát triển tín chỉ carbon.
Theo đó, Công ty cổ phần ECOTREE đã có đề xuất phương án trồng rừng và khoanh nuôi xúc tiến tái sinh để đánh giá tín chỉ cacbon. Vào ngày 5/5/2025, công ty có báo cáo kết quả xây dựng đề án kinh doanh tín chỉ cacbon trên địa bàn tỉnh Gia Lai.
 |
| Tỉnh Gia Lai còn có nhiều tiềm năng phát triển tín chỉ carbon trong năng lượng tái tạo. |
Tuy nhiên, dự án của công ty chưa đảm bảo theo yêu cầu thí điểm trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, công ty tiếp tục hoàn thiện đề án để trình Sở Nông nghiệp và Môi trường xin chủ trương UBND tỉnh Gia Lai.
Mới đây, ngày 10/9/2025, UBND tỉnh Gia Lai có buổi làm việc với Công ty cổ phần Tập đoàn CT Group liên quan đến đề xuất triển khai thí điểm các dự án tín chỉ carbon tại tỉnh Gia Lai từ cây ăn quả, cà phê, cao su, dừa, lúa…
Thông tin về đề xuất của Tập đoàn CT Group, ông Nguyễn Văn Hoan, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai cho rằng, đây là lĩnh vực mới và còn thiếu về khung pháp lý.
Do vậy, trong thời gian đến, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng với các sở, ban ngành, đơn vị có liên quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Công ty cổ phần Tập đoàn CT Group xây dựng dự án tín chỉ carbon đề xuất UBND tỉnh chấp thuận chủ trương triển khai thí điểm dự án tín chỉ carbon theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và yêu cầu của quốc tế.
“Về hồ sơ, trình tự thủ tục triển khai dự án carbo rừng để trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon trong nước và quốc tế, sở đề nghị Tập đoàn CT Group triển khai dự án carbon thực hiện theo quy định tại Điều 20 và Điều 20a Nghị định số 06/2022/NĐ-CP, ngày 7/1/2022 của Chính phủ quy định giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 119/2025/NĐCP ngày 9/6/2025”, ông Hoan cho hay về hướng triển khai.
Để bắt đầu xây dựng dự án tín chỉ carbon, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai cho rằng, tỉnh cần ưu tiên tín chỉ carbon từ rừng tự nhiên (REDD+ và quản lý rừng bền vững), vì diện tích rừng tự nhiên lớn (692.722 ha) là lợi thế vượt trội và phù hợp khung chính sách quốc gia.
Về phía Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai, sở sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan thí điểm nông nghiệp tái sinh trong vùng cà phê, hồ tiêu, cao su, dừa,…để vừa gắn kết sinh kế, vừa mở rộng cơ hội tín chỉ carbon; triển khai Kế hoạch hành động thích ứng Quy định không gây mất rừng (EUDR) trên địa bàn tỉnh Gia Lai.
Trong 5 - 10 năm tới, tỉnh Gia Lai kỳ vọng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Môi trường để xây dựng, đàm phán và triển khai ERPA theo đúng quy định pháp luật Việt Nam và yêu cầu quốc tế.
Đồng thời, tỉnh hoàn thiện các dự án carbon rừng, nông nghiệp tái sinh, năng lượng tái tạo theo tiêu chuẩn trong nước và quốc tế để đưa vào thực hiện, nhằm mang lại nguồn thu ổn định cho công tác bảo vệ rừng và cải thiện sinh kế.
| Trong buổi làm việc với tỉnh Bình Định vào ngày 9/8/2024, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đánh giá, tỉnh Bình Định có độ che phủ rừng tới 58%, rất thuận lợi cho việc hình thành, phát triển thị trường tín chỉ carbon để các doanh nghiệp trên địa bàn có cơ sở cấp chứng chỉ xanh cho sản xuất và xuất khẩu. |
