Từ ngày 21 - 25/8, Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức Hội thảo quốc tế lần thứ 25 về Kinh doanh điện tử (ICEB 2025), với sự phối hợp của Đại học Waikato (New Zealand) và đồng tài trợ bởi Liên danh quốc tế về Kinh doanh điện tử, Tạp chí Journal of Business and Management và Tạp chí quốc tế về Kinh doanh điện tử (International Journal of Electronic Business).
Nhiều quốc gia trỗi dậy nhờ công nghệ, đổi mới sáng tạo
Chia sẻ tại hội thảo, theo GS.TS Nguyễn Thành Hiếu - Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên biến đổi chưa từng có, được thúc đẩy bởi trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, máy bay không người lái, xe điện...
Những công nghệ này đang định hình lại cách chúng ta giao tiếp, hợp tác, sáng tạo và cạnh tranh, từ đó, làm thay đổi những mô hình kinh doanh hiện tại, nâng cao trải nghiệm khách hàng, mở ra cơ hội mới cho tăng trưởng và phát triển bền vững.
 |
| ICEB 2025 quy tụ đông đảo các học giả, chuyên gia và nhà nghiên cứu hàng đầu. Ảnh: Đại học Kinh tế Quốc dân. |
Cũng theo PSG.TS. Tạ Văn Lợi - Hiệu trưởng Trường Kinh doanh, Đại học Kinh tế Quốc dân, sự biến đổi về công nghệ mở ra những mô hình kinh doanh mới cho những doanh nghiệp kinh doanh điện tử, giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng, cải thiện hiệu quả vận hành và thúc đẩy đổi mới, cũng như gia tăng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
PSG.TS. Tạ Văn Lợi nhấn mạnh, bài học lịch sử cho thấy sự trỗi dậy mạnh mẽ của các quốc gia, từ Mỹ, châu Âu cho đến những nước phát triển sau như Nhật Bản hay các "con rồng", "con hổ" châu Á như: Hàn Quốc, Đài Loan... đều bắt nguồn từ việc đặt trọng tâm vào đổi mới sáng tạo. Ngược lại, những quốc gia không kiên trì tập trung vào đổi mới sáng tạo lại dễ rơi vào "bẫy" thu nhập trung bình.
Thực tế này càng khẳng định tầm quan trọng của Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57), coi đây là quyết sách chiến lược hàng đầu.
Ngay cả khi chưa có nghị quyết, theo ông Lợi, lực lượng doanh nghiệp từ FDI, doanh nghiệp nhà nước đến tư nhân, vốn đã chủ động tìm cách ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động kinh doanh. Nghị quyết 57 tạo thêm cú huých mạnh mẽ để quá trình này đi vào thực tế, thông qua những chính sách khuyến khích thiết thực như miễn thuế thu nhập cá nhân với các khoản thu nhập từ hoạt động đổi mới sáng tạo, hay hỗ trợ nghiên cứu trong các ngành khoa học cơ bản, dù phải chấp nhận rủi ro nhất định.
"Nhờ đó, tháo gỡ được điểm nghẽn, “cục máu đông” mà các nhà khoa học cũng như các doanh nghiệp lo lắng trước đây" - ông Lợi đánh giá.
Cơ hội hút dòng vốn quốc tế
Từ góc nhìn quốc tế, GS. Eldon Y. Li - Chủ tịch danh dự ICEB, Giáo sư tại Đại học Quốc gia Trung Chính (Đài Loan) cho biết, hoạt động thương mại điện tử đang bùng nổ, với quy mô thương mại điện tử hiện nay đã gấp 2 - 3 lần so với trước đại dịch. Tại Hồng Kông, thương mại điện tử phát triển mạnh, bởi người tiêu dùng quen với việc mua sắm trực tuyến. Thời điểm đó, Amazon, Alibaba, Taobao... đã xuất hiện và suốt 25 năm qua, xu hướng này tiếp tục đi lên.
Công nghệ cũng đang tái định hình ngành tài chính - ngân hàng. GS. Eldon Y. Li dẫn chứng, nhìn vào bitcoin, từ mức khởi đầu chỉ 1 USD, nay đã lên tới hơn 100 nghìn USD. Ngành tài chính - ngân hàng cũng buộc phải thích ứng, nếu không theo kịp xu hướng giao dịch trực tuyến và tiền mã hoá.
"Sự phát triển của công nghệ số trong lĩnh vực tài chính mở ra cơ hội cho Việt Nam. Khó có thời điểm nào thuận lợi hơn để Việt Nam bắt nhịp và theo kịp tài chính quốc tế. Quốc gia nào chuyển đổi số càng nhanh, càng nắm bắt, càng cởi mở thì quốc gia đó sẽ phát triển nhanh chóng" -PSG.TS. Tạ Văn Lợi - Hiệu trưởng Trường Kinh doanh, Đại học Kinh tế Quốc dân |
Cũng theo GS. Eldon Y. Li, hiện nhiều ngân hàng đẩy mạnh chuyển đổi số, giao dịch trực tuyến giúp tiết kiệm thời gian, giảm rủi ro và bảo vệ môi trường nhờ các giao dịch “xanh”.
Tại Trung Quốc, tiền mặt gần như biến mất khi mọi giao dịch đều được thực hiện qua thanh toán điện tử với WeChat Pay, Alipay, được triển khai cách đây 10 năm. Thậm chí, người ăn xin cũng chìa mã QR để nhận tiền. Việt Nam cũng đang nhanh chóng bắt kịp xu hướng này.
Đánh giá về việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, Chủ tịch ICEB cho biết, nhiều quốc gia khác cũng đang theo đuổi mục tiêu này như: Singapore, Trung Quốc, Malaysia, Mỹ, Anh...
"Tôi thấy triển vọng rất tích cực ở Việt Nam khi nền kinh tế đang tăng trưởng mạnh, từ xuất phát điểm thấp nay đang vươn lên. Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành một trung tâm tài chính, nhưng yếu tố then chốt là quốc tế hóa" - ông Eldon Y. Li nói.
Cũng theo PSG.TS. Tạ Văn Lợi, Trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam được định hướng sẽ từng bước thu hút và chuyển dịch các giao dịch tài chính quốc tế trong khu vực và trên thế giới về TP.HCM và Đà Nẵng.
Theo PSG.TS. Tạ Văn Lợi, thực tiễn cho thấy, Hồng Kông và Singapore từ lâu đã là những trung tâm tài chính hàng đầu thế giới, trong khi Thượng Hải tuy phát triển sau nhưng nhờ chính sách thông thoáng, tận dụng công nghệ và thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư toàn cầu, nay đã sánh ngang với những trung tâm quốc tế lớn.
| Đi cùng với quá trình chuyển đổi số là hàng loạt thách thức và rủi ro tiềm ẩn. Theo GS.TS Nguyễn Thành Hiếu, các vấn đề an ninh mạng, tích hợp dữ liệu, đạo đức, sức ép về pháp lý, yêu cầu phát triển bền vững, cùng các rủi ro do AI gây ra nhắc nhở chúng ta rằng nền kinh tế số đòi hỏi sự cảnh giác, khả năng thích ứng và sự bền bỉ. Chính vì vậy, hơn bao giờ hết, sự hợp tác giữa các nhà nghiên cứu và chuyên gia là điều then chốt để tiếp tục tái tạo hệ thống thông tin chiến lược, nhằm phát triển trong môi trường đầy biến động ngày nay./. |
