Sắp hết thời hạn cơ cấu nợ theo Thông tư 14: Việc kéo dài tiếp hay không cần trên cơ sở thận trọng

Sắp hết thời điểm cơ cấu nợ

Thông tư 14/2021/TT-NNNN (Thông tư 14) được ban hành tháng 9/2021 sửa đổi các Thông tư 01/2020/TT-NHNN và Thông tư 03/2021/TT-NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Thông tư này ra đời trên cơ sở điều chỉnh các quy định cho phù hợp với diễn biến mới của tình hình đợt dịch Covid-19 lần thứ 4 bắt đầu kể từ ngày 27/4/2021, với phạm vi ảnh hưởng rộng hơn và có mức độ ảnh hưởng nghiêm trọng hơn các đợt dịch trước. Theo Thông tư 14, Ngân hàng Nhà nước cho phép các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí với số dư nợ gốc, hoặc lãi của khoản nợ phát sinh trước ngày 1/8/2021 từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính và phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc, hoặc lãi trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến 30/6/2022.

Với những quy định như trên, thời điểm giữa năm 2022 là thời điểm khá quan trọng vì đây là dấu mốc có ý nghĩa khá then chốt trong số các điều khoản quy định tại Thông tư 14, liên quan đến thời gian cơ cấu nợ mà các tổ chức tín dụng dành cho khách hàng bị ảnh hưởng Covid-19.

Thực chất ngay tại thời điểm Ngân hàng Nhà nước xây dựng dự thảo Thông tư 14, đã có nhiều ý kiến của các ngân hàng thương mại đề xuất các quy định nới lỏng hơn, ví dụ thời hạn cơ cấu nợ có thể nên lùi dài hơn nữa. Những ý kiến này đưa ra cũng có những cơ sở nhất định, bởi thời điểm đó đang là giai đoạn nền kinh tế đối diện thời khắc khó khăn nhất của đợt dịch, nhiều tỉnh, thành phố vẫn trong tình trạng bị giãn cách.

Tuy nhiên, ngay thời điểm đó, khi Ngân hàng Nhà nước mới ban hành Thông tư 14, ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng cho biết kỳ vọng ban đầu của các ngân hàng và doanh nghiệp có thể nhiều hơn, nhưng việc thông tư mới đã có những thay đổi theo hướng có nhiều điểm mở rộng như vậy cũng đã là tốt hơn so với trước kia. Tuy nhiên, quá trình thực thi sẽ cần tiếp tục quan sát và đánh giá, nếu vướng đến đâu sẽ tiếp tục tháo gỡ đến đó.

Tránh tâm lý ỷ lại

Đến nay, Thông tư 14 đã trải qua hơn nửa năm thực thi, câu chuyện về việc có nên tiếp tục điều chỉnh thời gian tái cơ cấu theo hướng tiếp tục giãn, hoãn thêm để hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp và nền kinh tế tăng tốc hay không cũng đang được đặt ra.

Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, ông Bùi Nguyên Khoa - Phó Phòng phân tích nghiên cứu Công ty chứng khoán BIDV (BSC) cho biết, trong năm 2021 vừa qua, dịch Covid-19 vẫn ảnh hưởng mạnh đến sản xuất kinh doanh nói chung của Việt Nam, nhiều doanh nghiệp phải dừng hoạt động, chuỗi cung ứng cũng bị đình trệ. Do đó, việc giãn các khoản nợ tái cơ cấu theo Thông tư 14 là cần thiết, giúp các doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh có thể phục hồi hoạt động. Về phía các ngân hàng, việc giãn nợ nếu được kéo dài hơn thì các ngân hàng cũng được giãn khoảng thời gian cần trích lập dự phòng, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực đến bảng cân đối kế toán.

Tuy nhiên, gần đây cũng có quan điểm cho rằng, nền kinh tế cũng đang trên đà hồi phục tốt và các doanh nghiệp cũng đang dần dần lấy lại được nội lực. Do đó, việc cần thiết phải điều chỉnh Thông tư 14 theo hướng giãn thời gian hỗ trợ hay không vẫn cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Trao đổi với phóng viên TBTCVN mới đây, ông Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, với bối cảnh hiện nay phải nhìn nhận nếu kéo dài mãi việc giãn, hoãn nợ cũng không hẳn là một giải pháp tốt cho các bên. Về phía ngân hàng, việc giãn nợ khiến nhóm nợ không được “đặt” đúng chỗ có thể những rủi ro tiềm ẩn vẫn cứ “ẩn” và điều đó không phải điều tốt. Trong khi đó, bản thân doanh nghiệp cũng đến lúc cần tự nỗ lực, chứ cũng nên trông chờ dựa dẫm mãi vào chính sách, vì hiện tại các yếu tố kinh tế đã tốt hơn trước rất nhiều. Tuy nhiên, ông Hùng cũng đưa quan điểm mở khi cho rằng, từ nay đến hết tháng 6 còn hơn 2 tháng nữa và đây là thời điểm vẫn cần tiếp tục theo dõi, quan sát để đánh giá chính xác nhu cầu thực tế để cơ quan quản lý có thể đưa ra những quyết định hợp lý nhất.