Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Thu hẹp tối đa thủ tục đầu tư, cắt giảm mạnh điều kiện kinh doanh

Chiều 11/11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.

Thu hẹp tối đa danh mục dự án phải chấp thuận chủ trương đầu tư

Phát biểu tại tổ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trân trọng cảm ơn các đại biểu Quốc hội đã đóng góp nhiều ý kiến xác đáng cho dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi). Thay mặt Bộ Tài chính, Bộ trưởng đã báo cáo và giải trình thêm một số nội dung được các đại biểu quan tâm.

Trước hết, về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, Bộ Tài chính đã tiếp thu đầy đủ ý kiến của cơ quan thẩm tra và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng thời thu hẹp tối đa và làm rõ các loại dự án phải thực hiện thủ tục này. Nhóm dự án phải chấp thuận chủ trương đầu tư bao gồm dự án phát triển hạ tầng trong các lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản báo chí; các dự án sử dụng đất đai, khu vực biển; dự án có ảnh hưởng lớn đến môi trường hoặc liên quan đến khu vực nhạy cảm về quốc phòng, an ninh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tại tổ. Ảnh: Trần Nam

Cùng với đó, nội dung chấp thuận chủ trương đầu tư cũng đang được rà soát theo hướng tinh giản, ngắn gọn, chỉ giữ lại những nội dung thiết yếu, cơ bản. Đó là các nội dung bao gồm quy mô, mục tiêu, địa điểm, tiến độ và thời hạn thực hiện dự án. Theo Bộ trưởng, đây đều là những yếu tố cần phải có khi thu hút nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài gắn với chính sách ưu đãi, ngành nghề ưu đãi.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội tại các tổ thảo luận, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát cả về số lượng ngành nghề, lĩnh vực và nội dung của thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, nhằm bảo đảm chỉ giữ lại những trường hợp thực sự cần thiết. “Quan điểm của tôi là phải giảm tối đa danh mục phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Những gì thật cần thiết mới quyết định, còn lại là mở tối đa”, Bộ trưởng nêu rõ.

Đề xuất tiếp tục cắt giảm mạnh danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Nội dung thứ hai được Bộ trưởng làm rõ là ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện. Theo Bộ trưởng, cơ quan chủ trì soạn thảo đã rà soát, hoàn thiện quy định về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; xây dựng nguyên tắc xác định điều kiện đầu tư kinh doanh để làm cơ sở sàng lọc những ngành nghề cần tiền kiểm, chuyển sang cơ chế hậu kiểm và cắt giảm các ngành nghề không cần thiết.

Một vấn đề khác nhiều đại biểu quan tâm là về ưu đãi đầu tư và địa bàn ưu đãi đầu tư. Theo Bộ trưởng, dự thảo Luật quy định theo hướng luật khung. Luật chỉ quy định nguyên tắc các dự án được ưu đãi, còn danh mục cụ thể sẽ quy định tại Nghị định. Khi xây dựng Nghị định, Bộ Tài chính sẽ lấy ý kiến kỹ với các bộ, ngành, địa phương. Do vậy, dù Luật không liệt kê chi tiết, các nội dung cần thiết sẽ được bổ sung đầy đủ trong văn bản dưới luật.

Bộ trưởng cũng cho biết sẽ tiếp thu ý kiến đại biểu về việc xem xét ưu đãi với các địa bàn kinh tế khó khăn, khu vực chịu thiên tai, ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, hay những khu vực bất lợi về hạ tầng giao thông, để cân nhắc khi xây dựng Nghị định.

Đại biểu Nguyễn Thanh Phương phát biểu tại tổ. Ảnh: Trần Nam

Ngoài ra, với các nội dung khác, Bộ trưởng khẳng định Bộ Tài chính sẽ tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu và phối hợp với các cơ quan của Quốc hội để tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện hồ sơ bảo đảm chất lượng trình Quốc hội tại kỳ họp này.

Quy định cụ thể để tránh tình trạng lợi dụng gây rối

Bên cạnh Luật Đầu tư, Bộ trưởng cũng tham gia ý kiến ngắn gọn về hai dự luật khác. Đối với Luật Tiếp công dân, Bộ trưởng đánh giá dự thảo lần này có sự hoàn thiện lớn và gắn với thực tiễn. Tuy nhiên, Bộ trưởng băn khoăn về Điều 7 liên quan trách nhiệm của công dân và cho rằng, quy định hiện còn mang tính nguyên tắc, chưa cụ thể. Thực tế , Bộ trưởng cho rằng vẫn còn tình trạng một số đối tượng lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để gây rối, vu khống. Do đó, cần nghiên cứu bổ sung quy định cụ thể hơn, chẳng hạn với vụ việc đã giải quyết đúng pháp luật nhưng công dân cố tình khiếu nại lặp lại, cần cho phép lập biên bản và từ chối tiếp nhận.

Chia sẻ kinh nghiệm từ thực tiễn khi công tác tại địa phương, Bộ trưởng cho biết có nhiều trường hợp khiếu nại kéo dài qua nhiều năm dù đã được giải quyết đầy đủ, việc này gây áp lực lớn cho lãnh đạo tỉnh trong tiếp dân.

Tại Điều 9, Bộ trưởng lưu ý Luật Khiếu nại hiện hành quy định thời hiệu khiếu nại là 90 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định hành vi bị khiếu nại. Tuy nhiên, khái niệm “biết được” chưa rõ ràng và cần làm rõ nội hàm.

Về Luật Tố cáo, Bộ trưởng nhận xét Luật Tố cáo năm 2020 đã quy định quyền tố cáo và thời hạn giải quyết tố cáo, nhưng chưa quy định cụ thể thời hiệu gửi đơn tố cáo lần hai khi người tố cáo không đồng ý với kết quả lần đầu. Bộ trưởng đề nghị bổ sung thời hiệu gửi đơn tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận kết quả giải quyết lần đầu; trường hợp khách quan bất khả kháng có thể kéo dài nhưng không quá 60 ngày. Quá thời hạn này, cơ quan cấp trên có quyền từ chối thụ lý, trừ trường hợp phát sinh chứng cứ mới làm thay đổi bản chất vụ việc.