Làn sóng kết hợp AI vào đầu tư chứng khoán

Thị trường chứng khoán có thể hưởng lợi khi trí tuệ nhân tạo được ứng dụng sâu rộng. Ảnh tư liệu

Cuộc chơi AI trên thị trường chứng khoán Việt

Đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ "không người thực" trong tư vấn là Chứng khoán Techcombank (TCBS), khi công ty này triển khai mô hình môi giới công nghệ từ nhiều năm trước.

Những năm sau đó, việc ứng dụng các mô hình Chatbot xuất hiện với quy mô nhiều hơn. Sau cuộc cách mạng công nghệ AI, những ứng dụng này ngày càng phổ cập. DATX Việt Nam, trợ lý chứng khoán ảo Ensa của DNSE, VNSC by Finhay của Chứng khoán Vina, nền tảng YSRadar của Yuanta Việt Nam là những cái tên đang có mặt trên thị trường, được giới thiệu sử dụng các công nghệ AI trong việc giao tiếp, tư vấn cho nhà đầu tư.

Theo một số chuyên gia phân tích, các phương pháp phân tích truyền thống thường gặp khó khăn khi thu thập, xử lý, phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ. Trong khi đó, AI có khả năng xử lý lượng lớn dữ liệu tài chính trong thời gian thực nhanh chóng, chính xác, xác định các mẫu và rút ra thông tin giá trị.

"Con người khó có thể quét hàng triệu dữ liệu để lọc ra các dữ liệu có liên quan đến chứng khoán trong vài giây thì với AI, chúng ta thậm chí có thể làm được nhiều hơn như vậy" - Giám đốc Phân tích một công ty chứng khoán tại TP. Hồ Chí Minh nhận xét.

Ngoài ra, các thuật toán AI có thể xác định mô hình giao dịch bất thường, phát hiện hành vi thao túng thị trường tiềm ẩn và nhận ra hoạt động gian lận - tất cả đều có tốc độ cao hơn con người.

Ông Trần Việt Trung - Giám đốc Khoa học dữ liệu, Công ty Chứng khoán DNSE cho rằng, nhà đầu tư lâu năm hay "F0" trong thị trường đều có thể hưởng lợi khi trí tuệ nhân tạo được ứng dụng sâu rộng.

Với nhà đầu tư mới, AI có thể giúp họ rút ngắn lộ trình, tránh những lần phải trả giá. Còn với nhà đầu tư lâu năm, ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp tiết kiệm thời gian, công sức để đưa ra quyết định đầu tư nhanh, thuận tiện hơn.

"Trí tuệ nhân tạo có thể học được các hành vi khi nhà đầu tư tương tác với AI, do đó, chủ động hơn trong đáp ứng nhu cầu khách hàng" - Chuyên gia DNSE nhận xét.

Không dễ áp dụng thực chất

"AI đang là từ khóa được quan tâm hàng đầu, nhưng triển khai một cách thực chất sẽ không dễ dàng" - ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Công ty chứng khoán Yuanta nhận xét.

Yuanta Việt Nam cũng không nằm ngoài cuộc chơi AI trên thị trường chứng khoán, tuy nhiên, theo ông Minh - người đang xây dựng mô hình AI cho công ty chứng khoán này, không đơn giản để ứng dụng này thực sự đưa ra các quyết định tư vấn độc lập với mỗi nhà đầu tư.

So với cách thức triển khai hiện tại của nhiều công ty chứng khoán, đi vào trải nghiệm người dùng, Yuanta muốn tập trung vào phần lõi hơn, tức là khả năng ra ý kiến của AI. Nhưng việc xây dựng vẫn đang trong quá trình thực hiện do yêu cầu về nguồn dữ liệu đầu vào đủ lớn và thuật toán để hiểu khẩu vị rủi ro mỗi nhà đầu tư. Ứng dụng cũng cần sự giao tiếp liên tục của nhà đầu tư, nhưng không phải ai cũng có thời gian để trò chuyện với AI hàng ngày.

Ở phần còn lại của thị trường, theo chuyên gia này, việc ứng dụng AI vẫn còn sơ khai. Đơn cử như quá trình tư vấn, khi nhà đầu tư hỏi một trợ lý ảo AI về việc có nên mua cổ phiếu không, câu trả lời sẽ là các mẫu tư vấn có sẵn như kết quả kinh doanh ra sao, cổ phiếu đang được giao dịch cao hơn hay thấp so với trung bình bao nhiêu phiên, cập nhật các thông tin.

"Biến động và triển vọng của doanh nghiệp phụ thuộc rất nhiều biến số mà AI khó có thể tổng hợp hoặc nhiều trường hợp sẽ không đủ dữ liệu để phân tích" - Trưởng phòng tư vấn một công ty chứng khoán tại Hà Nội bình luận.

Dù vậy, ngay cả lợi ích này cũng có thể gặp rủi ro, nếu chất lượng thông tin đầu vào không đủ tốt. "Rủi ro sẽ xuất hiện khi chúng ta huấn luyện AI không đúng cách. Nếu dữ liệu đầu vào không đủ tốt và sạch, các thông tin tổng hợp, tư vấn đầu ra sẽ không đạt" - ông Minh nhận xét.

Ngoài ra, một vấn đề khác nếu nhà đầu tư "chạy theo" xu hướng AI là dễ bị dẫn dắt bởi cách thức giao dịch không phù hợp, được gắn mác AI.

Như trường hợp dùng robot để giao dịch, tháng 9/2023, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có văn bản gửi các công ty chứng khoán về việc sử dụng thuật toán, robot và lệnh tần suất cao trong đặt lệnh giao dịch chứng khoán trực tuyến. Theo đó, cơ quan quản lý đã yêu cầu các công ty chứng khoán thực hiện rà soát và dừng ngay việc sử dụng hình thức đặt lệnh tự động.