Điều chỉnh nguồn vốn bàn giao từ cấp huyện và xử lý các dự án trụ sở hành chính

Bộ Tài chính cho biết, tại văn bản số 8614/BTC-KTĐP ngày 18/6/2025 về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp có nội dung hướng dẫn về lĩnh vực đầu tư phát triển. Theo đó, khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, căn cứ theo quy định tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP ngày 11/6/2025 về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tài chính, cấp tỉnh sẽ tiếp nhận toàn bộ các dự án, chương trình do cấp huyện quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, do cấp huyện là cơ quan chủ quản, kế hoạch vốn của cấp huyện và được phép bàn giao cho cấp xã tùy theo điều kiện cụ thể của địa phương.

Do đó, việc điều chỉnh nguồn vốn và cơ cấu nguồn vốn đầu tư của các dự án đầu tư công của cấp huyện sau khi được bàn giao về cấp tỉnh hoặc cấp xã khi thực hiện sắp xếp được thực hiện theo trình tự, thủ tục theo phân cấp được quy định tại Luật Đầu tư công và Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư công.

Theo Bộ Tài chính, đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp các địa phương triển khai sắp xếp, bàn giao dự án một cách hợp lý, tránh gây gián đoạn trong quá trình thực hiện.

Gỡ khó về đầu tư phát triển trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp
Bộ Tài chính tiếp tục lấy ý kiến các địa phương để hoàn thiện các cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các CTMTQG và quản lý đầu tư xây dựng. Ảnh TL minh họa.

Với kiến nghị của các địa phương về việc hướng dẫn phương án xử lý các dự án trụ sở sử dụng vốn đầu tư công năm 2025 phải dừng khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Tài chính cho biết đã có công văn số 8770/BTC-TH ngày 20/6/2025 hướng dẫn rất chi tiết.

Văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính được đánh giá là bước đi kịp thời, thiết thực giúp các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư phát triển. Qua đó, góp phần thúc đẩy việc triển khai các dự án đầu tư công hiệu quả, bảo đảm sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, tránh thất thoát, lãng phí.

Theo đó, các dự án trụ sở hành chính đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai nếu được xác định không tiếp tục thực hiện thì phải dừng theo quy định tại Luật Đầu tư công. Với những dự án đang triển khai mà không thay đổi mục tiêu, quy mô, địa phương cần đẩy nhanh tiến độ để đảm bảo nhu cầu sử dụng trụ sở sau sắp xếp.

Nếu có thay đổi về quy mô hay mục đích sử dụng, địa phương có thể xem xét điều chỉnh công năng thiết kế để tận dụng hiệu quả công trình, ví dụ chuyển sang sử dụng cho các mục đích công cộng khác. Trường hợp phải tạm dừng dự án chờ phương án sắp xếp, địa phương cần thực hiện đúng thẩm quyền và nhanh chóng có phương án xử lý, tránh tình trạng dự án dang dở, gây lãng phí nguồn vốn đầu tư.

Hướng dẫn thành lập Ban quản lý xã thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia

Về tổ chức thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) cấp xã, căn cứ vào Nghị quyết số 190/2025/QH15 và các nghị định liên quan, Bộ Tài chính đề nghị UBND cấp tỉnh chủ động hướng dẫn cấp xã kiện toàn Ban quản lý xã để phù hợp với thực tế địa phương. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đang lấy ý kiến các địa phương về dự thảo Nghị định quy định cơ chế quản lý và tổ chức thực hiện CTMTQG nhằm thay thế các nghị định cũ.

Về xử lý tài chính, ngân sách nhà nước, đầu tư công và quản lý các CTMTQG sau khi vận hành tổ chức chính quyền đị phương 2 cấp, Bộ Tài chính hướng dẫn theo các quy định tại Nghị định 125/2025/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn liên quan, đồng thời yêu cầu UBND cấp tỉnh theo thẩm quyền chỉ đạo việc chuyển giao nhiệm vụ, dự toán và kế hoạch đầu tư công từ cấp huyện và các xã trước sáp nhập sang các xã mới sau sáp nhập. Mục tiêu nhằm đảm bảo sự liên tục, phù hợp trong quản lý và sử dụng nguồn vốn thực hiện các chương trình này.

Về tổ chức Ban quản lý dự án (BQLDA) đầu tư xây dựng cấp xã, Bộ Xây dựng đã có công văn số 10626/BXD-KTQLXĐ ngày 26/9/2025 hướng dẫn nguyên tắc sắp xếp và tổ chức lại các BQLDA chuyên ngành và khu vực. Theo đó, nếu đủ điều kiện theo hướng dẫn, địa phương có thể thành lập BQLDA cấp xã để quản lý các dự án do UBND xã làm chủ đầu tư.

Cũng theo Bộ Tài chính, việc tổ chức lại BQLDA cấp xã nhằm nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư xây dựng, phù hợp với thực tế tình hình tại địa phương, đồng thời đáp ứng yêu cầu vận hành chính quyền 2 cấp một cách thông suốt, không bị gián đoạn.

Bộ Tài chính cũng tiếp tục lấy ý kiến các địa phương để hoàn thiện các cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các CTMTQG và quản lý đầu tư xây dựng, đảm bảo phù hợp với thực tiễn và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của địa phương.