Mở rộng đối tượng hỗ trợ lãi suất 2% cho dự án xanh, danh sách cập nhật 6 tháng/lần

Ngân hàng Nhà nước vừa thông tin về bản tổng hợp tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý đối với dự thảo nghị định quy định về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại để thực hiện dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

Tiếp thu góp ý, mở rộng đối tượng vay ưu đãi

Tính đến ngày 3/11, Ngân hàng Nhà nước đã nhận được ý kiến của 56 cơ quan gồm: 08 Bộ (Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ, Bộ Tư pháp, Bộ Khoa học công nghệ); 20/34 uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố; Hiệp hội ngân hàng và 27 ngân hàng thương mại.

Trong đó, có 39 cơ quan tham gia ý kiến hoàn toàn nhất trí với dự thảo Nghị định, 17 cơ quan có ý kiến tham gia góp ý dự thảo Nghị định đã được Ngân hàng Nhà nước tiếp thu, giải trình ý kiến tham gia.

Mở rộng đối tượng hỗ trợ lãi suất 2% cho dự án xanh, danh sách cập nhật 6 tháng/lần. Ảnh minh hoạ.

Về đối tượng khách hàng được vay vốn, tại dự thảo lấy ý kiến trước đây, Ngân hàng Nhà nước dự kiến đối tượng chỉ bao gồm: hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, không bao gồm doanh nghiệp nhà nước theo quy định tại Luật Doanh nghiệp và tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

Góp ý về quy định này, các đơn vị như: Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao, cùng các ngân hàng như: HSBC, MSB đề nghị Ngân hàng Nhà nước bổ sung, giải trình căn cứ, lý do loại trừ các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài; đồng thời, đề nghị mở rộng đối tượng áp dụng bao gồm các tổ chức này, tránh nguy cơ vi phạm nguyên tắc đối xử quốc gia và phân biệt đối xử trong WTO và các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, các hiệp định đầu tư song phương mà Việt Nam là thành viên.

Tiếp thu ý kiến của các đơn vị, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh điểm a khoản 1 Điều 2 thành “Doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân theo Nghị định này là doanh nghiệp được thành lập hoặc đăng ký thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp và có trụ sở chính tại Việt Nam, không bao gồm doanh nghiệp nhà nước theo quy định tại Luật Doanh nghiệp".

Tranh luận quanh điều kiện hỗ trợ lãi suất dự án xanh

Đáng chú ý, Điều 3 dự thảo Nghị định quy định rõ điều kiện được hỗ trợ lãi suất. Theo đó, khách hàng được hỗ trợ lãi suất khi có đề nghị, đáp ứng điều kiện vay vốn theo quy định. Trong đó, các khoản vay thực hiện dự án được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền xác nhận đáp ứng các tiêu chí và thuộc Danh sách các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG) được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Góp ý về dự thảo, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị bỏ điều kiện: “...thuộc Danh sách các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG) được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường”, để hạn chế chậm trễ cho doanh nghiệp trong việc nhận hỗ trợ vì phải chờ Bộ cập nhật danh sách 06 tháng/lần như dự thảo Nghị định. Thay vào đó, chỉ nên quy định văn bản xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền là căn cứ chính và duy nhất để xác định.

Cũng theo đại diện BIDV, do Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về xác nhận dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn ESG giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chưa được ban hành, đề nghị cơ quan soạn thảo bám sát Danh mục phân loại xanh theo Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg để đảm bảo tính khả thi.

Các đơn vị cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước rà soát quy trình, thủ tục đảm bảo đơn giản, thuận tiện cho doanh nghiệp. Đồng thời, quy định rõ điều kiện xác định của địa phương nào có thẩm quyền xem xét, hỗ trợ lãi suất là nơi dự án được triển khai hay nơi đặt trụ sở chính/chi nhánh của doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh...

Việc quy định giao uỷ ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện hỗ trợ lãi suất cần được cân nhắc kỹ lưỡng về tính khả thi do hoạt động tín dụng là lĩnh vực đặc thù, yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ cao, trong khi uỷ ban nhân dân cấp tỉnh không phải là cơ quan chuyên môn về ngân hàng.

Giải trình về vấn đề này, Ngân hàng Nhà nước cho biết, quy định đồng thời 2 điều kiện được hưởng hỗ trợ lãi suất này để tránh hỗ trợ sai đối tượng, thất thoát ngân sách nhà nước.

Do việc cho vay hỗ trợ lãi suất phải đảm bảo đúng đối tượng thụ hưởng, khoản vay thực hiện dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng ESG theo quy định, theo đó, cần có quy định về dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng ESG. Đồng thời, cần có văn bản xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền dự án đó đáp ứng tiêu chí xanh, tuần hoàn và áp dụng ESG theo quy định.

Cùng với đó, quy định dự án được hỗ trợ lãi suất thuộc danh sách được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường tại 2 thời điểm thực hiện hỗ trợ lãi suất (30/6 và 31/12) này để đảm bảo ngân hàng thương mại xác định đúng khoản vay đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất làm cơ sở tính lãi suất được hỗ trợ của khách hàng gửi uỷ ban nhân dân tỉnh. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh có căn cứ để xem xét hỗ trợ lãi suất đúng đối tượng thụ hưởng, tránh trường hợp khách hàng có xác nhận là xanh, nhưng sau đó không tiếp tục duy trì được tại 2 thời điểm thực hiện hỗ trợ lãi suất trên.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ thời điểm dừng hỗ trợ lãi suất là ngay khi dự án bị đưa ra khỏi danh sách trên Cổng thông tin, hay từ khi uỷ ban nhân dân cấp tỉnh nhận được văn bản thông báo của cơ quan có thẩm quyền quy định tại Điều 7 dự thảo Nghị định để tránh mâu thuẫn trong áp dụng pháp luật.

Tiếp thu ý kiến trên, Ngân hàng Nhà nước cho biết, thời điểm dừng hỗ trợ lãi suất tại thời điểm hỗ trợ lãi suất định kỳ dự án của khách hàng không còn thuộc danh sách này.

Ví dụ, tại thời điểm 30/6 khách hàng không còn thuộc danh sách thì ngân hàng thương mại không tính số lãi và không có văn bản gửi uỷ ban nhân dân tỉnh số lãi cần hỗ trợ cho khách hàng, uỷ ban nhân dân tỉnh sẽ không thực hiện hỗ trợ lãi suất cho kỳ từ ngày 1/1 đến ngày 30/6 đó./.