PV: Trong bối cảnh dòng vốn toàn cầu hiện nay, việc Việt Nam được FTSE nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp có ý nghĩa như thế nào, thưa ông?

Ông Gary Harron: Việc nâng hạng thị trường có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh, từ cách các chuyên gia phân tích và truyền thông nhìn nhận một thị trường đến quyết định phân bổ tài sản của các nhà đầu tư trên toàn cầu. Đặc biệt với Việt Nam, gỡ bỏ “mác” thị trường cận biên đồng nghĩa với sự ghi nhận và đảm bảo. Thay đổi phân hạng có thể ảnh hưởng lớn đến hành vi và niềm tin của nhà đầu tư, thay đổi quỹ đạo phát triển kinh tế dài hạn của thị trường và giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ một đối tác thương mại nào.

Hợp lực để vươn xa hơn trên hành trình sau nâng hạng thị trường
Ông Gary Harron

Chúng tôi cho rằng, dòng vốn phân bổ từ các nhà đầu tư tổ chức dài hạn, đến từ các quỹ đầu tư quy mô lớn trong nhóm thị trường mới nổi, theo thời gian có thể giúp nâng cao chất lượng và quy mô của thị trường, tăng cường khả năng huy động vốn để phục vụ tăng trưởng của Việt Nam. Về lâu dài, nhiều doanh nghiệp có thể huy động vốn trung và dài hạn thông qua IPO, cổ phần hóa và phát hành cổ phiếu, góp phần giảm thiểu rủi ro do phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng.

PV: Gần đây, HSBC từng nhắc đến câu chuyện Thánh Gióng như một minh chứng cho sức mạnh đoàn kết dân tộc. Ở thời điểm Việt Nam được FTSE nâng hạng này, ông kỳ vọng gì khi “con tàu” vươn ra biển lớn và tiếp tục có những mục tiêu lớn hơn 5 năm tới?

Ông Gary Harron: Mục tiêu lớn hơn cho lần nâng hạng thị trường chứng khoán tiếp theo là một bước tiến quan trọng nhằm thu hút dòng vốn quốc tế. Tuy nhiên, cũng như câu chuyện Thánh Gióng, có rất nhiều yếu tố đóng góp vào tiến trình và thành công chung. Dự án này đóng vai trò là một phần trong bức tranh toàn diện đó.

Một ví dụ khác, chúng tôi đánh giá cao việc Bộ Tài chính gần đây đã phê duyệt Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán. Các biện pháp chính sách và kế hoạch hành động cụ thể nhằm thúc đẩy sự tham gia của nhà đầu tư tổ chức, thông qua việc hoàn thiện khung chính sách và pháp lý, đưa ra các sáng kiến giáo dục công chúng toàn diện, cũng như nâng cao năng lực quản lý, giám sát thị trường để đảm bảo tính minh bạch.

Chứng khoán Việt Nam có thể đón 3,4 tỷ USD đến 10,4 tỷ USD dòng vốn ngoại

Theo nghiên cứu của HSBC Global Research, dòng vốn thụ động ban đầu khoảng 1,5 tỷ USD sẽ chia thành nhiều đợt trước khi thị trường được nâng hạng hoàn toàn theo kế hoạch vào tháng 9/2026. Kinh nghiệm từ các thị trường khác cho thấy, sau đó có thể xuất hiện nhiều dòng vốn bổ sung từ các quỹ chủ động. Để đạt được các mục tiêu lớn hơn, ông Gary Harron cho rằng, cần thêm sáng kiến cải cách được triển khai đồng bộ và hợp lý đối với tất cả các bên tham gia thị trường.

Việc tập trung phát triển ngành quỹ đầu tư không chỉ giúp hình thành nguồn vốn tổ chức trong nước lớn hơn, ít chịu ảnh hưởng từ các biến động địa chính trị, mà về lâu dài còn có thể khuyến khích nhiều công ty lớn tham gia thị trường, trong khi nhiều hộ gia đình Việt Nam có thể đầu tư và gia tăng tài sản của họ một cách an toàn.

Nói theo phép so sánh về con tàu và câu chuyện Thánh Gióng, con tàu đó sẽ trở nên lớn mạnh và điều hướng giữa biển lớn một cách vững vàng hơn, nếu các bên tham gia cùng nhau hợp lực, chứ không chỉ dựa vào các nhà đầu tư nước ngoài.

Chúng tôi cũng hoan nghênh các biện pháp cải thiện thị trường vốn hướng đến việc đơn giản hóa quy trình IPO và niêm yết, cùng những bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Điều này có thể giúp các doanh nghiệp lớn dễ dàng tiếp cận nguồn vốn cần thiết để tăng trưởng, cho phép doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nguồn vốn đầu tư, đổi mới sáng tạo và phát triển; đặc biệt quan trọng trong việc tập trung phát triển AI, chuyển đổi số và sản xuất công nghệ cao.

Hợp lực để vươn xa hơn trên hành trình sau nâng hạng thị trường
Đồ họa: Phương Anh

PV: Trong vai trò ngân hàng lưu ký phục vụ nhà đầu tư nước ngoài, HSBC Việt Nam đã chuẩn bị gì để đón làn sóng mở tài khoản của các nhà đầu tư ngoại?

Ông Gary Harron: Chúng tôi rất may mắn có kinh nghiệm tại các đợt nâng hạng tương tự ở nhiều thị trường khác và hợp tác cùng các cơ quan quản lý, khách hàng và các bên tham gia thị trường. Đội ngũ HSBC tại Việt Nam đã học hỏi từ kinh nghiệm của đồng nghiệp quốc tế, đồng thời có kinh nghiệm sâu rộng trong việc hỗ trợ khách hàng tại thị trường nội địa, bao gồm cả những nhà đầu tư gắn bó lâu năm và nhà đầu tư mới đến Việt Nam.

Cụ thể về việc mở tài khoản, chúng tôi đã chia sẻ các khuyến nghị cho thị trường dựa trên ý kiến của khách hàng toàn cầu cũng như các thông lệ tốt nhất được học hỏi từ các thị trường khác. Trong suốt 12 tháng chuẩn bị vừa qua, chúng tôi đã xác định các cơ hội đơn giản hóa và tự động hóa quy trình, đồng thời liên tục đầu tư vào hạ tầng để tự động hóa các bước mới được giới thiệu theo cải cách thị trường trong năm vừa qua.

PV: Là đơn vị lưu ký cho khoảng một nửa số nhà đầu tư tổ chức nước ngoài tại Việt Nam, HSBC Việt Nam đánh giá như thế nào về mục tiêu năm 2030 cán mốc 200.000 nhà đầu tư ngoại?

Ông Gary Harron: Chúng tôi đánh giá cao tham vọng cũng như các mục tiêu cụ thể tại Đề án, đặc biệt là việc tăng số lượng nhà đầu tư cá nhân tham gia các quỹ đầu tư chuyên nghiệp. Đề án có thể đạt được thành công khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tiếp tục những đối thoại cởi mở và minh bạch, vốn đã được thể hiện trong năm vừa qua. Số lượng nhà đầu tư lớn hơn đồng nghĩa với nhu cầu và kỳ vọng trở nên đa dạng hơn. Vì vậy, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và các bên tham gia thị trường sẽ giúp đảm bảo tính đa dạng trong các sản phẩm và cơ hội đầu tư.

PV: Xin cảm ơn ông