Lợi ích thiết thực
Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh chuyển đổi số và cạnh tranh thu hút đầu tư công nghệ trong khu vực ASEAN, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) số 67/2025/QH15 được kỳ vọng là động lực mạnh mẽ cho startup công nghệ. Với các ưu đãi như thuế suất 10% trong 15 năm, miễn thuế tối đa 4 năm, và giảm 50% tối đa 9 năm cho ngành sản xuất phần mềm, AI, và robotics, luật này không chỉ giảm gánh nặng tài chính mà còn khuyến khích đầu tư nghiên cứu và phát triển (R&D) dài hơi.
 |
| Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) số 67/2025/QH15 được kỳ vọng là động lực mạnh mẽ cho startup công nghệ. Ảnh minh hoạ. |
Theo ông Hồ Văn Tâm - Tổng Giám đốc InApps Technology, khung ưu đãi 10%/15 năm + 4 năm miễn + 9 năm giảm là mạnh so với khu vực; Luật cũng cho tính chi phí R&D/đổi mới sáng tạo/chuyển đổi số vào chi phí được trừ. Quỹ phát triển Khoa học và công nghệ (KH&CN) cho phép trích tối đa 20% thu nhập tính thuế để tái đầu tư R&D, giúp doanh nghiệp có thêm nguồn lực cho dự án dài hơi như AI hay deep-tech.
Điều này sẽ hỗ trợ startup giai đoạn đầu mỏng về dòng tiền, thúc đẩy hệ sinh thái công nghệ Việt Nam cạnh tranh với Singapore hay Malaysia.
Ông Tâm cho rằng, dù thời điểm kích hoạt ưu đãi có thể muộn (từ năm có thu nhập chịu thuế hoặc năm thứ 4 kể từ doanh thu), lợi ích tổng thể vẫn đáng kể, đặc biệt khi kết hợp với việc chứng minh “sản xuất phần mềm” theo Thông tư 13/2020/TT-BTTTT để hưởng ưu đãi ổn định.
Ông Phạm Văn Quân - Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ Checkee cũng đồng tình rằng, Luật mới mang lợi ích rõ rệt cho startup không lãi trong 3 - 5 năm đầu do tập trung vào R&D. “Miễn thuế TNDN giai đoạn này sẽ giúp giảm áp lực tài chính, cho phép doanh nghiệp đầu tư mạnh hơn vào sáng chế và giải pháp công nghệ. Lợi ích còn nằm ở việc mở rộng đối tượng ưu đãi cho startup đổi mới sáng tạo, giúp chúng tôi cạnh tranh tốt hơn trong khu vực” - ông Quân nói .
| Theo ông Phạm Văn Quân, nếu có hướng dẫn chi tiết từ Bộ Tài chính và Cục Thuế ban hành thì luật sẽ hỗ trợ đánh giá tài sản vô hình như phần mềm, mang lại lợi ích thực chất cho doanh nghiệp nhỏ. |
Tương tự, ông Bùi Anh Phong - Giám đốc Công ty cổ phần Điểm sáng công nghệ Investidea đánh giá lợi ích từ góc độ phù hợp với chu kỳ phát triển. Theo ông Phòng, thời gian miễn giảm 4 năm khá ổn, vì trong 4 - 5 năm startup sẽ biết sản phẩm có khớp thị trường không. Đối với lĩnh vực R&D nặng như AI hay robotics, ưu đãi thuế suất đặc biệt sẽ khuyến khích đầu tư lâu dài, giúp doanh nghiệp Việt mở rộng ra thị trường toàn cầu. "Lợi ích từ cơ chế hỗ trợ phát minh mới, như miễn giảm thuế cho sáng chế được Cục Sở hữu Trí tuệ công nhận, thúc đẩy đầu tư R&D và hội nhập khu vực" - ông Phong nhấn mạnh.
Các doanh nghiệp lên kế hoạch tận dụng
Để tận dụng Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp khi có hiệu lực từ 1/10/2025, các doanh nghiệp công nghệ đang lập kế hoạch cụ thể, từ nghiên cứu quy trình đến điều chỉnh chiến lược.
Ông Hồ Văn Tâm cho biết, InApps Technology đang chuẩn bị tiếp cận ưu đãi cho sản xuất sản phẩm phần mềm bằng cách hoàn thiện hồ sơ theo Thông tư 13/2020/TT-BTTTT, bao gồm BRD, SRS, test plan, và biên bản nghiệm thu.
 |
| Các doanh nghiệp đang lập kế hoạch cụ thể để tận dụng Luật 67/2025. Ảnh: Lạc Nguyên |
“Kế hoạch bao gồm hạch toán riêng thu nhập/chi phí hoạt động ưu đãi để giữ quyền lợi, đồng thời tận dụng Quỹ Khoa học và công nghệ trích 20% thu nhập tính thuế cho R&D. Chúng tôi cũng đề xuất thí điểm "ruling trước" với cơ quan thuế/Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) để xác nhận điều kiện ưu đãi, và sử dụng "tax clinic" tại NIC với mẫu hồ sơ, checklist hạch toán để đơn giản hóa. Ngoài ra, kế hoạch kéo dài chuyển lỗ lên 10 năm và siêu khấu trừ chi phí R&D 150 - 200% cho cloud, data, MLOps sẽ giúp tối ưu lợi ích cho dự án AI” – ông Tâm nói chi tiết hơn.
| Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mang lợi ích giảm chi phí, thúc đẩy R&D, và kế hoạch tận dụng từ chuẩn bị hồ sơ đến hợp tác sẽ giúp startup công nghệ Việt Nam bứt phá, cạnh tranh sánh vai khu vực. |
Ông Phạm Văn Quân cũng cho biết, Checkee đang nghiên cứu phương án tận dụng. Kế hoạch bao gồm lựa chọn thời điểm bắt đầu ưu đãi trong 10 năm đầu tiên, thay vì cố định từ năm có thu nhập chịu thuế.
“Chúng tôi sẽ xây dựng cơ chế xác nhận nhanh qua cổng thông tin quốc gia hoặc sandbox để startup thử nghiệm vẫn hưởng ưu đãi, đồng thời chuẩn bị đánh giá tài sản vô hình như sáng chế để đáp ứng tiêu chí. Điều này giúp tận dụng miễn thuế giai đoạn không lãi 3-5 năm, tập trung R&D mà không lo gánh nặng thuế” – ông Quân chia sẻ.
Còn đối với kế hoạch của Investidea, ông Bùi Anh Phong cho biết, Công ty đang lên kế hoạch chia tách ưu đãi thuế suất cho AI/robotics, với thuế 0% trong 5 năm đầu, tăng dần 5%, 10% mỗi 5 năm. Kế hoạch tận dụng bao gồm miễn giảm thuế cho phát minh được Cục Sở hữu Trí tuệ công nhận, và hợp tác với NIC để mở rộng kết nối kinh doanh tại Đông Nam Á, đồng hành ra thị trường toàn cầu./.
