Dư nợ trái phiếu có xếp hạng tín nhiệm chiếm hơn 33%, các tổ chức xếp hạng củng cố tính độc lập

Ngày 12/11, Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Bộ Ngoại giao và Thương mại (Úc) tổ chức hội thảo "Thị trường xếp hạng tín nhiệm Việt Nam: Định hướng và tiềm năng phát triển".

Tiếp tục nâng chuẩn minh bạch, siết kỷ luật thị trường

Phát biểu tại hội thảo, bà Phạm Thị Thanh Tâm - Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính (Bộ Tài chính) nhấn mạnh, hoạt động xếp hạng tín nhiệm là một dịch vụ quan trọng trên thị trường tài chính, đóng góp thiết yếu vào việc tăng cường tính minh bạch của thị trường, qua đó, thúc đẩy sự phát triển an toàn, bền vững và chuyên sâu của thị trường tài chính. Xuất phát từ tính chất này, hoạt động xếp hạng tín nhiệm luôn phát triển song hành với thị trường vốn và thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Bà Phạm Thị Thanh Tâm - Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính phát biểu tại hội thảo.

Lãnh đạo Vụ Các định chế tài chính nêu rõ, hoạt động này mang lại lợi ích cho tất cả các chủ thể tham gia thị trường.

Đối với cơ quan quản lý, hoạt động xếp hạng tín nhiệm góp phần tạo lập môi trường thông tin tài chính minh bạch hơn, chuyên nghiệp hơn để thị trường vốn, thị trường trái phiếu phát triển ngày càng công khai, minh bạch.

Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ thể tham gia hoạt động và đầu tư trên thị trường; cho các thành viên thị trường, trong đó, có cả các định chế tài chính đặc thù như ngân hàng, công ty bảo hiểm hay quỹ hưu trí tham khảo khi xây dựng các chỉ tiêu an toàn tài chính hay đánh giá rủi ro đầu tư.

Cũng theo Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính, vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 245/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chứng khoán (Nghị định 245), trong đó, quy định bắt buộc phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm và việc áp dụng kết quả xếp hạng tín nhiệm khi chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng.

Toàn cảnh hội thảo.

Theo đó, tổ chức phát hành hoặc trái phiếu đăng ký chào bán phải được xếp hạng tín nhiệm bởi tổ chức xếp hạng tín nhiệm độc lập, ngoại trừ trường hợp trái phiếu phát hành của tổ chức tín dụng hoặc trái phiếu được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức tài chính ở nước ngoài, tổ chức tài chính quốc tế bảo lãnh thanh toán toàn bộ gốc và lãi trái phiếu. Tổ chức xếp hạng tín nhiệm không phải là người có liên quan của tổ chức phát hành.

"Những thay đổi này không chỉ nhằm bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư và nâng cao kỷ luật tài chính, mà còn hướng tới phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp an toàn, bền vững trong thời gian tới" - bà Tâm nhấn mạnh.

Cũng theo bà Arabella Bennett - Bí thư thứ hai, Đại sứ quán Úc tại Việt Nam, Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc, việc ban hành Nghị định 245 là một dấu mốc quan trọng, góp phần tháo gỡ các điểm nghẽn trên thị trường vốn. Nghị định này vừa tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường chứng khoán, vừa siết chặt quy định về phát hành trái phiếu thông qua yêu cầu xếp hạng tín nhiệm độc lập. Những cải cách này không chỉ nâng cao tính minh bạch, mà còn giúp thị trường vốn Việt Nam tiến gần hơn tới các chuẩn mực quốc tế.

Cùng với đó, việc FTSE Russell vừa nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi thứ cấp được xem là cột mốc quan trọng, hứa hẹn thu hút thêm dòng vốn ngoại, củng cố uy tín quốc gia và góp phần xây dựng hệ thống tài chính Việt Nam ngày càng ổn định, đa dạng hơn.

Bà Arabella Bennett nhấn mạnh, Chính phủ Úc cam kết đồng hành, hỗ trợ phát triển thị trường xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam, nâng cao năng lực cho các tổ chức xếp hạng trong nước và thúc đẩy nhu cầu thị trường, cũng như phát triển thị trường tài chính bền vững hơn.

Thị trường "mở lòng" hơn với văn hóa xếp hạng tín nhiệm

Đại diện tổ chức xếp hạng tín nhiệm, bà Bá Thị Thu Huệ - Giám đốc Thương mại FiinRatings cho biết, sau 5 năm hoạt động, công ty đã cung cấp dịch vụ xếp hạng tín nhiệm cho hơn 70 doanh nghiệp và có hơn 20 tổ chức đầu tư thường xuyên sử dụng dịch vụ mảng xếp hạng tín nhiệm.

Các đại biểu chụp hình lưu niệm tại hội thảo "Thị trường xếp hạng tín nhiệm Việt Nam: Định hướng và tiềm năng phát triển". Ảnh: Đức Minh.

Theo đại diện FiinRatings, xếp hạng tín nhiệm không phải là “kim chỉ nam” chính xác hay cuối cùng, nhưng lại là nguồn tham khảo có giá trị lớn giúp doanh nghiệp xây dựng phương án phát hành phù hợp.

"Các thành viên trên thị trường ngày càng mở lòng hơn. Các tổ chức như ADB, cùng các cơ quan quản lý đã ban hành nhiều chính sách cổ vũ việc sử dụng văn hoá xếp hạng tín nhiệm" - bà Huệ nhấn mạnh.

Đại diện FiinRatings cũng kỳ vọng, nhà đầu tư từ các quỹ bảo hiểm khi được mở rộng hơn, giá trị xếp hạng tín nhiệm sẽ được tận dụng hơn nữa trên thị trường.

Dưới góc nhìn kinh nghiệm quốc tế, ông Raman Uberoi - Chuyên gia thị trường tài chính, Công ty Xếp hạng tín nhiệm Crisil Limited nhấn mạnh, đối với mỗi doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm, uy tín và tính độc lập là nền tảng then chốt để xây dựng một doanh nghiệp vững mạnh. Để đảm bảo những điều này, điều quan trọng là các tiêu chuẩn quản trị doanh nghiệp phải đạt mức cao nhất.

Cũng theo ông Raman Uberoi, doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm cũng phải giải quyết các vấn đề liên quan đến xung đột lợi ích. Mặc dù không bao giờ có thể được loại bỏ hoàn toàn xung đột lợi ích, nhưng doanh nghiệp cần thể được quản lý và kiểm soát hiệu quả. Cơ quan quản lý cũng xử lý nghiêm việc mua bán kết quả xếp hạng tín nhiệm trên thị trường/.