Giá xăng dầu giảm nhẹ vào cuối năm

Yếu tố địa chính trị vẫn là điểm giữ giá không giảm sâu

Theo Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), từ đầu quý III đến nay, thị trường dầu thô thế giới nhìn chung diễn biến suy yếu nhẹ, song có nhiều biến động đáng chú ý. Tháng 7, giá dầu tăng khá mạnh nhờ tín hiệu tích cực từ thương mại toàn cầu và nhu cầu nhiên liệu mùa hè tại Mỹ. Trong tuần cuối cùng của tháng, giá dầu thậm chí tăng hơn 7% khi nhu cầu du lịch và di chuyển lên cao điểm, còn quan hệ giữa Mỹ với EU và Trung Quốc có phần ấm lại.

Bước sang tháng 8 và 9, xu hướng đảo chiều khi OPEC+ đẩy mạnh tái chiếm thị phần, liên tiếp tăng sản lượng trong các tháng 9, 10 và 11. Riêng đợt công bố tăng hơn 547.000 thùng/ngày trong tháng 9 đã khiến giá dầu Brent giảm trên 5%, còn WTI mất hơn 4% chỉ trong tuần đầu tiên của tháng. Việc nhóm này tiếp tục đảo ngược chiến lược cắt giảm sản lượng, tiến hành nâng sản lượng khai thác càng tạo ra lực bán mạnh. Thị trường gần như mất niềm tin rằng nguồn cung sẽ được kiểm soát và đó là nguyên nhân chính khiến giá giảm liên tiếp trong 2 phiên cuối tháng 9, tổng cộng khoảng 5%.

Dự báo, giá xăng dầu thế giới sẽ ở mức trung bình 65 - 75 USD/thùng cho năm 2025. Ảnh tư liệu

Tuy nhiên, MXV cho rằng, yếu tố địa chính trị vẫn là điểm giữ giá không giảm sâu. Tình hình tại Nga - Ukraine, cũng như căng thẳng ở Trung Đông, đặc biệt là tại dải Gaza, luôn tiềm ẩn nguy cơ gián đoạn nguồn cung. Ngoại trừ giai đoạn ngắn hạ nhiệt giữa Nga và Mỹ vào đầu tháng 8, thị trường gần như không có thời gian “nghỉ ngơi” trước những lo ngại mới.

Tại thị trường trong nước, giá xăng dầu bán lẻ cũng diễn biến đồng pha với thế giới, nhưng có độ trễ nhất định do giá tham chiếu lấy từ sàn SGX Singapore. Trong quý III, liên Bộ Công thương - Tài chính đã 8 lần giảm giá trong tổng số 14 kỳ điều hành, đưa mặt bằng giá trong nước xuống thấp hơn khoảng 10% so với cùng kỳ năm trước. Hai đợt điều chỉnh mạnh đầu tháng 7 chủ yếu phản ánh tác động hạ nhiệt từ cuộc xung đột Israel - Iran.

Bước sang giai đoạn cuối quý III, một số mặt hàng, đặc biệt là dầu diesel, đã tăng trở lại khoảng 6,3% sau khi Nga tái áp dụng lệnh cấm xuất khẩu nhiên liệu. Điều này cho thấy, dù nguồn cung trong nước ổn định, giá xăng dầu Việt Nam vẫn chịu ảnh hưởng lớn từ diễn biến bên ngoài, đặc biệt là các quyết sách của OPEC+ và Nga.

Có thể nói, giá xăng dầu trong quý III đã góp phần tích cực vào việc kiểm soát chi phí đầu vào trong nước, song rủi ro biến động vẫn còn hiện hữu.

Thị trường bước vào trạng thái dư cung

Nhận định về thị trường xăng dầu cuối năm, ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Tổng Giám đốc MXV cho hay, ở chiều cung, các tổ chức lớn như Cơ quan Năng lượng quốc tế và Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ đều dự báo sản lượng dầu toàn cầu tiếp tục tăng, đến từ cả OPEC+ lẫn các nhà sản xuất lớn ở khu vực châu Mỹ. Việc OPEC+ đảo ngược dần các thỏa thuận cắt giảm sản lượng từ trước, cộng với nguồn cung ổn định tại Mỹ và Brazil, sẽ là yếu tố khiến thị trường bước vào trạng thái dư cung rõ nét hơn từ quý IV/2025.

Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ lại suy yếu do mùa cao điểm di chuyển đã kết thúc và chu kỳ bảo dưỡng định kỳ của các nhà máy lọc dầu đang bắt đầu. Yếu tố kinh tế vĩ mô tại Mỹ cũng đang làm gia tăng tâm lý thận trọng trên thị trường năng lượng. Những điều này đều củng cố khả năng giá dầu tiếp tục chịu áp lực giảm trong ngắn hạn.

Ở chiều ngược lại, căng thẳng địa chính trị vẫn là bệ đỡ đáng kể cho giá dầu. Dù điểm nóng tại dải Gaza có dấu hiệu hạ nhiệt, xung đột Nga - Ukraine vẫn tiềm ẩn rủi ro leo thang bất ngờ, có thể kích hoạt những đợt tăng giá ngắn hạn. Ngoài ra, khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ hạ lãi suất hoặc Trung Quốc tăng cường dự trữ dầu thô cũng là những yếu tố có thể hạn chế đà giảm.

Tổng hợp các yếu tố trên, ông Dũng cho rằng, giá dầu Brent nhiều khả năng dao động trong vùng 60 - 65 USD/thùng trong quý IV, còn WTI có thể dao động quanh ngưỡng 58 - 60 USD/thùng. Mức giá này được đánh giá là hợp lý trong bối cảnh thị trường tái cân bằng giữa nguồn cung và nhu cầu, đồng thời vẫn phản ánh rủi ro địa chính trị tiềm ẩn.

Với Việt Nam, diễn biến giá dầu thế giới sẽ tiếp tục phản ánh qua giá sản phẩm tinh chế tại Singapore (SGX), cơ sở cho điều hành trong nước. Nếu xu hướng giảm duy trì, giá xăng dầu trong nước có thể giảm thêm nhẹ, nhưng biên độ điều chỉnh sẽ không quá lớn do ảnh hưởng từ tình trạng gián đoạn nguồn cung nhiên liệu từ Nga. Theo đó, giá xăng khó giảm sâu, trong khi dầu diesel có thể quay về vùng 18.000 - 18.500 đồng/lít, tương đương mức bình ổn của cùng kỳ năm ngoái.

Ông Đoàn Tiến Quyết - Bộ phận Phân tích Dữ liệu Viện Dầu khí Việt Nam cho rằng, thị trường xăng dầu thế giới cũng sẽ không có quá nhiều biến động trong những tháng tới. Việc OPEC+ quyết định kết thúc nới lỏng sớm hơn hoặc quay lại cắt giảm sâu hơn là một rủi ro có thể đẩy giá tăng. Ngược lại, nếu họ tiếp tục tăng sản lượng để giành thị phần, giá dầu có thể giảm.

Ông Quyết dự báo, tăng trưởng sản xuất công nghiệp toàn cầu dự kiến tăng từ 1,6% năm 2024 lên 2,2% vào năm 2025. Tuy nhiên, tốc độ này vẫn thấp hơn tăng trưởng GDP, cho thấy sự phục hồi vừa phải trong lĩnh vực sản xuất. Nhu cầu nhiên liệu bay toàn cầu trong năm 2025 sẽ đạt tương đương mức trước đại dịch Covid-19.

Thị trường xăng dầu thế giới những tháng cuối năm 2025 phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố địa chính trị, trong đó yếu tố thuế quan và căng thẳng tại Trung Đông vẫn là chủ chốt. Dự báo, giá xăng dầu thế giới sẽ ở mức trung bình 65 - 75 USD/thùng cho năm 2025.