Trước “giờ G” xóa bỏ thuế khoán - hộ kinh doanh cần làm gì để thích ứng?

Hơn 18.300 hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai

Thực hiện chiến dịch “60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh”, ngành Thuế đã triển khai đồng bộ các giải pháp tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ. Về cơ bản, 100% hộ, cá nhân kinh doanh đã được tiếp cận thông tin, hưởng ứng, đồng thuận và chuẩn bị sẵn sàng cho công tác chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai kể từ ngày 1/1/2026.

Các hộ kinh doanh cần rà soát doanh thu năm 2025 và ước tính doanh thu năm 2026 để xác định thuộc nhóm nào. Ảnh: Đức Thanh

Cục Thuế cho biết, tính đến nay, đã có hơn 18.300 hộ kinh doanh nộp thuế khoán tự nguyện chuyển đổi sang phương pháp kê khai trước thời điểm 1/1/2026, hơn 3.200 hộ kinh doanh chuyển lên mô hình doanh nghiệp.

Những ngày cuối cùng của chiến dịch “60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh”, cơ quan thuế các cấp vẫn đang tập trung nguồn lực phối hợp cùng các nhà cung cấp giải pháp “đi từng ngõ, gõ từng hộ”; đến các khu chợ, trung tâm thương mại để tuyên truyền, vận động và hỗ trợ hộ kinh doanh sử dụng ứng dụng eTax Mobile, phần mềm bán hàng, xuất hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền…

Ông Đoàn Minh Dũng - Trưởng Thuế TP. Hồ Chí Minh cho biết, Thuế TP. Hồ Chí Minh và các Thuế cơ sở đã thực hiện 2.977 lượt hoạt động truyền thông, tuyên truyền chính sách thuế đến hộ kinh doanh trên địa bàn; phát hành 279.128 ấn phẩm; tổ chức 946 lượt hội nghị, tập huấn, đối thoại với 197.277 lượt hộ kinh doanh tham gia; tuyên truyền, hỗ trợ giải đáp vướng mắc cho 101.166 lượt hộ kinh doanh; tổ chức 1.819 điểm hỗ trợ lưu động với 42.679 lượt hộ kinh doanh tham gia.

7 nhóm nhiệm vụ hộ kinh doanh cần lưu ý

Trước “giờ G” xóa bỏ thuế khoán, các hộ kinh doanh cần phải làm gì để kịp thích ứng với chính sách mới?

Đại diện Cục Thuế cho biết, thứ nhất, các hộ kinh doanh cần rà soát doanh thu năm 2025 và ước tính doanh thu năm 2026 để xác định thuộc nhóm nào. Đây là căn cứ quan trọng để chọn phương pháp tính thuế phù hợp.

Cơ quan quản lý dự kiến chia hộ kinh doanh thành 4 nhóm theo doanh thu hằng năm. Nhóm 1 là hộ có doanh thu hàng năm dưới 500 triệu đồng/năm - ngưỡng chịu thuế mới áp dụng từ năm 2026. Những hộ này không phải chịu thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, nhưng cần kê khai doanh thu mỗi năm một lần.

Nhóm 2 là hộ có doanh thu từ 500 triệu đồng đến dưới 3 tỷ đồng/năm, việc kê khai chia làm 2 kịch bản. Kịch bản 1, doanh thu đến cuối năm vượt ngưỡng này, họ sẽ khai số thực tế và nộp khoản phát sinh vào ngày 31/1/2027. Kịch bản 2, doanh thu vượt 500 triệu đồng ngay trong nửa đầu năm, thời điểm kê khai rơi vào ngày 30/6 hoặc 30/7/2026, tương tự cách xử lý với hộ mới bắt đầu kinh doanh.

Nhóm này vẫn được phép chọn cách tính thuế tỷ lệ trên doanh thu. Họ được giảm trừ 500 triệu đồng (ngưỡng doanh thu chịu thuế) trước khi tính thuế.

Nhóm 3 có mức doanh thu mỗi năm từ 3 tỷ đồng đến dưới 50 tỷ đồng/năm và nhóm 4 là trên 50 tỷ đồng/năm. Nhóm này chỉ được chọn cách tính thuế thu nhập cá nhân trên lãi (doanh thu - chi phí). Họ cần chuẩn bị chứng từ liên quan đến hàng hóa mua vào, các khoản chi cho sản xuất, kinh doanh như thuê mặt bằng, nhân công...

Với các hộ bắt đầu kinh doanh từ năm n2026, thời điểm kê khai được áp dụng linh hoạt. Nếu hoạt động từ đầu năm, hộ kê khai vào tháng 7/2026; nếu bắt đầu vào nửa cuối năm, thời hạn lùi sang tháng 1/2027.

Thứ hai, kiểm kê hàng tồn kho. Các hộ kinh doanh có doanh thu vượt ngưỡng chịu thuế cần kiểm kê hàng tồn kho tại thời điểm chuyển đổi, nhằm bảo đảm số liệu đầy đủ, minh bạch khi thực hiện kê khai theo cơ chế mới.

Với hộ kinh doanh có doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên, áp dụng phương pháp tính thuế doanh thu trừ chi phí, hàng tồn kho trở thành yếu tố quan trọng trong việc xác định chi phí.

Nhóm có doanh thu thấp hơn mức này và tính thuế trên doanh thu, hàng tồn kho không phải là yếu tố xác định số thuế phải nộp. Tuy nhiên, hộ kinh doanh vẫn cần kiểm kê để chứng minh tính hợp pháp của hàng hóa bán ra.

Thứ ba, đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử. Những hộ kinh doanh có doanh thu dự kiến từ 1 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử. Các chuyên gia khuyến nghị, hộ kinh doanh (kể cả đang áp dụng thuế khoán) nên đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử sớm để làm quen, khi chính thức áp dụng có thể chủ động và vận hành trơn tru.

Thứ tư, chuẩn bị sổ sách kế toán. Các hộ kinh doanh có doanh thu dự kiến thuộc diện phải nộp thuế (doanh thu từ 500 triệu đồng/năm trở lên) cần chuẩn bị sổ sách kế toán phù hợp với phương pháp tính thuế dự kiến áp dụng.

Thứ năm, thay đổi thông tin đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế. Nếu có thay đổi về phương pháp tính thuế so với hiện tại, hộ kinh doanh cần thực hiện điều chỉnh thông tin đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế thông qua cơ chế một cửa liên thông hoặc trực tiếp tại cơ quan thuế.

Thứ sáu, đăng ký tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh. Tại dự thảo Nghị định quy định về khai, tính, khấu trừ và nộp thuế, sử dụng hóa đơn điện tử đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, Bộ Tài chính đề xuất hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm thông báo cho cơ quan thuế tất cả các số tài khoản liên quan đến sản xuất, kinh doanh.

Vì thế, hộ kinh doanh cần mở hoặc chỉ định tài khoản ngân hàng riêng phục vụ hoạt động kinh doanh và khai báo với cơ quan thuế từ đầu năm 2026. Tài khoản này có thể đứng tên chủ hộ hoặc các thành viên (có tên trên giấy phép). Việc này cần hoàn tất ngay trong tháng 12 để tránh những rủi ro có thể phát sinh.

Thứ bảy, kê khai thuế theo đúng mẫu tờ khai. Các hộ kinh doanh cần thực hiện kê khai thuế theo đúng mẫu tờ khai, phù hợp với phương pháp tính thuế và lĩnh vực hoạt động, có thể sử dụng ứng dụng eTax Mobile để thực hiện thuận tiện, đúng quy định./.