Miền Trung “vượt khó” đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công

Nhộn nhịp trên công trường

Những ngày này, trên công trường dự án cầu Vân Ly và đường dẫn (Đà Nẵng), hàng chục công nhân đang tất bật thi công. Ông Đào Văn, Chỉ huy trưởng tại dự án cho hay, nhà thầu đang huy động nguồn nhân lực và thiết bị hoạt động 3 ca, 4 kíp, đẩy nhanh tiến độ thi công để đảm bảo kế hoạch đề ra.

Dự án cầu Vân Ly và đường dẫn có tổng vốn đầu tư 575 tỷ đồng, khởi công ngày 30/9/2023 và dự kiến hoàn thành vào tháng 4/2026. Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Quảng Nam làm chủ đầu tư.

Là một trong các đơn vị được giao vốn đầu tư công cao ở Đà Nẵng, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Quảng Nam đã có nhiều giải pháp nhằm đẩy mạnh thi công các dự án, góp phần đảm bảo công tác giải ngân vốn đầu tư công của thành phố.

Các tỉnh, thành phố tại miền Trung đang đẩy mạnh thi công các dự án trọng điểm. Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Quảng Nam cho biết, các dự án do Ban làm chủ đầu tư đang được đẩy mạnh thi công, song vẫn gặp không ít khó khăn, nhất là công tác giải phóng mặt bằng, thiếu vật liệu xây dựng như đất đắp, cát… Bên cạnh đó, giá vật liệu tăng cao trong thời gian qua khiến các nhà thầu thua lỗ, dẫn đến tình trạng thi công cầm chừng.

“Để giải quyết vấn đề giải phóng mặt bằng, Ban đã phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất và chính quyền địa phương vào cuộc, tiến hành vận động người dân. Đối với vật liệu xây dựng, đơn vị đã tìm các nguồn cung có giá phải chăng ở Quảng Ngãi hay mỏ gần khu vực thi công để đáp ứng nhu cầu của nhà thầu”, ông Thường chia sẻ. Đối với dự án cầu Vân Ly và đường dẫn, ông Thường cho biết, khi thực hiện thi công đã chỉ định mỏ đất để cung cấp vật liệu, nhờ đó tiến độ thi công dự án rất tốt.

Ngoài việc đảm bảo vật liệu thi công, đơn vị cũng yêu cầu các nhà thầu tăng cường nguồn nhân lực, thi công 3 ca, 4 kíp và thực hiện báo cáo hằng ngày. Nhờ đó, những vấn đề vướng mắc được tháo gỡ kịp thời, nếu vượt thẩm quyền sẽ báo cáo cấp trên để có hướng xử lý. “Đến hết năm nay, Ban sẽ giải ngân 100% vốn ngân sách địa phương và trên 80% vốn ngân sách trung ương”, ông Thường nói.

Tại Gia Lai, công trình đường giao thông tỉnh lộ 666 (vốn đầu tư gần 196 tỷ đồng) cũng đang rất nhộn nhịp. Tỉnh lộ 666 có điểm đầu nối quốc lộ 19 với đường Trường Sơn Đông, đi qua các xã Kon Chiêng, Kon Thụp, Đê Ar, Lơ Pang, Đăk Djrăng (thuộc huyện Mang Yang cũ) và xã Pờ Tó (thuộc huyện Ia Pa cũ).

Ông Phan Huy Bảo, Giám đốc dự án (thuộc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh) cho biết, địa bàn thi công công trình thường xuyên có mưa, do đó, đơn vị yêu cầu nhà thầu tranh thủ thời gian tạnh ráo để làm, đảm bảo tiến độ. Hiện công trình đã hoàn thành hơn 72% khối lượng, với giá trị thực hiện hơn 141 tỷ đồng, mục tiêu là hoàn thành toàn bộ công trình vào tháng 1/2026.

Được biết, kế hoạch vốn Hội đồng nhân dân tỉnh Gia Lai giao là 17.821,67 tỷ đồng. Lũy kế giải ngân từ đầu năm đến hết tháng 8 là 8.536,91 tỷ đồng, đạt 59,01% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao và đạt 46,76% so với kế hoạch Hội đồng nhân dân tỉnh giao.

Còn tại Quảng Trị, tính đến giữa tháng 9/2025, tổng giá trị giải ngân vốn đầu tư công đạt khoảng 4.161 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách trung ương mới giải ngân được 1.686 tỷ đồng, đạt 22,18%; vốn ngân sách địa phương giải ngân gần 2.475 tỷ đồng, đạt 56,68%.

Theo UBND tỉnh Quảng Trị, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công tại địa phương còn thấp do nhiều nguyên nhân. Quy mô vốn năm nay lớn hơn hẳn các năm trước, trong khi nguồn thu từ đất và xổ số kiến thiết chưa đạt dự kiến, ảnh hưởng đến khả năng cân đối vốn đối ứng. Một số dự án mới được phân bổ vốn lớn từ tháng 7, trong khi thủ tục đầu tư, đấu thầu cần nhiều thời gian. Công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, đặc biệt tại các dự án trọng điểm, vẫn là rào cản chưa được xử lý dứt điểm...

Ngoài ra, Sở Tài chính Quảng Trị cho biết, một số thủ tục hành chính thực hiện chưa thực sự nhanh chóng, có sự chồng chéo thủ tục pháp lý, quy định pháp lý chưa rõ. Năng lực của một số đơn vị tư vấn, xây lắp còn hạn chế, ảnh hưởng đến tiến độ thẩm định, phê duyệt và triển khai thực hiện các dự án.

Nhiều giải pháp vượt khó

Trao đổi với phóng viên Báo Tài chính - Đầu tư, ông Nguyễn Xuân Đạt, Giám đốc Sở Tài chính Quảng Trị cho biết, để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, cần rà soát, kiên quyết loại bỏ những dự án kém hiệu quả, dự án chưa thật sự cần thiết, ưu tiên vốn cho các dự án trọng điểm, cấp bách, tạo động lực cho phát triển nhanh và bền vững; thực hành tiết kiệm, chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư công.

Đồng thời, quán triệt, nâng cao tinh thần trách nhiệm của chủ đầu tư trong thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, xử lý, kiểm điểm trách nhiệm các chủ đầu tư không hoàn thành kế hoạch giải ngân theo đúng tiến độ. Ngoài ra, cần tháo gỡ khó khăn vướng mắc về cơ chế, chính sách, tiếp tục cải cách, rút ngắn thủ tục hành chính.

“Đối với các chủ đầu tư có tỷ lệ giải ngân thấp hơn so với mức bình quân chung của tỉnh liên tiếp trong 3 tháng, tham mưu các Tổ công tác thành lập đoàn kiểm tra để chấn chỉnh và có giải pháp chỉ đạo xử lý cụ thể”, ông Đạt nhấn mạnh.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Trần Phong khẳng định, ngay từ đầu năm, giải ngân vốn đầu tư công được tỉnh xác định là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Cụ thể, tỉnh yêu cầu nâng cao quyết tâm chính trị, xác định rõ trách nhiệm từng ngành, từng cấp và phát huy vai trò người đứng đầu trong theo dõi, xử lý vướng mắc thực địa. Những dự án chậm, không khả thi sẽ được rà soát, điều chuyển vốn sang công trình có tiến độ tốt, hồ sơ đầy đủ.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, UBND tỉnh Quảng Trị cũng đề xuất sớm ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật số 90/2025/QH15, cho phép tỉnh chủ động điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương, giúp triển khai hiệu quả các dự án trọng điểm.

Với dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, chi phí xây dựng các khu tái định cư và nghĩa trang khoảng 3.560 tỷ đồng, vượt khả năng cân đối ngân sách địa phương, nếu không được bố trí kịp thời sẽ ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án.

Trong khi đó, Quảng Ngãi là một trong những địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công cao trên mức trung bình của cả nước. Lãnh đạo Sở Tài chính Quảng Ngãi cho hay, để phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công cao nhất, cần chỉ đạo các đơn vị, địa phương tập trung nỗ lực thực hiện các công việc liên quan đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để có mặt bằng thi công.

Theo đó, các sở, ban, ngành có liên quan tăng cường công tác hỗ trợ các chủ đầu tư và các địa phương trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; kịp thời giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Đồng thời, rà soát khả năng thực hiện dự án của các chủ đầu tư, kịp thời đề xuất điều chuyển kế hoạch vốn giữa các dự án chậm giải ngân sang các dự án có tiến độ giải ngân tốt, còn thiếu vốn.