Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), giai đoạn 2020 - 2025, dù chịu tác động nặng nề của đại dịch Covid-19 và biến động thị trường quốc tế, xuất khẩu nông sản của Việt Nam vẫn duy trì tăng trưởng ổn định nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cùng lãnh đạo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (TT&BVTV) trong việc mở cửa thị trường, đàm phán kiểm dịch và chuẩn hóa quy trình sản xuất.

Cùng với đó, Cục TT&BVTV tích cực tham mưu, phối hợp đàm phán mở cửa thị trường xuất khẩu cho các loại nông sản có tiềm năng. Công tác giám sát, quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói được thực hiện nghiêm ngặt, đảm bảo truy suất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng theo quy định của nước nhập khẩu, nâng cao giá trị xuất khẩu và khẳng định hình ảnh nông nghiệp Việt Nam chuyên nghiệp, trách nhiệm, hội nhập sâu rộng với thị trường quốc tế.

Công tác quản lý vật tư nông nghiệp, đặc biệt là phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, được triển khai toàn diện, góp phần quan trọng đảm bảo chất lượng đầu vào cho sản xuất, bảo vệ sức khỏe con người và môi trường. Cục TT&BVTV tăng cường quản lý ở tất cả các khâu từ khảo nghiệm, đăng ký, cấp phép nhập khẩu, sản xuất, buôn bán đến sử dụng vật tư nông nghiệp, đồng thời đẩy mạnh phát triển phân bón hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật sinh học, phù hợp với tái cơ cấu ngành và cam kết giảm phát thải của Việt Nam.

Công tác quản lý giống cây trồng tiếp tục được chú trọng. Đến ngày 30/9/2025, đã có 1.060 giống cây trồng được công nhận chính thức, gồm 700 giống cây lương thực, thực phẩm và 360 giống cây công nghiệp, cây ăn quả; 13.000 giống khác (rau, hoa, dược liệu, thức ăn chăn nuôi, nấm...) được tự công bố lưu hành.

Công tác bảo hộ quyền giống cây trồng đạt kết quả tích cực với hơn 2.650 đơn đăng ký và khoảng 1.380 bằng bảo hộ được cấp, tạo động lực đổi mới sáng tạo, nâng cao giá trị thương mại và xây dựng thị trường giống minh bạch, hiệu quả .

Phát triển trồng trọt và bảo vệ thực vật bền vững, hiệu quả, xanh và hội nhập
Phát triển trồng trọt và bảo vệ thực vật bền vững, hiệu quả, xanh và hội nhập. Ảnh: Đức Thanh

Hệ thống phòng trừ dịch hại thực vật quốc gia được củng cố, với việc kiểm dịch nghiêm ngặt hàng xuất khẩu, bảo đảm tuân thủ yêu cầu quốc tế và giữ uy tín nông sản Việt Nam tại các thị trường cao cấp như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... Song song với đó, công tác kiểm dịch hàng nhập khẩu cũng được tăng cường, ngăn chặn hiệu quả sinh vật gây hại xâm nhập, giảm rủi ro dịch hại, bảo vệ sản xuất nông nghiệp nội địa và mở rộng thị trường xuất khẩu cho nông sản Việt Nam...

Giai đoạn 2020 - 2025, Cục TT&BVTV đã chủ động tham mưu xây dựng, trình Bộ hoặc cấp có thẩm quyền ban hành 6 nghị định, 11 thông tư và nhiều văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực TT&BVTV, như đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật, Luật Trồng trọt, Luật Sở hữu trí tuệ (nội dung về bảo hộ giống cây trông) nhằm thực hiện các nghị quyết của Trung ương, kết luận của Bộ Chính trị về sắp xếp tổ chức bộ máy, chính quyền địa phương 2 cấp và phân quyền, phân cấp; kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật về tháo gỡ các "điểm nghẽn" pháp lý và Nghị quyết của Chính phủ về Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh...

Cùng với đó, Cục đang triển khai Chiến lược Phát triển trồng trọt đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và 14 đề án quan trọng đã được Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt, tập trung vào các vấn đề cốt lõi. Trong đó có Đề án Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030; Đề án Phát triển sản xuất và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050; Đề án Nâng cao sức khỏe đất và quản lý dinh dưỡng cây trồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050... Việc triển khai đồng bộ các chiến lược và đề án quan trọng đã, đang và sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong phát triển ngành trồng trọt theo hướng hiện đại, hiệu quả và bên vững

Bước sang giai đoạn 2025 - 2030, ngành TT&BVTV đặt mục tiêu xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, sản xuất hàng hóa quy mô lớn, năng suất, chất lượng cao, hiệu quả và bền vững; duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu nông sản, vươn lên nhóm dẫn đầu Đông Nam Á và top 15 thế giới. Đồng thời, ngành chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng tránh thiên tai, giảm phát thải khí nhà kính và phát triển nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn, đa giá trị, phát thải thấp, gắn với cam kết quốc tế. Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được tăng cường thông qua nghiên cứu, chuyển giao kỹ thuật, quản lý hiệu quả vật tư nông nghiệp và phòng chống sinh vật gây hại.