Khi thẻ quốc tế “gặp khó”, tìm hướng mở cho thanh toán xuyên biên giới Nhật Bản sẽ triển khai hệ thống thanh toán mã QR chung với các quốc gia châu Á
Nhiều xu hướng thanh toán mới lên ngôi, đưa giao dịch không tiền mặt bứt phá gấp 25 lần GDP

Chia sẻ gần đây, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, chủ trương thanh toán QR xuyên biên giới đã được Ngân hàng Nhà nước triển khai quyết liệt thời gian qua để tăng tiện ích cho người dùng. Khi đi du lịch, người Việt có thể thanh toán như ở trong nước, tỷ giá hiện cũng rất tốt.

Tỷ giá tốt hơn, tiện lợi hơn tiền mặt và thẻ quốc tế

Theo Vụ trưởng Vụ Thanh toán, trong chuyến công tác tham gia đàm phán song phương với Thái Lan, chính ông đã có trải nghiệm thực tế và thấy nhiều lợi ích khi thanh toán bằng QR. Theo đó, trước đây, ông Tuấn thường mang theo đồng Baht để chi tiêu, nhưng khi tới nơi thấy điểm bán có mã QR của VietinBank và thử thanh toán bằng QR thì nhận thấy tỷ giá thanh toán bằng QR rẻ hơn so với trả bằng tiền mặt.

Dĩ nhiên, theo ông Phạm Anh Tuấn, thẻ thanh toán quốc tế cũng có những tiện ích riêng khi cho phép "tiêu trước trả sau" và mạng lưới đơn vị chấp nhận thẻ hiện vẫn rất rộng.

Đi nước ngoài thanh toán QR tiện như trong nước, song ít ngân hàng triển khai

Ngân hàng chậm tham gia, khách hàng sẽ chịu thiệt

Theo ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán, hiện mới chỉ một số ngân hàng triển khai. Nếu ngân hàng nào chưa tham gia thì khách hàng của họ sẽ không thể sử dụng dịch vụ khi đi du lịch hay giao dịch ở nước ngoài. Từ đó, tạo áp lực buộc chính ngân hàng phải sớm ngồi vào bàn đàm phán để triển khai.

Với vai trò cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục triển khai các chính sách và giải pháp đồng bộ nhằm thúc đẩy kết nối thanh toán xuyên biên giới trong khu vực và trên thế giới, đáp ứng nhu cầu thanh toán nhanh chóng, an toàn và tiện ích của người dân, doanh nghiệp.

Cũng theo bà Lê Thị Thuý Hà - Giám đốc Dự án Digital Lending, Khối Ngân hàng số MBBank cho biết, về tiện lợi, với QR chỉ cần một chiếc điện thoại có kết nối mạng. Nếu quên thẻ, khách hàng có thể thanh toán bằng QR qua ứng dụng di động.

Về chi phí, khi chi tiêu ở nước ngoài bằng thẻ, phí giao dịch thường ở mức khoảng 1 - 1,5%. Tuy nhiên, khi thanh toán bằng mã QR, mức phí thấp hơn đáng kể nên có lợi hơn cho người dùng. Xét về mức độ phổ cập, tại châu Á, đặc biệt ở Trung Quốc, Thái Lan, việc thanh toán QR rất rộng rãi. Bên cạnh đó, về an toàn, tính bảo mật, QR giúp giảm rủi ro thất thoát so với sử dụng thẻ.

Thúc đẩy thanh toán song phương với Trung Quốc, Hàn Quốc...

Thanh toán QR xuyên biên giới đang trở thành giải pháp tiện ích cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng khi thực hiện giao dịch quốc tế. Người dân đi nước ngoài không còn lo đổi tiền hay mang theo thẻ quốc tế, chỉ cần một chiếc điện thoại quét QR là người Việt đã có thể thanh toán dễ dàng như ở trong nước. Hình thức này mang lại sự thuận tiện, an toàn và tốc độ cao cho các hoạt động mua sắm, du lịch cũng như nhiều loại hình dịch vụ trên toàn cầu.

Đi nước ngoài thanh toán QR tiện như trong nước, song ít ngân hàng triển khai
Đi nước ngoài thanh toán QR tiện như trong nước, song ít ngân hàng triển khai. Ảnh: T.L.

Thanh toán QR song phương xuyên biên giới đã được triển khai chính thức tại Thái Lan, Lào và Campuchia. Theo đó, tại Thái Lan, hiện có 12 ngân hàng Việt Nam triển khai theo chiều outbound (chiều đi ra nước ngoài), 6 ngân hàng cùng 1 trung gian thanh toán chiều inbound (chiều vào Việt Nam). Tại Campuchia có 6 ngân hàng Việt Nam outbound, 5 ngân hàng và 1 trung gian thanh toán inbound. Riêng tại Lào có 7 ngân hàng Việt Nam triển khai chiều outbound nhưng chưa có kết nối chiều inbound.

Cũng theo ông Nguyễn Hoàng Long - Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS), các doanh nghiệp Việt Nam chưa thể tận dụng tối đa dòng chi tiêu của khách quốc tế do thiếu hạ tầng thanh toán tương thích.

Điều này không chỉ tạo rào cản cho du khách mà còn khiến doanh nghiệp Việt Nam bỏ lỡ một lượng lớn dòng chi tiêu từ khách nước ngoài. Vì vậy, việc kết nối thanh toán xuyên biên giới là yêu cầu cấp thiết nếu chúng ta muốn phát triển du lịch, dịch vụ và thương mại số.

"Giai đoạn hiện nay, chúng tôi đang hoàn tất kết nối với Trung Quốc. Điều này sẽ cho phép khách du lịch Trung Quốc sử dụng ứng dụng và tài khoản ngân hàng nội địa của họ để thanh toán trực tiếp tại Việt Nam. Dự kiến hệ thống sẽ được vận hành thử trong ba tháng cuối năm nay" - ông Long cho biết.

Song song đó, NAPAS cũng đang phối hợp với phía Trung Quốc để chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật cho chiều ngược lại, tức là cho phép người dùng Việt Nam sử dụng tài khoản và ứng dụng ngân hàng nội địa để thanh toán tại Trung Quốc, mục tiêu là triển khai chính thức từ đầu năm 2026. Việc triển khai này nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ phía các đối tác.

"Gần đây, chúng tôi có cuộc gặp với đại diện Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) chi nhánh tỉnh Quảng Tây để bàn về hợp tác hỗ trợ kỹ thuật và truyền thông cho hệ thống mới. Họ cam kết hỗ trợ triển khai thí điểm dịch vụ thanh toán này tại các điểm du lịch lớn như Cao Bằng, cửa khẩu Lạng Sơn hay tại Nam Ninh, Quảng Tây… để phục vụ khách du lịch" - ông Long nêu rõ.

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán cũng nhấn mạnh, thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục đẩy mạnh thanh toán QR xuyên biên giới. Dự kiến ngay trong tháng 9 này, người dùng có thể thanh toán QR qua ứng dụng của một số đơn vị chấp nhận tại Trung Quốc.

"Trong tháng 9/2025 sẽ phấn đấu cung cấp được dịch vụ cho khách hàng Hàn Quốc thanh toán được tại Việt Nam" - ông Tuấn nêu rõ.

Đến năm 2026, Ngân hàng Nhà nước sẽ thúc đẩy các dự án thanh toán song phương với Ấn Độ, Malaysia, Singapore… Thông tin này cần được truyền thông rộng rãi để cả người dùng lẫn các ngân hàng cùng nắm rõ và tham gia. "Kết nối thanh toán xuyên biên giới là xu thế tất yếu, là nhu cầu thực tiễn khách quan nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán của người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế và định hướng phát triển kinh tế số, xã hội số của Chính phủ" - ông Tuấn nhấn mạnh.

Để thúc đẩy kết nối, cần sự đồng bộ của hạ tầng kỹ thuật hiện đại, khung pháp lý hoàn chỉnh, an toàn, bảo mật, sự phối hợp liên ngành và hợp tác quốc tế sâu rộng./.