VietCredit cho vay vượt 9.000 tỷ đồng nhờ đối tác số, nhưng lộ rõ rủi ro và nợ xấu

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Kết luận thanh tra số 86/KL-TTNH5 đối với Công ty Tài chính tổng hợp cổ phần Tín Việt (VietCredit) và tiến hành công bố, công khai kết luận thanh tra tại trụ sở Thanh tra Ngân hàng Nhà nước.

Thu hồi nợ xấu đạt 3% kế hoạch, vi phạm cho vay qua nền tảng số

Thông báo kết luận thanh tra ghi nhận một số kết quả đạt được trong quá trình hoạt động. Theo đó, sau khi chuyển đổi mô hình từ kinh doanh truyền thống sang mô hình kinh doanh trên nền tảng số, công ty đã tiết giảm đáng kể chi phí vận hành.

VietCredit cho vay vượt 9.000 tỷ đồng nhờ đối tác số, nhưng lộ rõ rủi ro và nợ xấu. Ảnh minh hoạ.

Thời điểm cuối năm 2023, VietCredit (mã Ck: TIN) có 1.327 nhân viên với 27 điểm giới thiệu dịch vụ và 01 chi nhánh tại TP. Hồ Chí Minh; đến ngày 30/6/2024 còn 689 nhân viên tại trụ sở chính và 01 chi nhánh; đến ngày 31/7/2025 chỉ còn 355 nhân viên.

Việc chuyển đổi giúp người dùng dễ dàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng phục vụ nhu cầu đời sống và tín dụng tiêu dùng một cách nhanh chóng, thuận tiện, thông qua việc phân tầng, tiếp cận và cung ứng sản phẩm tín dụng phù hợp cho từng đối tượng khách hàng trên các nền tảng số của bên thứ ba như: MISA Lending, KiotViet, Grab, MoMo, Zalo-Fiza, VNPT Money, 10ffice, Viettel Money, TOPI.

Bên cạnh kết quả đạt được, cơ quan thanh tra chỉ rõ những tồn tại, vi phạm trong thời kỳ thanh tra. Theo đó, về công tác xử lý nợ xấu và thực hiện các giải pháp xử lý nợ xấu, VietCredit đã hoàn thành thu hồi nợ xấu nội bảng và ngoại bảng năm 2023 vượt kế hoạch.

Theo đó, năm 2023, mục tiêu thu hồi nợ xấu nội bảng là 0,03 tỷ đồng, kết quả thu được 0,69 tỷ đồng; mục tiêu thu hồi nợ ngoại bảng là 3,35 tỷ đồng, kết quả thu được 31,7 tỷ đồng.

Trong hoạt động cấp tín dụng, kết quả thanh tra cho thấy hoạt động cấp tín dụng của VietCredit đối với khách hàng thông qua các nền tảng số do bên thứ ba cung ứng còn tồn tại nhiều vi phạm.

Theo đó, VietCredit vi phạm về thẩm định và quyết định cho vay; vi phạm về lập hợp đồng và thỏa thuận cấp tín dụng khi nội dung chưa đầy đủ về biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ và thời hạn xử lý đề nghị tra soát, khiếu nại.

Cùng với đó, vi phạm về kiểm tra và giám sát sau cho vay; vi phạm về thời điểm trích lập dự phòng rủi ro; vi phạm về thông báo chuyển nợ quá hạn khi không thông báo đầy đủ lãi suất áp dụng đối với dư nợ gốc bị quá hạn.

Các biện pháp kiểm tra, giám sát sau cho vay (qua cuộc gọi tự động, thư điện tử, cuộc gọi thoại) không đủ hiệu quả khi không xác định được mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng. Ngoài ra, việc tham chiếu Thông tin tín dụng quốc gia (CIC) trên các kênh sản phẩm S37 (sản phẩm cảnh báo khách hàng vay tức thời) và R21 (sản phẩm thông tin bảo đảm tiền vay), nhưng chưa tham chiếu CIC trên kênh B11T (sản phẩm thông tin quan hệ tín dụng cá nhân cơ bản tức thời) đối với nghĩa vụ nợ của khách hàng tại các tổ chức tín dụng khác.

Từ đó, VietCredit không có đủ cơ sở đánh giá năng lực tài chính và khả năng trả nợ, làm phát sinh rủi ro tiềm ẩn về khả năng trả nợ trong tương lai.

"Về hoạt động cấp tín dụng qua thẻ vay, VietCredit chưa có biện pháp tích cực phối hợp bên thứ ba (trung gian thanh toán hoặc ngân hàng đại lý) để kiểm soát chặt chẽ hoặc hạn chế giao dịch rút tiền qua máy rút tiền tự động ngay sau khi khoản vay được kích hoạt, cũng như xác định mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng" - cơ quan thanh tra nêu rõ.

Nhiều tồn tại trong quản trị và giám sát rủi ro

Thanh tra Ngân hàng Nhà nước cũng chỉ rõ hàng loạt tồn tại trong hoạt động quản trị, điều hành, quản lý rủi ro. Đơn cử, báo cáo đánh giá định kỳ hàng năm (năm 2023, năm 2024) của Hội đồng quản trị chưa đánh giá độc lập hiệu quả làm việc của Tổng Giám đốc theo quy định. Báo cáo hoạt động năm 2024 không có nội dung đánh giá cụ thể hiệu quả làm việc của từng thành viên Hội đồng quản trị theo quy định.

Biên bản họp của Ủy ban Quản lý rủi ro, đặc biệt là các cuộc họp có nhiều nội dung, không có bảng tổng hợp kết quả biểu quyết thống nhất và không thống nhất của từng thành viên...

Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc (người điều hành) thực hiện chưa hiệu quả nhiệm vụ, quyền hạn trong việc kiểm tra, giám sát, chỉ đạo, dẫn đến để xảy ra một số tồn tại, vi phạm như: ban hành quy định nội bộ về phân loại tài sản có, trích lập dự phòng rủi ro và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro; quy định về phân loại nợ, cam kết ngoại bảng, trích lập và sử dụng dự phòng...

Về nguyên nhân, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước chỉ rõ, Hội đồng quản trị, Ban Kiểm soát và Người điều hành chưa thực hiện đầy đủ và hiệu quả nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định pháp luật và Điều lệ VietCredit trong hoạt động quản trị, điều hành, kiểm tra, giám sát và đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ về tổ chức, điều hành và triển khai hoạt động kinh doanh.

Công tác kiểm tra, kiểm soát và kiểm toán nội bộ chưa kịp thời phát hiện các vi phạm, tồn tại để kiến nghị và chấn chỉnh, dẫn đến để xảy ra nhiều tồn tại, vi phạm.

Trưởng Đoàn thanh tra VietCredit đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 13/QĐ-XPHC ngày 09/10/2025 đối với 8 hành vi vi phạm hành chính, với tổng số tiền phạt là 702 triệu đồng./.