Chiều ngày 11/9, Báo Lao Động phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức Hội thảo “Thanh toán xuyên biên giới và vay vốn trực tuyến: Tiện ích số cho kinh doanh và tiêu dùng”, nhằm làm rõ vai trò của các hình thức này trong thúc đẩy thương mại, tiêu dùng và phát triển kinh tế số, đồng thời tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc khi triển khai.
Thanh toán xuyên biên giới còn nhiều rào cản
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Ngọc Hiển - Tổng Biên tập Báo Lao Động cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa và thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, hoạt động thanh toán xuyên biên giới đã và đang trở thành nhu cầu tất yếu, góp phần thúc đẩy giao thương, kết nối kinh tế và tạo thuận lợi cho cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng.
Song hành với đó, vay vốn trực tuyến mở ra cơ hội tiếp cận tín dụng nhanh chóng, minh bạch và thuận tiện hơn, nhất là trong xu thế chuyển đổi số đang diễn ra sâu rộng trong ngành ngân hàng và tài chính.
Hội thảo hôm nay hướng tới cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, sớm đưa các chủ trương đi vào cuộc sống, phục vụ thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Hoàng Long - Phó Tổng Giám đốc tại Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) kể lại trải nghiệm tại chuyến công tác tại Nam Ninh (Trung Quốc) dù có thẻ quốc tế, nhưng khi mua tai nghe ở một cửa hàng Huawei, nhân viên từ chối thanh toán, chỉ chấp nhận ví Alipay. Ông Long buộc phải dùng đến số tiền mặt vợ chuẩn bị sẵn mới có thể thanh toán, nhưng vẫn phải chờ vì cửa hàng không có sẵn tiền mặt mà phải đi đổi tiền.
Theo lãnh đạo NAPAS, từ năm 2015 đến nay, xu hướng thanh toán QR ngày càng sôi động. Kết nối thanh toán xuyên biên giới thực hiện qua hai hướng. Thứ nhất, hợp tác giữa các tổ chức thẻ nội địa, điển hình như NAPAS (Việt Nam), NETS (Singapore), KFTC (Hàn Quốc). Thứ hai, hình thức sôi động hơn trong 5 năm qua là hợp tác thanh toán bằng mã QR xuyên biên giới.
Xây dựng hệ thống thanh toán Việt Nam tự chủ và vươn xa "Chúng tôi mong rằng ngay cả những cửa hàng, quầy nhỏ nhất cũng có thể dễ dàng phục vụ khách du lịch quốc tế, thanh toán nhanh chóng, an toàn và thuận tiện. Điều này không chỉ góp phần xây dựng một mạng lưới thanh toán quốc gia tự chủ, không phụ thuộc vào các tổ chức quốc tế, mà còn nâng tầm vị thế VND và hệ thống thanh toán Việt Nam" - ông Nguyễn Hoàng Long - Phó Tổng Giám đốc NAPAS bày tỏ. |
Cũng theo ông Long, với Việt Nam, hệ sinh thái thanh toán hiện nay vẫn còn phân tán: thẻ quốc tế, thẻ nội địa, ví điện tử, QR code… tồn tại song song nhưng chưa có sự kết nối xuyên biên giới hiệu quả. Khách du lịch quốc tế, đặc biệt là khách từ Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc… vẫn gặp nhiều khó khăn khi chi tiêu tại các cửa hàng nhỏ.
Phó Tổng Giám đốc NAPAS mong mỏi thời gian tới, có thể dễ dàng thanh toán xuyên biên giới bằng các ứng dụng mobile banking của ngân hàng nội địa qua mã QR, tương lai có thể mở rộng sang các hình thức khác như sinh trắc học.
Làm rõ kết quả triển khai thanh toán xuyên biên giới thời gian qua, bà Nguyễn Thị Thu - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, Việt Nam đã chính thức kết nối thanh toán song phương bằng mã QR với một số quốc gia.
Đơn cử, với Lào, từ tháng 6/2025 đã hoàn thành kết nối hai chiều, triển khai theo mô hình chuyển mạch - chuyển mạch. Đến tháng 7/2025 đã có hơn 3.000 giao dịch với tổng giá trị khoảng 2,4 tỷ đồng.
Với Campuchia, từ tháng 12/2023 đã cung ứng dịch vụ theo mô hình ngân hàng - chuyển mạch và đến tháng 7/2025 ghi nhận khoảng 920 giao dịch với tổng giá trị hơn 520 triệu đồng.
Hoàn thiện pháp lý, mở rộng kết nối cho thanh toán xuyên biên giới
Cũng theo bà Nguyễn Thị Thu, có 6 vấn đề trọng yếu trong thanh toán xuyên biên giới: chính sách pháp lý; chênh lệch múi giờ; đồng tiền quyết toán; ứng dụng công nghệ mới; khác biệt tiêu chuẩn kỹ thuật; và nguồn lực triển khai đa hệ thống.
Cùng với đó, nhiều ý kiến cho rằng, song hành với những kết quả đạt được vẫn còn không ít thách thức, từ việc hoàn thiện hành lang pháp lý cho chữ ký số và định danh điện tử, cải tiến quy trình số hóa trong vay vốn, mở rộng hệ sinh thái thanh toán xuyên biên giới, đến bảo đảm an toàn và bảo mật thông tin. Đây là những yêu cầu cấp thiết cần được hiện thực hóa trong thời gian tới.
 |
| Toàn cảnh Hội thảo “Thanh toán xuyên biên giới và vay vốn trực tuyến: Tiện ích số cho kinh doanh và tiêu dùng”. Ảnh: T.L. |
Định hướng thời gian tới, bà Nguyễn Thị Thu - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, hoàn thiện hành lang pháp lý, trong đó có việc sửa đổi Nghị định 52/2024/NĐ-CP và Thông tư 34/2024/TT-NHNN, nhằm tạo cơ sở pháp lý đồng bộ và phù hợp hơn với thực tiễn triển khai thanh toán xuyên biên giới.
"Một trong những trọng tâm là tiếp tục mở rộng kết nối thanh toán song phương bán lẻ. Bên cạnh những quốc gia đã triển khai, chúng tôi đang hướng tới triển khai thêm với Ấn Độ, Đài Loan (Trung Quốc), Malaysia, Indonesia... để phục vụ tốt hơn các nhu cầu thanh toán, chuyển tiền xuyên biên giới, từ du lịch, học tập, mua sắm đến chữa bệnh" - lãnh đạo Vụ Thanh toán nêu rõ.
Theo đó, hình thức thanh toán xuyên biên giới cũng đang triển khai kết nối với nhiều đối tác khác. Đơn cử, với Trung Quốc, tháng 10/2024, NAPAS và UPI đã ký Biên bản ghi nhớ về phối hợp triển khai dịch vụ thanh toán xuyên biên giới bằng mã QR. Hiện các đơn vị đang hoàn thiện các bước kỹ thuật, dự kiến thử nghiệm kỹ thuật chiều inbound (thanh toán từ khách quốc tế vào Việt Nam) vào tháng 9/2025 và chiều outbound (thanh toán từ người Việt Nam ra nước ngoài) vào tháng 12/2025.
Song song, nâng cấp hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử, bảo đảm đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật tiên tiến, phục vụ hiệu quả cho hoạt động thanh toán quốc tế. Cùng với đó, việc phát triển hạ tầng thanh toán cũng được đẩy mạnh, mở rộng mạng lưới chấp nhận thanh toán để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân và doanh nghiệp./.
| Mở cánh cửa vốn cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ Dưới một góc nhìn khác về việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tiếp cận tín dụng, chia sẻ tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Ngoan - Giám đốc Tài chính Công ty Cổ phần MISA (MISA) cho biết, công ty phát triển nền tảng MISA Lending. Với gần 400.000 khách hàng doanh nghiệp đang sử dụng giải pháp cloud, hệ thống này cung cấp nguồn “dữ liệu sống” được doanh nghiệp xác nhận chia sẻ giúp ngân hàng đánh giá rủi ro theo thời gian thực, qua đó, hạn chế nợ xấu và tạo điều kiện giải ngân nhanh chóng. Từ thực tiễn đó, để mở cánh cửa vốn cho doanh nghiệp, MISA đề xuất Ngân hàng Nhà nước cho phép tham gia thử nghiệm mô hình sandbox cho vay P2P (cho vay ngang hàng) dựa trên dữ liệu số, đồng thời mở quyền tiếp cận dữ liệu tín dụng quốc gia (CIC) để tăng tính linh hoạt trong bảo lãnh cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp cũng kỳ vọng các ngân hàng thương mại mạnh dạn hợp tác cùng nền tảng số nhằm giảm chi phí thẩm định, đánh giá khách hàng nhanh và chính xác, qua đó khai thác hiệu quả phân khúc này./. |
