Tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các nhà đầu tư

Tại cuộc họp báo thường kỳ quý III/2025 do Bộ Công thương tổ chức chiều 8/10, ông Bùi Quốc Hùng - Phó Cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công thương) đã trả lời về tiến độ triển khai Nghị quyết số 70-NQ/TW ngày 20/8/2025 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Nghị quyết 70).

Theo đó, ngay sau khi Nghị quyết 70 được Bộ Chính trị ban hành, Chính phủ đã giao Bộ Công thương chủ trì xây dựng hai nghị quyết quan trọng. Thứ nhất là nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích, thúc đẩy phát triển các dự án điện, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Thứ hai là dự thảo nghị quyết của Chính phủ để triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 70.

Bộ Công thương đã giao Vụ Dầu khí và Than chủ trì soạn thảo nghị quyết của Chính phủ. Đến nay, dự thảo đã hoàn tất và được trình lên Chính phủ chờ xem xét, ban hành. Cục Điện lực được giao chủ trì xây dựng nghị quyết của Quốc hội, hiện đang trong giai đoạn thẩm định tại Bộ Tư pháp trước khi trình Chính phủ và Quốc hội.

Sớm thúc đẩy đầu tư các dự án điện khí LNG quy mô lớn
Sớm thúc đẩy đầu tư các dự án điện khí LNG quy mô lớn. Ảnh TL

Ông Bùi Quốc Hùng nhấn mạnh, Nghị quyết 70 có vai trò đặc biệt quan trọng trong bối cảnh ngành điện đang đối diện với nhiều thách thức. Theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia (Quy hoạch điện VIII), đến năm 2030, Việt Nam cần đưa vào vận hành một khối lượng lớn các dự án nguồn và lưới điện mới để đảm bảo cung ứng điện ổn định cho sản xuất, kinh tế và đời sống nhân dân. Tuy nhiên, tiến độ nhiều dự án hiện vẫn chậm, thậm chí có dự án khó có thể hoàn thành trong giai đoạn quy hoạch, đặc biệt là các dự án nhiệt điện khí LNG, điện gió ngoài khơi và lưới điện truyền tải.

Vì vậy, ông Hùng nhận định, việc sớm ban hành hai nghị quyết nói trên là cần thiết nhằm tháo gỡ vướng mắc, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các nhà đầu tư. Qua đó, thúc đẩy tiến độ các dự án điện trọng điểm, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia trong giai đoạn tới.

Về việc tháo gỡ khó khăn cho các dự án nhà máy nhiệt điện khí LNG, ông Bùi Quốc Hùng cho biết thêm, Bộ Công thương đang xem xét đề xuất cơ chế cam kết sản lượng phát điện ở mức khoảng 70 - 75% trong thời hạn 10 năm đối với các nhà máy điện khí LNG. Việc có cơ chế bảo đảm đầu ra ổn định sẽ giúp nhà đầu tư yên tâm triển khai, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đưa các dự án vào vận hành đúng kế hoạch.

Đối với dự án đang được kêu gọi đầu tư như Nhiệt điện khí LNG Quỳnh Lập (Nghệ An), theo ông Hùng, đây là dự án đã được bổ sung vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia tổng sơ đồ VIII. Tuy nhiên, hiện dự án vẫn đang trong giai đoạn lựa chọn chủ đầu tư, chưa có đơn vị chính thức đảm nhận nên chưa thể cung cấp thông tin chi tiết hơn.

Mục tiêu 50% hộ dân lắp điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu

Liên quan về vấn đề năng lượng, trong đó có điện mặt trời mái nhà, tại cuộc họp báo, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cũng cho biết, Quy hoạch điện VIII điều chỉnh nêu mục tiêu quan trọng đến năm 2030, 50% hộ gia đình Việt Nam lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu. Ngành Công thương rất mong muốn phát triển điện mặt trời mái nhà và không có lý gì gây khó dễ.

Bộ Công thương đã giao Cục Điện lực rà soát Nghị định 58 năm 2025 hướng dẫn Luật Điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới để đơn giản thủ tục.

Sớm thúc đẩy đầu tư các dự án điện khí LNG quy mô lớn
Lắp điện mặt trời mái nhà phải thông báo. Ảnh TL

Chia sẻ thêm, ông Bùi Quốc Hùng cho hay, khi lắp điện mặt trời mái nhà chỉ trừ một số ít hộ ở vùng núi, không thể đấu lưới hệ thống quốc gia được sử dụng độc lập thì không phải đăng ký, thông báo. Còn lại đa phần khách hàng sử dụng điện mặt trời mái nhà đều phải qua lưới diện quốc gia, trước tiên mua điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phục vụ sinh hoạt và là khách hàng của EVN.

Bộ Công thương được giao xây dựng dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà như: tiết giảm thủ tục, khuyến khích hộ lắp đặt được vay với lãi suất ưu đãi của ngân hàng chính sách xã hội, khuyến khích được bán điện cho EVN.

Theo ông Hùng, ngoài những lúc không có điện mặt trời vẫn phải sử dụng điện của EVN như vậy phải thông báo cơ quan quản lý là Sở Công thương địa phương để biết rằng cơ quan chức năng biết về nhu cầu sử dụng, đảm bảo đáp ứng cân bằng cung - cầu phù hợp. Nếu người lắp điện mặt trời mái nhà không đăng ký mà muốn sử dụng, thì đơn vị cung cấp điện không thể đáp ứng.

“Thủ tục thông báo đơn giản như chỉ gửi hồ sơ đăng ký bao gồm đơn xác nhận lên cổng thông tin của 1 đơn vị duy nhất nhận tại địa phương, công ty điện lực đến lắp đặt công tơ đo đếm” - ông Hùng nói.

Ngày 20/8/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW về đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Một trong những nội dung quan trọng của nghị quyết là sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và giảm phát thải khí nhà kính. Nghị quyết không chỉ thể hiện cam kết quốc tế của Việt Nam mà còn là kim chỉ nam cho tăng trưởng xanh và phát triển bền vững trong ngành Công thương.