Chiều 25/9, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về dự kiến Kế hoạch kiểm toán năm 2026, báo cáo công tác năm 2025 và báo cáo công tác nhiệm kỳ của Kiểm toán nhà nước (KTNN).
Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý hơn 20.000 tỷ đồng
Theo báo cáo, đến ngày 30/8/2025, KTNN đã kiến nghị xử lý 20.098 tỷ đồng và hơn 16,67 triệu USD. Trong đó, tăng thu ngân sách 951 tỷ đồng, giảm chi ngân sách 8.774 tỷ đồng và hơn 143 nghìn USD; kiến nghị xử lý khác 10.373 tỷ đồng và 16,53 triệu USD. Cùng với đó, KTNN đã kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới 62 văn bản quy phạm pháp luật và văn bản quản lý, gồm 2 nghị định, 3 thông tư và 57 văn bản khác.
Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn trình bày tại phiên họp. |
KTNN cũng đã chuyển thông tin 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật sang Cơ quan cảnh sát điều tra, cung cấp 29 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và nhiều tài liệu liên quan cho cơ quan điều tra, Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan có thẩm quyền để phục vụ công tác điều tra, giám sát.
Trong 8 tháng đầu năm, KTNN đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ trọng tâm: gửi Báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách năm 2023, Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2024 tới Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9; xây dựng Kế hoạch kiểm toán năm 2025 minh bạch, chi tiết, giảm thiểu chồng chéo với hoạt động thanh tra. Các cuộc kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương được thực hiện đồng loạt, bảo đảm tiến độ hoàn thành trong tháng 6/2025 để cung cấp thông tin cho HĐND các tỉnh, thành phố phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương năm 2024.
Kết quả thực hiện kiến nghị kiểm toán năm 2024 (cho niên độ ngân sách 2023) tính đến 30/8/2025 đạt 18.196 tỷ đồng trên tổng số 31.538 tỷ đồng, tương đương 58%. Trong số 93 báo cáo có kiến nghị về kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân, mới có 21 báo cáo được thực hiện, đạt 22,5%. Tỷ lệ hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới cơ chế, chính sách đạt 11,8%.
Tỷ lệ thực hiện kiến nghị giảm so với năm trước, theo Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn, là do các tháng đầu năm các đơn vị đang tập trung thực hiện việc sắp xếp lại cơ cấu tố chức bộ máy, thực hiện việc sáp nhập các địa phương và chuyển đổi sang mô hình bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp dẫn đến chưa tập trung tổ chức việc thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của KTNN.
Dù tỷ lệ thực hiện giảm so với năm trước, nhưng nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, nhiều kiến nghị tồn đọng đã được xử lý dứt điểm. Nếu đến 6/11/2023 còn 90 văn bản tồn đọng kéo dài chưa được xử lý, thì đến nay đã giải quyết được 89 văn bản, chỉ còn 1 văn bản do có nhiều nội dung phức tạp cần thời gian nghiên cứu thêm.
Bên cạnh kết quả đạt được, KTNN cũng cho biết còn một số hạn chế cần quan tâm. Công tác thu thập thông tin để xây dựng kế hoạch kiểm toán ở một số trường hợp chưa đầy đủ, dẫn đến phải điều chỉnh, bổ sung. Một số dự thảo kế hoạch, báo cáo kiểm toán chưa thể hiện đầy đủ thông tin trọng yếu; nhận xét, đánh giá còn thiếu dẫn chứng; kiến nghị chưa toàn diện, thậm chí có trùng lặp.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải phát biểu. |
Quỹ nhà ở lớn, nhưng không phù hợp túi tiền người dân
Nêu ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho biết, qua tiếp xúc cử tri, có nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại về tính thanh khoản thấp của thị trường bất động sản và sự chênh lệch bất hợp lý giữa nhu cầu mua nhà và giá cả.
Theo Chủ nhiệm Nguyễn Thanh Hải, mặc dù quỹ nhà ở hiện nay rất lớn, nhưng phần lớn thuộc phân khúc cao cấp, đắt tiền, không phù hợp với khả năng tài chính của đại đa số người dân. Những căn hộ có giá vừa túi tiền, đáp ứng nhu cầu thực tế, lại rất khan hiếm, gây ra nhiều vấn đề xã hội. Ví dụ, nhiều thanh niên trì hoãn kết hôn do khó khăn trong việc mua nhà, ảnh hưởng đến tỷ lệ kết hôn và các vấn đề xã hội khác.
Do đó, bà đề nghị KTNN quan tâm và làm rõ hơn nội dung kiểm toán liên quan đến thị trường bất động sản trong kế hoạch năm 2026, đặc biệt là việc cho vay thực hiện các dự án bất động sản và tính thanh khoản của thị trường. Qua đó, tìm ra nguyên nhân và đề xuất giải pháp phù hợp, đáp ứng nguyện vọng của cử tri.
 |
Về các vụ việc chuyển sang cơ quan điều tra, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị Tổng KTNN làm rõ trong số các hồ sơ được chuyển sang cơ quan điều tra thì có bao nhiêu vụ việc được cơ quan điều tra khởi tố điều tra. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, qua kiểm toán mới chỉ phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật, nên có thể có những hồ sơ được chuyển sang nhưng không có việc gì, cơ quan điều tra không khởi tố.
Giải trình về nội dung này, Tổng KTNN Ngô Văn Tuấn khẳng định, khi KTNN chuyển hồ sơ đã cân nhắc rất kỹ, sai phạm phải rõ ràng, thu thập chứng cứ đầy đủ, sau đó có hội đồng của ngành thẩm tra trước khi quyết định chuyển.
"Chúng tôi rất thận trọng, những việc gì rõ ràng có dấu hiệu tội phạm thì mới chuyển. Vì thế, với các hồ sơ chuyển cơ quan điều tra, cơ bản gần như 99% các hồ sơ của kiểm toán chuyển sang đều được cơ quan điều tra tiếp nhận và khởi tố theo quy định", Tổng KTNN nêu rõ.
| Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận trong năm 2025, Kiểm toán Nhà nước đã thực hiện rất nhiều công việc, nổi bật là tăng cường kiểm toán quyết toán ngân sách và nợ công. Theo đó, đã hoàn thành kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước, nợ công năm 2024; kiểm toán ngân sách tại 27 bộ, cơ quan và 35 tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, tỷ lệ thực hiện các kiến nghị kiểm toán còn khiêm tốn, với xử lý tài chính đạt 58% (so với 66,3% cùng kỳ năm trước) và kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân đạt 22,5% (so với 41,1% cùng kỳ). Do đó, cần có giải pháp để nâng cao tỷ lệ này trong thời gian tới. |
