Các địa phương khẩn trương ban hành giá thu gom rác

Ngày 4/9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức họp báo thường kỳ, nhiều nội dung "nóng" liên quan đến công tác quản lý môi trường đã được quan tâm, giải đáp.

Đảm bảo tính đúng, tính đủ

Mới đây, TP. Hà Nội lấy ý kiến người dân và các tổ chức liên quan về dự thảo quy định giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Theo dự kiến, mức giá sẽ được điều chỉnh tăng dần trong 2 năm tới, với mức cao nhất lên tới 43.000 đồng/người/tháng từ năm 2026.

Liên quan đến việc Hà Nội dự kiến tăng phí thu gom rác, trả lời tại họp báo, ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Môi trường cho biết, nhiều quốc gia áp dụng cách tính phí khác nhau, từ khối lượng, thể tích rác thải đến lượng nước sử dụng.

Ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Môi trường thông tin tại cuộc họp báo.

Việc điều chỉnh giá là cần thiết để đảm bảo nguyên tắc tính đúng, tính đủ chi phí trong thu gom, và xử lý. "Nguyên tắc làm sao tính đúng, tính đủ. Tăng giá thu gom rác của TP. Hà Nội theo đầu người là phương pháp đảm bảo tính đúng, tính đủ" - ông Trung cho biết.

Tính đến ngày 30/6/2025, tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt (chất thải rắn sinh hoạt) phát sinh trong cả nước ước khoảng 69.400 tấn/ngày, trong đó 91% đã được xử lý.

Riêng khu vực đô thị phát sinh 37.250 tấn/ngày với tỉ lệ xử lý đạt 97,28%; khu vực nông thôn phát sinh 32.150 tấn/ngày, xử lý đạt 80,5%.

Hai đô thị lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh lần lượt phát sinh 7.300 tấn/ngày và 14.000 tấn/ngày, chiếm khoảng 23% tổng lượng rác thải cả nước.

Khẩn trương xây dựng, ban hành quy trình kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ thuật

Theo Phó Cục trưởng Cục Môi trường, hiện nay công tác phân loại chất thải rắn sinh hoạt mới chỉ dừng ở quy mô nhỏ, chủ yếu thí điểm tại một số địa phương. Ở khu vực nông thôn, nhiều hộ gia đình vẫn tự xử lý rác theo cách truyền thống như chôn lấp, đốt thủ công hoặc tận dụng làm thức ăn chăn nuôi, chất độn chuồng. Một số địa phương bước đầu áp dụng việc thu phí thu gom, vận chuyển và xử lý dựa trên khối lượng hoặc thể tích rác đã phân loại, nhưng còn nhiều hạn chế.

Ông Trung cũng nêu những khó khăn từ hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, đặc biệt là thiếu cơ sở tái chế và công nghệ xử lý rác hữu cơ chiếm tới 50 - 60% tổng lượng.

Không những vậy, cơ chế huy động nguồn lực xã hội còn hạn chế. "Nguyên tắc người gây ô nhiễm phải trả tiền chưa được áp dụng triệt để, đặc biệt là việc chưa thu đủ giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý nên chưa thúc đẩy được nguồn lực tư nhân đầu tư về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt" - ông Trung nhấn mạnh.

Các địa phương khẩn trương ban hành giá thu gom rác. Ảnh minh họa

Bên cạnh yếu tố hạ tầng, ông Trung cũng đề cập đến vấn đề nhận thức như một bộ phận chính quyền địa phương, đoàn thể và người dân vẫn chưa coi trọng việc phân loại chất thải. Công tác tuyên truyền chưa đủ mạnh để biến phân loại rác thành thói quen và nếp sống.

Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các địa phương khẩn trương xây dựng, ban hành quy trình kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ thuật, ban hành giá tối đa và giá cụ thể, hình thức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng hoặc thể tích chất thải rắn sinh hoạt phải xử lý theo từng loại theo yêu cầu của Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Trả lời thêm về kế hoạch giảm ô nhiễm không khí tại Hà Nội, ông Trung cũng cho rằng đó là giải pháp phun sương mà thành phố dự kiến áp dụng chỉ mang tính tạm thời, hiệu quả trong giờ cao điểm hoặc mùa ô nhiễm từ tháng 10 đến tháng 4. Đây chỉ là giải pháp tức thời. Về lâu dài, Bộ đang trình các phương án căn cơ, có giải pháp cho từng vấn đề cụ thể liên quan đến ô nhiễm không khí./.