Phù hợp với thông lệ quốc tế
Sau khi tiếp thu ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ Tài chính chỉnh lý lại khoản 5 Điều 12 quy định về khai thuế, tính thuế như sau: Người nộp thuế phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp cho cơ quan thuế có sai, sót thì được khai bổ sung hồ sơ khai thuế trong thời hạn 5 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót...”.
Người nộp thuế phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp cho cơ quan thuế có sai, sót thì được khai bổ sung hồ sơ khai thuế trong thời hạn 5 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế. Ảnh: Văn Học |
Thuyết minh cho đề xuất này, Bộ Tài chính cho rằng, việc sửa đổi quy định về kê khai bổ sung hồ sơ khai thuế theo hướng giảm thời gian kê khai bổ sung từ 10 năm xuống 5 năm nhằm thống nhất với thời hiệu xử lý vi phạm hành chính về thuế (5 năm kể từ ngày xảy ra hành vi vi phạm); phù hợp với thông lệ quốc tế (Singapore, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc cho phép kê khai bổ sung từ 3 đến 5 năm); nâng cao trách nhiệm kê khai trung thực, đầy đủ, chính xác của người nộp thuế; giảm tải số lượng hồ sơ khai thuế cơ quan thuế phải lưu trữ, tạo điều kiện cho chuyển đổi số và xử lý hồ sơ thuế điện tử một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Theo số liệu khảo sát trên ứng dụng công nghệ thông tin của ngành Thuế (số liệu lấy ngày 12/9/2025), số lượng hồ sơ khai thuế bổ sung cho các kỳ tính thuế từ năm 2014 - 2023 (10 năm) đã nộp trong năm 2024 là gần 2 triệu hồ sơ; trong đó, số lượng hồ sơ khai thuế bổ sung cho các kỳ tính thuế từ năm 2014 - 2018 (từ 5 - 10 năm) là khoảng 60.000 hồ sơ, chiếm 3,1% tổng số hồ sơ khai thuế bổ sung đã nộp trong năm 2024. Theo đó, việc khai bổ sung hồ sơ khai thuế của người nộp thuế chủ yếu phát sinh cho các kỳ tính thuế thuộc giai đoạn 5 năm trở về trước kể từ ngày phát hiện sai sót.
Nâng cao trách nhiệm của người nộp thuế
Đối với quy định về khai bổ sung hồ sơ khai thuế, Bộ Tài chính cho biết, tại dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) kèm theo Tờ trình số 834/TTr-CP, Chính phủ đề xuất giao thẩm quyền cho Chính phủ quy định các trường hợp được khai bổ sung sau khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra.
Đề xuất này để tháo gỡ các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn do quy định của Luật Quản lý thuế hiện hành không cho phép khai bổ sung. Bởi theo phản ánh của cơ quan thuế địa phương, trong thực tế công tác quản lý thuế đã phát sinh nhiều trường hợp cần phải kê khai bổ sung sau khi đã có kết luận, quyết định xử lý sau thanh tra, kiểm tra. Nhưng do quy định của Luật Quản lý thuế hiện hành không cho kê khai bổ sung, dẫn đến hồ sơ thuế của doanh nghiệp bị treo lại.
Theo đó, cơ quan thuế địa phương có ý kiến việc không cho khai bổ sung hồ sơ thuế là vi phạm đến quyền của người nộp thuế, nhất là đối với các trường hợp người nộp thuế phải khai điều chỉnh hồ sơ do nguyên nhân khách quan như thay đổi chính sách, thay đổi loại hình doanh nghiệp, hàng hóa xuất khẩu bị trả lại...
 |
| Trong thực tế công tác quản lý thuế đã phát sinh nhiều trường hợp cần phải kê khai bổ sung sau khi đã có kết luận, quyết định xử lý sau thanh tra, kiểm tra. Ảnh: TL |
Từ thực tế vướng mắc phát sinh nêu trên và trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo đã chỉnh lý lại dự thảo Luật đối với quy định về khai bổ sung hồ sơ thuế, không giao cho Chính phủ quy định mà quy định cụ thể tại dự thảo Luật như sau:
Người nộp thuế phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp cho cơ quan thuế có sai, sót thì được khai bổ sung hồ sơ khai thuế trong thời hạn 5 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót đối với các trường hợp sau:
Trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định thanh tra, kiểm tra; Hồ sơ không thuộc phạm vi, thời kỳ thanh tra, kiểm tra thuế nêu tại quyết định thanh tra, kiểm tra thuế; Hồ sơ không thuộc phạm vi, thời kỳ điều tra theo văn bản đề nghị của cơ quan điều tra yêu cầu người nộp thuế không được khai bổ sung hồ sơ khai thuế.
Người nộp thuế phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp còn sai sót liên quan đến thời kỳ, phạm vi đã thanh tra, kiểm tra dẫn đến phát sinh tăng số thuế phải nộp, giảm số thuế đã được hoàn, giảm số thuế được khấu trừ, giảm số thuế đã nộp thừa thì người nộp thuế được khai bổ sung, điều chỉnh và bị xử lý theo quy định như đối với trường hợp cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra phát hiện.
Các trường hợp thực hiện theo kết luận, quy định của cơ quan có thẩm quyền liên quan đến nội dung xác định nghĩa vụ thuế của người nộp thuế.
Chính phủ quy định trách nhiệm thông báo của cơ quan điều tra cho cơ quan thuế khi kết thúc yêu cầu liên quan đến vụ án và các trường hợp khai bổ sung tại điểm đ khoản này.
So với dự thảo Luật đã trình kèm theo Tờ trình 834/TTr-CP, cơ quan soạn thảo đề xuất bổ sung nội dung quy định tại điểm d theo hướng chỉ cho phép khai bổ sung đối với trường hợp phát sinh tăng số thuế phải nộp, giảm số thuế đã được hoàn, giảm số thuế được khấu trừ, giảm số thuế đã nộp thừa và đồng thời người nộp thuế vẫn bị xử lý theo quy định như đối với trường hợp cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra phát hiện. Quy định này vừa nhằm đảm bảo thu đúng, đủ tiền thuế vào ngân sách nhà nước và ngăn chặn không xảy ra các tiêu cực trong quá trình thanh tra, kiểm tra.
Đối với nội dung bổ sung tại điểm đ là để đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước của các cơ quan chuyên ngành có thẩm quyền (Tòa án, cơ quan Thanh tra, Kiểm toán Nhà nước…), đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế khi đã thực hiện nộp thuế đủ vào ngân sách nhà nước thì cũng phải được khai bổ sung hồ sơ thuế đối với phần thuế đã nộp vào ngân sách nhà nước./.
