Ngân hàng số biến "mỏ kim cương" thô thành dữ liệu đầy giá trị Phía sau thanh toán, fintech còn nhiều dư địa phát triển bứt phá Cuộc thử thách “cân não” trong lĩnh vực dịch vụ ngân hàng mở

Trong khuôn khổ Dự án hỗ trợ kỹ thuật “Thúc đẩy tài chính toàn diện và tài trợ khí hậu” do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tài trợ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức "Sự kiện Kết nối Fintech 2025" với chủ đề “Chia sẻ dữ liệu hướng tới tài chính toàn diện và đổi mới”. Sự kiện diễn ra TP. Hồ Chí Minh ngày 27/11 và tại Hà Nội ngày 17/11 vừa qua.

Phát biểu tại sự kiện, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, trong những năm qua, Ngân hàng Nhà nước sớm nhận thức được những lợi ích to lớn từ việc thúc đẩy kết nối, liên thông dữ liệu để phát triển hệ sinh thái số, nâng cao chất lượng dịch vụ cho người dân và doanh nghiệp.

Open API tạo cú hích cho ngân hàng mở, phát triển hệ sinh thái fintech
Sự kiện Kết nối Fintech 2025 với chủ đề “Chia sẻ dữ liệu hướng tới tài chính toàn diện và đổi mới”. Ảnh tư liệu.

Từ năm 2021, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Ngày 03/11/2025 vừa qua, Thống đốc tiếp tục ban hành Chiến lược chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2030 tại Quyết định 3579/QĐ-NHNN và Chiến lược dữ liệu ngành Ngân hàng đến năm 2030 tại Quyết định 3580/QĐ-NHNN, khẳng định rõ tầm nhìn dài hạn, nhất quán của ngành Ngân hàng đối với chuyển đổi số và dữ liệu.

Theo Vụ trưởng Vụ Thanh toán, những năm qua, Ngân hàng Nhà nước tham mưu và ban hành nhiều văn bản pháp lý quan trọng đặt nền móng vững chắc cho việc cung ứng dịch vụ ngân hàng trên môi trường số, thúc đẩy kết nối, liên thông và hình thành hệ sinh thái số của ngành Ngân hàng. Trong đó, Thông tư 64/2024/TT-NHNN về triển khai giao diện lập trình ứng dụng mở trong ngành Ngân hàng (Thông tư Open API) tạo khuôn khổ pháp lý cho việc thiết lập các kết nối, liên thông giữa ngành Ngân hàng và các ngành, lĩnh vực khác thuận tiện, an toàn, bảo vệ tốt quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Với quan điểm “Người dân, doanh nghiệp là trung tâm” và “Dữ liệu là nền tảng cốt lõi, tài sản quan trọng và nguồn lực chiến lược, quyết định hiệu quả chuyển đổi số, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo giá trị mới cho ngành Ngân hàng và nền kinh tế”, Chiến lược chuyển đổi số ngành Ngân hàng đặt ra nhiều nhiệm vụ.

Trọng tâm là đẩy mạnh nghiên cứu, tích hợp, kết nối mở rộng với các ngành, lĩnh vực khác để thiết lập hệ sinh thái số và cung ứng đa dạng các sản phẩm, dịch vụ hướng đến các mô hình kinh doanh mới.

Đây là định hướng quan trọng tạo nền tảng cho chia sẻ dữ liệu có trách nhiệm, vì lợi ích của người dùng và sự phát triển bền vững của hệ sinh thái tài chính số.

Theo đánh giá của ông Andri Meier - Phó Trưởng Cơ quan Hợp tác phát triển - Đại sứ quán Thụy Sỹ tại Việt Nam, Việt Nam đạt được tiến bộ đáng kể trong việc chuyển từ nền kinh tế dựa vào tiền mặt sang áp dụng các hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt, thúc đẩy tài chính toàn diện. Những thành công này hiện mở đường cho quá trình số hóa sâu hơn, được hỗ trợ bởi các công nghệ như Open API.

Open API tạo cú hích cho ngân hàng mở, phát triển hệ sinh thái fintech
Các đại biểu tham dự sự kiện. Ảnh tư liệu.

Cũng theo ông Andri Meier, API mở mang lại tiềm năng to lớn để phát triển sâu hơn thị trường tài chính bằng cách cho phép tương tác liền mạch giữa các ngân hàng, nhà cung cấp dịch vụ tài chính phi ngân hàng và nền tảng của bên thứ ba.

Bà Maria Joao Pateguana - Trưởng Bộ phận phát triển khu vực tư nhân ADB cũng đánh giá, Việt Nam đang chứng kiến ​​sự chuyển đổi số phi thường được thúc đẩy bởi các công nghệ đột phá như: điện toán đám mây, phân tích dữ liệu lớn, API mở, chuỗi khối và trí tuệ nhân tạo.

"Mới đây, Thông tư số 64/2024/TT-NHNN được ban hành quy định chi tiết việc triển khai Open API trong lĩnh vực ngân hàng. Thông tư này thể hiện một bước tiến đáng kể trong việc thúc đẩy hệ sinh thái ngân hàng mở ở Việt Nam, thúc đẩy đổi mới; đồng thời, đảm bảo môi trường an toàn và chuẩn hóa để chia sẻ dữ liệu tài chính” - bà Maria nhận định./.

Open API tạo bước chuyển từ “cát cứ” sang “chia sẻ” dữ liệu

Làm rõ điểm nổi bật về chính sách Open API, ông Đinh Tiến Dũng - đại diện Cục Công nghệ thông tin (Ngân hàng Nhà nước), Open API là các API được ngân hàng cung cấp cho "bên thứ ba", có thể là một fintech hoặc một ngân hàng khác để cung ứng dịch vụ cho khách hàng. Vai trò của ngân hàng có sự dịch chuyển từ “cát cứ” chuyển sang “chia sẻ" dữ liệu để phát triển sản phẩm, dịch vụ, thúc đẩy mở rộng hệ sinh thái. Đồng thời, tạo điều kiện cho các bên thứ ba phát triển dịch vụ đa dạng, linh hoạt, sáng tạo dựa trên dữ liệu khách hàng được chia sẻ bởi ngân hàng, với sự đồng ý của khách hàng./.