Kỳ vọng thu 70 tỷ USD từ xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2025

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến đánh giá, năm 2025 là một năm đặc biệt khó khăn với ngành Nông nghiệp và Môi trường khi thiên tai liên tiếp xảy ra. Từ đầu năm đến nay đã có 12 cơn bão đổ bộ và cơn bão số 13 được dự báo rất mạnh. Thiệt hại do bão lũ ước tính lên tới 46.000 tỷ đồng, khiến hơn 200 người thiệt mạng, trong đó nông nghiệp là lĩnh vực chịu tác động nặng nề nhất.

Tuy nhiên, nhờ chủ động ứng phó, bảo đảm sản xuất ổn định, đồng thời triển khai các giải pháp chuyển đổi mô hình tăng trưởng, ứng dụng công nghệ, thúc đẩy chế biến và xuất khẩu, ngành Nông nghiệp và Môi trường vẫn duy trì đà tăng trưởng tích cực.

Ngành Nông nghiệp và Môi trường: Vượt khó, tạo đà bứt phá bền vững
Chế biến cá ngừ xuất khẩu của Việt Nam. Ảnh: Đức Thanh

Điểm sáng lớn nhất của ngành trong tháng 10 là kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 5,96 tỷ USD, tăng 6,3% so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 10 tháng năm 2025, con số này đạt 58,13 tỷ USD, tăng 12,9%. Đáng chú ý, xuất siêu 10 tháng đạt 17,59 tỷ USD, tăng 16,4% so với năm 2024.

Bên cạnh đó là sự khởi sắc của các thị trường xuất khẩu chủ lực và sự đa dạng hóa thị trường mới. Tính đến hết tháng 10, có 6 mặt hàng nông, lâm, thủy sản vượt mốc xuất khẩu 3 tỷ USD, gồm: gỗ và sản phẩm gỗ (9,36 tỷ USD), cà phê (7,41 tỷ USD), rau quả (7,09 tỷ USD), tôm (3,89 tỷ USD), hạt điều (4,25 tỷ USD) và gạo (3,7 tỷ USD).

Thị trường xuất khẩu tập trung chủ yếu tại châu Á, chiếm gần một nửa kim ngạch toàn ngành, tiếp theo là châu Mỹ và châu Âu. Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản là 3 đối tác lớn nhất của thị trường nông, lâm, thủy sản Việt Nam. Cùng với việc giữ vững các thị trường truyền thống, nhiều thị trường mới cũng tăng trưởng tích cực, giúp ngành nông nghiệp mở rộng đầu ra và giảm phụ thuộc vào một số thị trường chủ chốt.

Những kết quả ấn tượng đó cho thấy sức chống chịu và khả năng phục hồi mạnh mẽ của nông nghiệp Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều bất ổn, đồng thời góp phần quan trọng vào ổn định kinh tế vĩ mô và tạo việc làm cho người dân sản xuất nông nghiệp.

Ngành Nông nghiệp và Môi trường vinh dự được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất

Chuỗi sự kiện kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945 - 2025) và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I diễn ra từ tháng 7 đến tháng 12 năm nay, với nhiều hoạt động phong phú, lan tỏa sâu rộng trên cả nước. Trong đó, trọng tâm là Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I, tổ chức vào sáng 12/11 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia (Hà Nội).

Nhân dịp này, ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục vinh dự được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất; đồng thời, tuyên dương 30 hợp tác xã, 24 nông dân và chủ trang trại tiêu biểu, 57 tập thể và 151 cá nhân điển hình tiên tiến trong giai đoạn 2020 - 2025.

"Với kết quả này, dự kiến cả năm 2025, kim ngạch xuất khẩu toàn ngành có thể vượt mốc 70 tỷ USD, nếu 2 tháng cuối năm đạt khoảng 12 tỷ USD" - Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.

Trong 2 tháng cuối năm, toàn ngành Nông nghiệp và Môi trường tập trung hoàn thiện các chỉ tiêu phát triển, từ tăng trưởng, xuất khẩu đến các mục tiêu xã hội, môi trường như tỷ lệ che phủ rừng, nước sạch nông thôn, xử lý rác thải đô thị và chuẩn nông thôn mới...

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chủ trì xây dựng kế hoạch hợp nhất 3 chương trình mục tiêu quốc gia (xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số) cùng 17 dự án luật và nghị quyết liên quan đến nông nghiệp, đất đai, khoáng sản, đang trình Quốc hội khóa XV xem xét tại Kỳ họp thứ 10.

Các chuyên gia đánh giá, bước đi này thể hiện tầm nhìn chiến lược của ngành Nông nghiệp và Môi trường trong giai đoạn mới, khi phát triển không chỉ hướng đến tăng trưởng số lượng, mà còn nhấn mạnh chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - những nền tảng quan trọng để nông nghiệp Việt Nam phát triển bứt phá bền vững.

Dư địa tăng trưởng còn rất lớn

Tại cuộc họp báo công bố các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945 -2025) và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức mới đây, nhiều ý kiến đã khẳng định vai trò của nông nghiệp Việt Nam trong bảo đảm an ninh lương thực, phát triển xuất khẩu và bước đầu tạo dựng tên tuổi trên bản đồ nông nghiệp thế giới.

Ông Trần Công Thắng - Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường cho biết, quá trình phát triển của nông nghiệp Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua gắn liền với những mốc chuyển đổi quan trọng. Từ cải cách cơ chế khoán, đổi mới kinh tế thị trường đến chủ trương mở cửa xuất khẩu nông sản, ngành nông nghiệp đã lần lượt vượt qua những giới hạn cũ để nâng tầm trong khu vực và thế giới.

Từ năm 2020 - 2023, Việt Nam duy trì 2 chỉ số quan trọng: đứng trong nhóm 20 nước có nền nông nghiệp mạnh nhất và thuộc nhóm các quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới, thể hiện Việt Nam không chỉ hướng tới, mà đã từng bước đạt tới vị trí quốc gia có tầm ảnh hưởng về nông nghiệp.

Đồng quan điểm, ông Phạm Văn Duy - Phó Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) chia sẻ, việc nông sản Việt đã được xuất khẩu tới hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ cho thấy vị thế của nông nghiệp Việt Nam trong chuỗi cung ứng lương thực, thực phẩm toàn cầu, đồng thời là minh chứng rõ ràng cho năng lực sản xuất, chế biến và hội nhập quốc tế của ngành.

Theo ông Nguyễn Như Cường - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), với kim ngạch xuất khẩu gần 70 tỷ USD mỗi năm, ngành Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục giữ vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong giai đoạn 2020 - 2025, tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng toàn ngành đạt bình quân 3,12%/năm, vượt mục tiêu đề ra; giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản tăng 3,52%/năm. Thời gian tới, ngành nông nghiệp tiếp tục hướng đến mục tiêu vừa đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, vừa phát triển ổn định các ngành hàng xuất khẩu chủ lực.

Ở tầm vĩ mô, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến khẳng định, dư địa tăng trưởng của nông nghiệp Việt Nam còn rất lớn, đặc biệt khi khoa học công nghệ, logistics và chuyển đổi số được tích hợp sâu vào sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản. Khi hạ tầng vùng nguyên liệu, kho lạnh, hệ thống logistics, điện và thủy lợi được đầu tư đồng bộ, kết hợp công nghệ chế biến sâu, trí tuệ nhân tạo và truy xuất nguồn gốc số, nông nghiệp Việt Nam sẽ có bước nhảy vọt về năng suất, chất lượng và giá trị.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chia sẻ, trong giai đoạn tới, ngành Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu giữ vững vai trò là trụ đỡ của nền kinh tế, đồng thời từng bước đưa Việt Nam trở thành quốc gia có nền nông nghiệp hiện đại - sinh thái - hội nhập sâu với thị trường thế giới.

Từ góc nhìn của cơ quan nghiên cứu, Viện trưởng Trần Công Thắng nhấn mạnh, định hướng xuyên suốt trong chiến lược phát triển của ngành Nông nghiệp và Môi trường là chuyển từ tư duy sản xuất theo số lượng sang tạo giá trị, từ khai thác tài nguyên sang bảo tồn và tái tạo tài nguyên. Việt Nam phải hướng tới xây dựng thương hiệu quốc gia về sản phẩm sạch, an toàn, có chỉ dẫn địa lý rõ ràng. Nông nghiệp sinh thái không chỉ là xu hướng, mà còn là yêu cầu của thị trường toàn cầu. Mô hình nông nghiệp xanh, chăn nuôi tuần hoàn, kiểm soát phát thải là những mục tiêu không thể trì hoãn, đó chính là nền tảng để Việt Nam tiếp tục hội nhập sâu rộng và đáp ứng các chuẩn mực bền vững quốc tế.